Skírnir - 01.09.2003, Blaðsíða 285

SKÍRNIR
HINN SÖGULEGI JESÚS SEM FYRIRMYND
511
hverfi. Hann sækir hugmyndir sínar og setur fram boðun sína með hug-
tökum síðgyðingdóms. Auk þess hefur ekki reynst mögulegt að greina
dauða Jesú og upprisu frá boðun hans. I flestum bókum um Jesú sem
áberandi eru nú á dögum er líf, boðun og örlög Jesú túlkuð í ljósi þess
gyðinglega samhengis sem hann á heima í.75
Niðurstaða
Hver samtíð speglar sjálfsskilning sinn í þeirri Jesúmynd sem hún setur
fram. Þannig segir umræða manna um Jesú frá Nasaret ekki einungis heil-
mikið um það sem vitað verður um hann, heldur jafnmikið um þá sem
skrifa um hann. Það verður ætíð að hafa í huga hver tilgangur Jesúrann-
sókna er fyrir hvern samtíma. Það er blinda að álíta að vitund um hinn
jarðneska Jesú veiti svar við guðfræðilegum og tilvistarlegum spurningum
nútímamannsins. Áminning Werners Elerts um að í hinum sögulega Jesú
hitti maðurinn fyrir hinn hulda Krist, það er hina hjálpræðislausu krists-
mynd, á fullan rétt á sér. Hroka verkaréttlætingar gætir að vissu leyti í
sögulegum rannsóknum sem byggjast á því að með vissri rannsóknar-
tækni öðlist maðurinn betri Jesúmynd og sé nær sannleikanum og eigin
hjálpræði. Af öllu framansögðu ætti því að vera ljóst að Jesúmynd sögu-
legra rannsókna er síbreytileg. Hún breytist ekki aðeins frá einum tíma til
annars, heldur frá einni bók til annarrar.
Sú Jesúmynd sem fagnaðarerindið flytur er hins vegar ætíð hin sama.
Leitin að hinum sögulega Jesú er aðeins hjálpartæki sem menn geta stuðst
við til þess að varpa ljósi á þá mynd af Jesú sem guðspjöllin birta. Jesús
guðspjallanna, eða sá Jesús sem blasir við manninum í boðun fagnaðarer-
indisins, mun alltaf vera sá sem veitir svar við spurningunni „hver er Jesús
fyrir mig?“ í þeirri spurningu er tekið á tilvistarvanda mannsins, sem
spannar bæði svið lögmálsins, hið félagslega og hið dæmandi, það er að
segja fyrstu og aðra notkun þess samkvæmt kenningu Lúthers. Svarið við
þessari spurningu færir mönnum heim sanninn um kærleikann og endur-
lausn Guðs í Jesú.
í hugmyndum manna um Jesú frá Nasaret sem fyrirmynd er boð-
skapurinn um guðsríkið kjarninn. Þessi boðskapur brýtur niður múra
fordóma og höfnunar og setur virðingu fyrir manninum í öndvegi.76
75 Gerd Theissen og Dagmar Winter 1997; Eduard Schweizer 1996; Júrgen Roloff
2000; Jurgen Becker 1996; Ed Parish Sanders 1996.
76 Ég þakka Kristjáni Búasyni gagnlegar athugasemdir og Brynjólfi Ólasyni og
Einari Arnalds yfirlestur og aðstoð við frágang.