Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 44

Brandsdóttir et al.
Fault plane solutions are consistent with both
strike-slip and normal earthquakes being generated by
oblique movement with respect to the 103◦ spreading
direction from NUVEL-1A but perpendicular to vol-
canic fissure swarms within the Reykjanes Peninsula
Rift Zone and the Western Volcanic Zone.
Acknowledgements
Ingi Þ. Bjarnason, Birgit Ruff, Indíana Elín Ingólfs-
dóttir, Magnús Pálsson and Rögnvaldur Magnússon
helped install and maintain the temporary SISZ2008
network. Janet Key and Nigel Woodcock provided
helpful advice and Andrew Feldhaus helped with
Fourier transforms in Matlab. Páll Einarsson made
his surface fault location data available and Guð-
rún Gísladóttir, Icelandic Meteorological Office, pro-
vided wind recordings from automated weather sta-
tions within the survey region. Generic Mapping
Tools (Wessel and Smith, 1991) were used to pro-
duce the figures. Reviews by Kristín Vogfjörð and an
anonymous reviewer improved this paper.
ÁGRIP
Í kjölfar jarðskjálftanna við Ingólfsfjall og Hvera-
gerði, þann 29. maí 2008 voru ellefu færanlegir jarð-
skjálftamælar settir upp á svæðinu. Nýtt forrit (CMM)
var notað til að greina og staðsetja jarðskjálfta sem
skráðir voru á færanlegu stöðvarnar sem og þrjár SIL-
stöðvar (1., 3. og 4. mynd). Forritið staðsetti alls
tæplega 20 þúsund skjálfta á tímabilinu 30. maí til
2. júlí, þar af voru 7846 jarðskjálftar með reiknaðri
staðsetningaróvissu innan við 1 km í lárréttu plani
og 2 km í dýpi. Flestir eftirskjálftanna liggja eft-
ir vesturjaðri Ingólfsfjalls og Reykjafjalls (Kross) við
Hveragerði (5. mynd), á upptakamisgengjum Mw ≥6
skjálftanna. Eftirskjálftar við vesturjaðar Ingólfs-
fjalls spanna um 13 km NS, en vestara misgengið við
Reykjafjall nær 17 km lengd. Flestir eftirskjálftanna
raða sér norður og suður af upptökum meginskjálft-
anna. Einnig var töluverð virkni á AV belti vestur
um Ölfusið. Upptakadýpi eykst til suðurs, frá 3–5 km
til 8–9 km (6. mynd). Þéttara stöðvanet gefur aukna
nákvæmni í dýptardreifingu skjálftanna (5., 6. og 7.
mynd). CMM staðsettir skjálftar á minna en 3–4 km
dýpi liggja allt að 500 m vestar en SIL staðsetning-
ar með sama hraðalíkani (7. og 8. mynd). Hliðrunin
er í samræmi við niðurstöður GPS-mælinga á svæð-
inu (Decriem og fl., 2010) sem og sprungumyndun á
yfirborði, rétt vestan Ingólfsfjalls. CMM staðsetning-
arnar með þremur mismunandi hraðalíkönum af Suð-
urlandi gáfu ekki marktæk frávik. Brotlausnir 123
skjálfta gefa til kynna hægri-handar sniðgengishreyf-
ingar á NS-lægum misgengjum (9. og 10. mynd) eft-
ir vesturjaðri Ingólfsfjalls og Reykjafjalls (5. mynd).
Ás mestu togspennu liggur nálægt 138 gráðum, þvert
á sprungureinar Vestara gosbeltisins. Nokkrar brot-
lausnir hafa siggengisþátt sem bendir til gliðnunar-
hreyfinga samhliða sniðgengishreyfingunum. Flestar
þeirra eru á afmörkuðu svæði við Hjalla í Ölfusi og
norðan Hveragerðis. Jarðhitavirkni er á báðum þess-
um stöðum. Um 40 litlir forskjálftar mældust á SIL
stöðvum Veðurstofunnar fyrir aðalskjálftann kl. 1645
þann 29. maí, sá stærsti Mlw=3.5 kl. 1441. Fjöldi
eftirskjálfta er mestur fyrstu dagana en dvínar síðan
hratt með tíma (2. og 11. mynd). Þar sem stöðvarnar
voru settar út í flýti var frágangur þeirra ekki nægi-
lega vandaður til þess að útiloka vindsuð og önnur
umhverfisáhrif. Daglegur fjöldi staðsettra smáskjálfta
endurspeglar því bæði skjálftavirknina sem og vind-
styrk á svæðinu. Í kjölfar meginskjálftanna urðu tugir
skjálfta Mlw3–4.75 á vestara misgenginu en einung-
is nokkrir á austara misgenginu og þar austuraf (12.–
16. mynd). Þessi hegðun endurspeglar sögulega þró-
un landskjálfta á þessu svæði þar sem virknin hefur
hlaupið til vesturs.
REFERENCES
Antonioli, A., M. E. Belardinelli, A. Bizzarri and K. S.
Vogfjord 2006. Evidence of instantaneous dynamic
triggering during the seismic sequence of year 2000
in south Iceland. J. Geophys. Res. 111, B03302, doi:-
10.1029/2005JB003935.
Árnadóttir, Th., H. Geirsson and P. Einarsson 2004. Co-
seismic stress changes and crustal deformation on
the Reykjanes Peninsula due to triggered earthquakes
on June 17, 2000. J. Geophys. Res. 109, B09307,
doi:10.1029/2004JB003130.
Árnadóttir, Th., S. Jónsson, F. F. Pollitz, W. Jiang
and K. L. Feigl 2005. Postseismic deformation fol-
lowing the June 2000 earthquake sequence in the
44 JÖKULL No. 60