Morgunblaðið - 13.12.2018, Síða 16

Guðrún Erlingsdóttir
ge@mbl.is
„Það eru aðallega einbýlishúsa-
eigendur sem ganga af göflunum í
jólaskreytingum og sum hús og lóð-
ir standa bókstaflega í ljósum log-
um í desember,“ segir Sigurður
Helgi Guðjónsson, framkvæmda-
stjóri Húseigendafélagsins. Hann
segir að grund-
vallargildin,
náungakær-
leikur, umburð-
arlyndi og tillits-
semi eigi að ráða
för í sambýli
manna allt árið.
Sigurður segir
að almennings-
álitið og það sem
tíðarandinn telji
við hæfi á hverj-
um tíma stýri för þegar kemur að
jólaskreytingum húsa.
„Þegar aðventan nálgast virðist
renna á marga húseigendur bráð-
smitandi skreytingaæði sem leggst
þyngst á miðaldra einbýlishúseig-
endur. Ljósaflóð í öllum regnbog-
ans litum dugar ekki til heldur
þurfi einnig heilu og hálfu fjár-
húsin, hreindýr, vitringa, guðs-
mæður, reifabörn og ameríska
kókakóla jólasveina,“ segir Sig-
urður og bætir við að því til við-
bótar setji sumir upp öflug hátal-
arakerfi svo það heyrist þegar
jólasveinar skríkja undan mömmu-
kossum, hreindýrið Rúdolf bauli í
tíma og ótíma og bústinn berrass-
aður erkiengill spili á hörpu.
Öskrandi og baulandi skoffín
„Ég fékk fyrirspurn frá ná-
granna um hvort leyfilegt væri að
skjóta með haglabyssu fígúruna
Stúf sem skaust sífellt upp úr reyk-
háf með skerandi skrækjum og
góli,“ segir Sigurður sem telur að
þar sem Stúfur hafi verið alfriðaður
á þeim tíma hafi það ekki verið
leyfilegt. Sigurður segir að það
gildi engar sérstakar skráðar rétt-
arreglur um jólaberserki og jóla-
brambolt í sérbýlum en til álita geti
komið óskráðar reglur grenndar-
réttar sem setji eigendum skorður
af tillitssemi við nágranna. Eig-
endur megi gera það inni á sinni
eign sem venjulegt og eðlilegt telj-
ist og nágrannar verði að sætta sig
við það.
„Auk öskrandi og baulandi skoff-
ína er kvartað yfir blikkandi jóla-
ljósum í öllum regnbogans litum
sem lýsa upp svefnherbergi daga
og nætur á sama tíma og María
mey með blessað barnið sitt húkir
úti með engla og þrjá villta vitringa
allt í kring,“ segir Sigurður sem
telur að fólk hafi yfirleitt mikið um-
burðarlyndi gagnvart áreiti sem
fylgi jólum og aðventu í ljósi þess
að áreitið sé ekki viðvarandi og
gangi yfir á stuttum tíma. Hann
telur þó að ónæðistíminn sé sífellt
að lengjast og ekkert sé til sparað
nema þá í smekkvísi sem sé dýr-
mæt dyggð sem fara beri sparlega
með.
„Það gefst yfirleitt hvorki tími né
efni til þess að grípa til lagalegra
úrræða og yfirleitt er kvörtunar-
bréf látið duga. En gangi jóla-
skreytingar fram úr hófi og raski
svefnfriði með hljóðum og ljósum er
hægt að leita til lögreglu,“ segir
Sigurður.
Litróf mannlífs
og trúarbragða
Í fjölbýlishúsum geta komið upp
deilur um hvort skreyta skuli húsið
og hvað sé hæfilegt magn jólaljósa
að sögn Sigurðar. Hann segir að
þar þurfi hófsemdarmenn sem vilji
litlar eða engar skreytingar og þeir
sem telji hús aldrei oflýst eða of-
skreytt að komast að samkomulagi.
„Meirihluti á hússtjórnarfundi
ræður að lokum hvernig að skreyt-
ingum skuli staðið og allir íbúar eru
skyldugir að taka þátt í kostnaði.
Skiptir þá engu hvort íbúar haldi
jól eða ekki og telji bramboltið í
kringum þau af hinu illa. Ef skreyt-
ingar eru brjálæðislegri, flottari og
dýrari en almennt gerist í fjölbýlis-
húsum er ekki hægt að skylda íbúa
til þess að taka þátt í slíkum kostn-
aði. Deilumálum og álitaefnum
vegna jólaskreytinga hefur fjölgað
eftir því sem litróf mannlífs og
trúarbragða verður fjölbreyttara á
Íslandi,“ segir Sigurður og bendir á
öfgarnar í hina áttina þar sem eng-
ar sameiginlegar jólaskreytingar
eru leyfðar og blátt bann lagt við
því að eigendur setji upp skrautljós
og dúllerí á eigin svalir og glugga.
Hann telur að slíkt almennt bann
fái ekki staðist og að húsfélög hafi
ekki vald til þess að grípa með svo
afgerandi hætti inn í eignarráð eig-
enda gegn vilja þeirra. Húsfélaginu
sé hins vegar heimilt að setja vissar
skorður um skreytingar.
„Það hafa komið upp tilvik þar
sem arkitektar húsa hafa bannað
jólaskreytingar til þess að koma í
veg fyrir að sköpunarverkum
þeirra sé spillt með smekklausu
prjáli,“ segir Sigurður og bætir við
að hann viti dæmi þess að húsfélög
hafi ákveðið í stað þess að kaupa
sameiginlegar jólaskreytingar að
gefa andvirðið til líknarmála. Þrátt
fyrir fallega hugsun sé slík góð-
mennska óheimil með fjármunum
úr hússjóði.
Bráðsmitandi skreytingaæði
 Bústnir og berrassaðir erkienglar  Blikkandi jólaljós í öllum regnbogans litum sem lýsa upp
svefnherbergi nágrannans  Náungakærleikur, umburðarlyndi og tillitssemi  Skreytingabann
Thinkstock/Getty Images
Ljósadýrð Framkvæmdastjóri húseigendafélagsins segir ljósvíkinga ganga af göflunum við skreytingar á húsum sínum í aðdraganda jóla.
Sigurður Helgi
Guðjónsson
16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. DESEMBER 2018
Afgreiðslutímar á www.kronan.is
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og/eða myndabrengl.
Hamborgarhryggur?
Hver er þinn uppáhalds
1399 kr.kg
Krónu hamborgarhryggur 1999 kr.kg
Nóatúns hamborgarhryggur