Skessuhorn - 20.12.2005, Síða 37
--r.vilimJ
ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 2005
37
Bjarni viS sáluhliSiS á kirkjugarðinum í Reykholti.
uppbyggingar sem fram hefur far-
ið. Hann hefur þetta talent sem
sögumaður og áhrifamaður að
hann hlaut að verða aðalmaðurinn
á staðnum. Geir háði baráttu um
réttindi prestssetursins og forsvar
staðarins. Hér höfðu fleiri kallast
forráða í tengslum við búskap og
skólahald á staðnum og þegar fjar-
aði undan hvoru tveggja átti Geir
mestan þátt í því hvernig málum
skipaðist í Reykholti.
Þegar við Geir lögðum saman í
málflutningi útávið í kirkjumálinu
þóttumst við stundum góðir. Hins
vegar má vera að í mestu önnunum
höfum við ekki sinnt heimaum-
ræðu nægilega vel. Stundum höf-
um við eitthvað fjarlægst íbúana
þegar mest gekk á. Því er ekki að
neita. I Reykholti var hinsvegar
mörgum málum stýrt utanfrá. Þar
má nefna örlög Héraðsskólans.
Það var reynt að breyta honum í
menntaskóla þegar fjaraði undan
héraðsskólunum í landinu. Það
tókst á Laugum en ekki hér. Það er
ekki hægt að benda á neinn einn
þátt sem réði því að okkur tókst
ekki að verja skólann. Trúlega hef-
ur það verið aumingjaskapur okkar
heimamanna sem réði þar mestu
um. Að vísu var þessu fjarstýrt að
hluta eins og ég sagði áðan og það
er aldrei gott. Það er ávallt best að
svona mál standi og falli með sam-
takamætti heimamanna. I mínum
störfum í gegnum tíðina hef ég
auðvitað fundið fyrir því að samfé-
lagið hafi ekki alltaf fylgt mér eftir.
Það gerist óhjákvæmilega þegar
mikið gengur á. Eg er sennilega af
einrænni gerðinni og tek það ekki
nærri mér þó að sitthvað sé um
mig talað. Sigrún er öðruvísi og
tekur slíkt meira inn á sig. Okkur
hefur hinsvegar verið mikill sómi
sýndur í tengslum við afskipti mín
af menningarmálum í Reykholti og
víðar. Mér þótti vænt um og þakka
þann heiður að vera meðal kirkj-
unnar manna sem forseti Islands
veitti heiðursviðurkenningu 17.
júní árið 2000.”
Reykholt ekki
fyrsta átakið
“Uppbyggingin í Reykholti var
ekki fýrsta uppbyggingin sem ég
kom að. Ég hafði dýrmæta reynslu
bæði frá uppbyggingu á minni jörð
og einnig af störfum mínum við
stækkun félagsheimilisins Loga-
lands. Ég var svo heppinn að fá að
koma að þeim málum. Upphaf
þessa byggingaáhuga míns má
rekja til starfa minna á yngri ártxm
á Keflavíkurflugvelli. Þar starfaði
ég um tíma í byggingarstörfum og
þar kynntist ég vinnubrögðum sem
voru óþekkt hér í sveitum. Kaninn
var okkur talsvert ffemri í ýmsu
sem laut að húsbyggingum. Ég
reyndi að taka eftir því sem ég sá
þar. Þessa nasasjón nýtti ég mér
síðan þegar kom að uppbyggingu
jarðarinnar, félagsheimilisins og
dugðu lán fyrir efni en vinnuna
lagði maður fram ásamt nágrönn-
unum auðvitað. Þá skiptust menn á
vinnu. Fjósbyggingin hjá mér naut
góðs stuðnings og þar vil ég nefna
Sigurð Guðbrandsson mjólkurbús-
stjóra. Fjósið var um margt tíma-
mótafjós. Ég fór með mínar hug-
myndir suður í Búnaðarfélag Is-
lands til Magnúsar Sigsteinssonar.
ingin vakti athygli og hingað komu
hópar víðs vegar að til þess að
skoða herlegheitin. Þetta var hins
vegar dýr framkvæmd og ég neita
því ekki að verðbólguárin hjálpuðu
mér að greiða niður kostnaðinn.
Eins og áður sagði þurfti ég ekki
að kvarta undan stuðningi við
þessa uppbyggingu á jörðinni.
Kaupfélagið stóð vel við bakið á
þeim sem byggðu í sveitum og
einnig Sparisjóðurinn. Mitt lán var
líka það að hafa lokið allri upp-
byggingu áður en framleiðslutak-
markanir tóku gildi. Sigurður son-
ur okkar og Vaka kona hans hófu
hér búskap 1980 og bjuggu hér
með okkur í 13 ár. Hann var veill í
baki og varð að hætta búskap
vegna þess.”
Orgelkaup og orgelspil
“Ég var formaður sóknarnefndar
þegar ákveðið var að fá pípuorgel í
Reykholtskirkju árið 1966. Það eru
þrjú orgel í Reykholtskirkju.
Harmonium sem kom 1901, lítið
pípuorgel sem kom árið 1966 og
síðan dómkirkjuorgelið sem vígt
var skömmu eftir aldamótin. Eig-
inlega má segja að fyrsta áþreifan-
lega málið sem ég kom að fýrir
kirkjuna í Reykholti hafi verið
kaupin á pípuorgelinu árið 1966.
Benedikt heitinn í Víðigerði var
mikill áhugamaður um að fá pípu-
orgel í kirkjuna. Þegar afi varð átt-
ræður var stofnaður minningar-
sjóður um hann sem heitir Orgel-
um margra árauga skeið eða fram
undir 1970. Þá tók Kjartan Sigur-
jónsson við og starfaði í nokkur ár.
Hann var með kennslu hér líka og
börnin mín voru í námi hjá hon-
um. Ég ákvað að fylgja þeim í
náminu og rifjaði upp það sem ég
lærði í æsku á Skáney. Við festum
kaup á píanói fyrir börnin og ég
naut góðs af því. Þegar Kjartan
flutti til Isafjarðar var orðað við
mig hvort ég vildi ekki taka starf
organista að mér. Ég sagðist ekki
gera það fyrr en ég treysti mér til.
Ég fór því í Tónlistarskólann á
Akranesi árið 1975 og í þrjú miss-
eri sótti ég vikulega tíma þangað.
Eg fékk góða kennslu en því er
ekki að neita að ég var auðvitað
orðinn fullorðinn og stífur í hönd-
um þegar ég hóf nám fyrir alvöru.
Það gerir það að verkum að ég hef
aldrei náð að slaka algjörlega á við
hljóðfærið. Nú, ég tók að mér starf
organista á meðan ég var í náminu.
Haukur Guðlaugsson var kennari
fyrsta árið en síðar tók Fríða Lár-
usdóttir við. Ég náði að fara í
gegnum 5. stig í píanó- og orgel-
leik. Það er nú eiginlega það
minnsta sem hægt er að komast af
með til að klóra sig fram úr ein-
földum lögum. Til að komast
lengra varð ég að hætta að reyna á
hendurnar með erfiðisvinnu. Það
var ekki hægt. Þetta varð að duga.
Ég hef nú verið organisti síðan,
eða í tæp þrjátíu ár. Ég hef komið
að ýmsu kórastússi sem ég held að
Við orgelið í Reykholtskirkju þar sem hann hefur verið organisti sl. 30 ár, en hann og nafni hans og afi; Bjami Bjamason á Skáney hafa verið organistar kirkjunnar í hartnœr
heila öld.
ekki síður Reykholts. Þessi reynsla
sem ég öðlaðist á þessum árum gaf
mér sjálfstraust til þess að takast á
við hlutina. Hún kenndi mér að
vera ekki hræddur við húsbygging-
F ramúrstefnufj ósið
“Við Sigrún hófum búskap í
Gróf árið 1955. A sama tíma hóf
ég byggingu íbúðarhúss í Nesi og
við fluttum í það vorið 1957. Við
bjuggum félagsbúi með foreldrum
mínum. Byggðum fjárhús og verk-
færahús 1962 og fjósbyggingu
1969-1971. Þegar við byggðum í-
búðarhúsið var að sumu leyti auð-
veldara að byggja en í dag. Þá
Sú vinna skilaði framúrstefnufjósi.
Þetta var lausagöngufjós en með
fasta legubása. Hins vegar var hægt
að keyra vinnuvél í gegnum fjósið.
Fóðurgangurinn var það breiður
að vél komst þar um.
Hlöðuveggina var hægt að opna
þannig að þar var líka hægt að aka
vélum í gegn og létta fóðurflutn-
inga. Fjósið komst nú reyndar ekki
í tísku fyrr en um aldamótin síð-
ustu eða nokkrum áratugum eftir
að við byggðum. Þegar rúllu-
baggatæknin kom á níunda ára-
tugnum var okkar fjós kjörið fyrir
þá tækni. Þessu fjósi, sem byggt
var 1969, hefur í litlu þurft að
breyta ffarn til dagsins í dag. Bygg-
og söngmálasjóður Bjarna Bjarna-
sonar á Skáney. Stofnfé sjóðsins
var söfnunarfé sem kom frá nær
hverju heimili í sókninni. Kaupin á
þessu pípuorgeli framlengdu í raun
líf afa sem organista um nokkur ár.
Hann var nánast hættur að una sér
við gamla harmoníumorgelið í
kirkjunni en þegar þetta nýja
hljóðfæri kom var hann oft daglega
í kirkjunni að spila. Nú þurfti ekki
að stíga orgelið til að kæmi tónn.
Sjónvarpið tók viðtal við hann við
orgelið, sem sýnt var á nýársdag
1971. Þetta hljóðfæri er ennþá í
góðu lagi og oft gripið til þess.
Ég er alinn upp við tónlist frá
blautu barnsbeini. Afi var organisti
hafi gengið vel. Samstarf hófst á
árunum eftir 1980 við kórinn á
Hvanneyri og það samstarf hefur
gengið vel. Kórarnir hafa stutt
hvom annan við stærri afhafhir.
Þegar Olafur Noregskonungur
kom 1988 sungu kórarnir samein-
aðir. Þá var þetta orðinn alvörukór.
I kórstarfinu sjást þess merki eins
og í öðru félagsstarfi að fólk hefur
minni tíma nú til dags en áður. Fé-
lagsstörf hafa tilhneigingu til þess
að leggjast mikið til á sama fólkið.
Það er vaxandi vandamál. I dag eru
að starfa í þessum kómm á milli 30
og 40 manns meira og minna.
Kórfólkið fór í skemmtiferð til
Noregs meðal annars til þess að