Jökull


Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 190

Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 190
M. Da̧bski and P. Angiel acceptable for assessing ages of glacier landforms developed over the last century (Da̧bski, 2007), especially since measured lichen diameters were not larger than 55 mm (Bradwell and Armstrong, 2007). In order to obtain further information about the minimum age of the moraines, annual rings of Salix arctica at the southeastern slope of Skálabjörg were counted (Table 2). Each lateral moraine was searched for the thickest specimen. Cross-sections were done at the thickest part of the main trunk of each tree. Table 2. Number of tree rings of Salix arctica growing on the southeastern slope of Skálabjörg. – Fjöldi trjá- hringja á víðirunnum í suðausturhlíðum Skálabjarga. site alt. m a.s.l. no. of tree rings beg. growth (AD) 697 33 1975 681 23 1985 670 21 1987 655 24 1984 636 19 1989 610 12 1996 Detailed mapping of periglacial landforms was performed on the top surface of the southern part of Skálabjörg (Figure 6). Excavations were done in selected places to check ground structure, depth of frost sorting and to collect samples for granu- lometric analyses. Measurements of orientation of stones (their largest cross-sectional planes) was per- formed in chosen sorted stripes and solifluction lobes. Rounding of superficial stones was assessed in several places in order to obtain information about origin of superficial material (Reichelt, 1961). GLACIAL MODIFICATION OF SKÁLABJÖRG The most prominent glacial depositional landform in the southern part of Skálabjörg is a moraine ridge (0,5–2 m high) clearly visible in several places, at an altitude between 690 and 742 m a.s.l. on the eastern side of the nunatak and c. 700 m a.s.l. on the south- western side (Figures 2C, 2I and 6). It is currently 85 to 98 m above the glacier margin. Lichenometric dat- ing (Table 1) shows that initial exposure of this ridge occurred not earlier than AD 1896 and not later than AD 1944 for the eastern part of the ridge. For the southwestern part of the ridge, the initial exposure occurred between AD 1915 and 1954. The earliest date (AD 1896) corresponds well with the beginn- ing of the glacier marginal retreat in AD 1894 (Evans and Twigg 2002). The latest dates (AD 1944 and AD 1954) cannot be accepted because they contradict car- tographic documentation (a map shows the situation in AD 1937–1938) and a photograph from AD 1951 (published in Jökull 40). At the turn of 1940s and 1950s the glacier margin must have been lower. However, we can infer that the surface of the glacier at Esjufjöll could be at its maximum position inherited from the Little Ice Age (LIA) for a longer time than the front margin of the glacier, maintaining maximum position during the first decades of the 20th century. This is in accordance with Gudmundsson (1997) who, after analysing numerous works, reached the conclusion that the LIA maxima in southern Ice- land ended in the 1930s. The glacier margin has been receding since AD 1932 (Evans and Twigg, 2002). Our data show a maximum age of AD 1896 for the highest lateral moraine ridge at eastern Skálabjörg and AD 1915 for southwestern Skálabjörg, whereas the minimum age is AD 1930 for both places. Therefore, the rate of glacier surface lowering since the end of LIA has been between 0,8 and 1,3 m/yr on average (Table 3). Measuring of annual tree rings of Salix arctica proved to be of a very limited use in determining the glacier lowering rate (Table 2). It revealed that the oldest specimen found on the highest moraine started to grow in AD 1975, suggesting at least 45-year-long colonisation lag time (Figure 7). However, age of the specimen found just 9 m above the glacier surface appeared to be 12 years old. Therefore, the colon- isation lag time of Salix arctica may have significantly shortened since the beginning of the 20th century due to climate warming. Bedrock surfaces, exposed during 20th century deglaciation, in places covered by a veneer of glacial sediments, are inclined 17◦ to 32◦ on the eastern slopes and 15◦–25◦ on the southwestern slopes of the nunatak (Figure 7). In both cases the inclination stea- 190 JÖKULL No. 60
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.