Jökull


Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 136

Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 136
Agustsdottir et al. geology of Iceland is characterised by the interac- tion of spreading at the mid-ocean plate boundary and the hotspot, centered in east-central Iceland under the Vatnajökull icecap (Wolfe et al., 1997). The diver- gent plate boundary is marked by a chain of active central volcanoes traversing Iceland, resulting from plate rifting and volcanism induced by upwelling of the hotspot. Central volcanoes are defined by fre- quent eruptions from a central area (Walker, 1963; Sæmundsson, 1978). Volcanism in the neovolcanic zone results in elongated volcanic systems, consisting of a central volcano and a transecting fissure swarm (Sæmundsson, 1978, 1979). A geothermal field is often associated with the central volcano. Further- more, silicic rocks in Iceland are generally associ- ated with central volcanoes (Jónasson, 2007) and most central volcanoes have only produced minor amounts of silicic rock in a few formations (Jóhannesson and Sæmundsson, 1999). No dome eruption has been observed with modern monitoring equipment in Ice- land while the geological record contains many silicic tephra layers, lavas and dome formations (Jóhannes- son and Sæmundsson, 1999; Larsen, 2000). Domes in Iceland generally occur at or near the caldera rims of an active central volcano. The sides of the underlying magma chamber are thought to represent the best con- ditions for the formation of silicic melts due to cool- ing of the hydrothermal system (Jónasson, 1994). The central volcano Krafla, situated in the NVZ (Northern Volcanic Zone), has an ice-free caldera surrounded by subglacially formed silicic domes Hlíðarfjall, Hrafn- tinnuhryggur, Jörundur and Rani (not studied here), all located close to the caldera rim. (Sæmundsson, 1991). The Krafla area is both easily accessible and one of the most intensely studied volcanic areas in northern Iceland, due to the geothermal power plant situated above the caldera’s shallow magma chamber and the recent volcano-tectonic episode, the Krafla fires, in 1975–1984 (e.g. Einarsson, 1991; Buck et al., 2006). For these reasons the Krafla region was cho- sen as a study area to examine Icelandic domes in an active central volcano. The determination of the vent structure can shed light on how these domes were em- placed, e.g. whether they were formed by a dike-fed eruption or by a more forceful emplacement displac- ing surrounding strata in the process. Buoyancy is important in driving magma through the crust, and therefore density data are necessary for meaningful modelling of the emplacement of cryptodomes and lava domes. The aim of the present work was there- fore to determine poorly known bulk density values for domes and to investigate whether the domes have roots. Rock samples were also collected and their density measured to further constrain the results. GEOLOGICAL SETTINGS The Krafla volcanic system The Krafla volcanic system (Figure 1) is located in the Northern Volcanic Zone (NVZ). The NVZ consists of several elongated closely spaced volcanic systems, amongst which the Krafla and Askja volcanic systems are most active. The Krafla volcanic system consists of a central volcano and a transecting fissure swarm. The Krafla caldera is approximately 10 km wide, tran- sected by a 100 km long and N10◦E trending fis- sure swarm (Sæmundsson, 1991). Around the caldera a number of concentric fissures have erupted hyalo- clastites, lavas and rhyolite (Sæmundsson, 1991). A powerful geothermal system lies inside the caldera, harnessed by a geothermal power station operated since 1977. The Krafla caldera began forming about 100 000 years BP (Sæmundsson, 1991). Due to the in- tensive volcanism, stratigraphic build up has been rel- atively fast, both during periods of ice-free conditions and periods when ice covered the land. In the geologi- cal strata of the Krafla caldera there is evidence of two main warm periods. The silicic rocks are concentrated around the caldera rim and away from the central part of the fissure swarm (Sæmundsson, 1991). The Heiðarsporður volcanic system Heiðarsporður is a small volcanic system located south of Krafla. Its topographic expression is a low and broad ridge, about 15 km long and 3 km wide, extending from the Krafla central volcano in the north towards the Bláfjall ridge and in the south to the Fremrinámur central volcano. This volcanic system was active for a relatively short time (1000 years) in the early Holocene and was built up in several small 136 JÖKULL No. 60
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.