Jökull


Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 127

Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 127
Holocene surface ruptures in the South Iceland Seismic Zone ferent dips. The northern part of the fault dips to the east, the southern part dips to the west (Hjaltadóttir, 2009). The tear in the surface ruptures is bridged by a conjugate surface fault at Bitra (Clifton and Einars- son, 2005), which, by the way, does not show up in the hypocentral distribution of aftershocks. The Réttarnes, Leirubakki, and Tjörvafit faults Unusually clear fault segments are exposed in a flat lava flow near the farm Leirubakki in the eastern part of the seismic zone (Figure 7). Three parallel fault segments can be distinguished, here named by the nearest place names, Réttarnes, Leirubakki, and Tjörvafit. The first two were discovered and described by Einarsson and Eiríksson (1982a), the third one was identified later. The Leirubakki fault was the subject of a study by Bergerat et al. (2003). The distance be- tween the parallel faults is 1–2 km. The Réttarnes fault is exposed in a rather rough aa- lava and is traceable primarily by its push-up hillocks for about one kilometer. Faint trace of it can be fol- lowed for longer distances. The Leirubakki fault is beautifully exposed for about 1.5 km in a smooth pahoehoe-lava. This section perhaps provides the best examples of strike-slip structures anywhere. The fault can be traced further in both directions, a total of about 4 km, but it becomes obscured in the rough lava to the north and the alluvial deposits to the south. The Tjörvafit fault is mainly traceable by its push-ups and pressure ridges. It is clearly traced for 1.5 km. Conju- gate structures are prominent in its southern part. It is not known with certainty when these faults were last active. At least two of the large historical earthquakes originated in this general area, in 1294 and 1732. Skálholts-annal states (Thoroddsen, 1899) for an earthquake in the year 1294: "the earth was fractured in the district Rangárvellir and Rangá river was forced out of its bed and broke people’s houses". The Rangá river crosses the seismic zone in this area and only very few farms are close enough to the river that such damage could be done. The most likely farm is Svínhagi (Figure 7). The most probable fault is therefore the Leirubakki fault although the other two faults cannot be excluded. The 1732 earthquake caused extensive damage in the Land district and the damage zone as mapped by Björnsson (1978) is cen- tered on the farms Leirubakki and Svínhagi. One of the three faults shown in Figure 7 must be regarded as likely source of this earthquake. A somewhat contrary view on historical activity is expressed by Bergerat et al. (2003). They argue that the surface structures of the Leirubakki fault are formed in one single earthquake. The evidence they quote is mainly a comparison with the 1912 earth- quake fault and the events of 2000. In both quoted examples the earthquakes took place on an old fault with pre-existing fault structures (Clifton and Einars- son, 2005). It is therefore by no means certain that the structures visible along the Leirubakki fault are due to one single event. In fact, it appears more likely that more than one event are responsible. Their magnitude estimate of 7.1 must therefore be regarded as the abso- lute upper limit. They furthermore argue (Bergerat et al., 2003) that such a large earthquake would probably have been recorded in the historical accounts, which it is not. Therefore it must be pre-historic. This ar- gumentation does not hold if the structures are due to more than one event. DISCUSSION Conjugate faulting In the beginning of the mapping project it was gener- ally accepted that the South Iceland Seismic Zone was a transform zone and thus a zone of horizontal shear (e.g. Stefánsson, 1967, Ward, 1971). A major E-W fault had not been identified in spite of a clear align- ment of earthquake sources in that direction. A sys- tem of conjugate faults was to be expected. It soon be- came evident, however, that a large majority of recog- nizable surface fracture systems had northerly trends and that the conjugate trend of ENE was poorly repre- sented (Einarsson and Eiríksson, 1982a,b). This was consistent with the observation of Björnsson (1978) and Einarsson and Björnsson (1979) that damage zones of individual historical earthquakes were elon- gated in a N-S direction. The data presented here con- firm this finding. Fracture arrays indicating left-lateral faulting on ENE-striking faults exist but they are an order of magnitude less common in the SISZ than fracture arrays showing right-lateral displacement on JÖKULL No. 60 127
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.