Morgunblaðið - 29.06.2019, Blaðsíða 27

UMRÆÐAN 27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. JÚNÍ 2019
Magnús Carlsen er afturkominn í fréttirnar íNoregi vegna stofn-unar skákfélags sem
hefur það yfirlýsta markmið að
semja við veðmálafyrirtækið Kind-
ret sem hefur boðið Norska skák-
sambandinu samstarfssamning til
fimm ára og býðst til að greiða fyrir
upphæð sem nemur um 730 millj-
ónum íslenskra króna á ári hverju,
en samningsdrög gera ráð fyrir því
að skáksambandið leggi veðmála-
fyrirtækinu lið í því baráttumáli að
ríkiseinokun á veðmálastarfsemi
verði aflétt í Noregi. Í stjórn Skák-
sambands Noregs sitja menn sem
eru andvígir veðmálastarfsemi í
kringum skákina og þar stendur
hnífurinn í kúnni. Norski heims-
meistarinn hefur hinsvegar hvatt
til þess að gengið verði til samninga
og er að beita sér í málinu. Á dög-
unum stofnaði hann nýtt skákfélag,
Offerspill sjakklubb, og greiddi
meðlimagjöld fyrstu þúsund fé-
lagsmannanna. Hið nýja félag gæti
hugsanlega fengið 40 fulltrúa á að-
alfundi Norska skáksambandsins
sem fram fer 7. júlí og haft mikil
áhrif. Spennandi mál, sem Gunnar
Björnsson, forseti SÍ, hefur vakið
athygli á, en hann er nýkominn frá
Noregi þar sem hann lét af embætti
forseta Norræna skáksambands-
ins.
En svo var Magnús farinn úr
landi því að í Zagreb í Krótaíu hófst
á miðvikudaginn annað mótið – með
venjulegum umhugsunartíma – í
Grand chess tour og Carlsen byrj-
aði á því að vinna Giri í 23 leikjum
með svörtu en varð svo að sætta sig
við jafntefli í hagstæðu endatafli
gegn Anand. Hann gæti unnið átt-
unda mótið í röð. Eini maðurinn á
svæðinu sem getur státað af slíku,
Garrí Kasparov, sem í kringum síð-
ustu aldamót vann 10 mót í röð, lék
fyrsta leikinn fyrir Giri. Hann var
spurður hvernig það gæti gerst að
jafn öflugur skákmaður og Giri
gæti tapað í svo fáum leikjum.
Kasparov svaraði því til að mun
betri skilningur á stöðunni sem upp
kom hefði ráðið úrslitum:
Anish Giri – Magnús Carlsen
Sikileyjarvörn
1. e4 c5 2. Rf3 Rc6 3. Bb5 e6
Hefðbundið en kemur samt á
óvart. Magnús hefur undanfarið
leikið 3. ... g6 með góðum árangri.
4. Bxc6 bxc6 5. d3 Re7 6. h4 h5 7.
e5 d6 8. exd6 Rg6 9. Rfd2
Eðlilegra virðist 9. Rbd2 og síðan
– Rc4.
9. ... Bxd6 10. Rc4 Be7 11. Rc3
Ba6 12. Df3 Bxc4 13. Dxc6 ¢f8 14.
dxc4 Rxh4 15. O-O Rf5 16. Re2 Hc8
17. Da4 Hc7!?
Vélarnar mæla með 17. ... h4 eða
jafnvel 17. ... g5 en þessi leikur er
„mannlegri“.
18. Bf4 Hd7 19. c3 g5!
Skyndilega ryðjast peðin fram á
kóngsvæng en þar er hvítur fá-
liðaður.
20. Had1 Hxd1 21. Hxd1 Da8 22.
Bc7 h4!
23. f3 h3
- og Giri gafst upp. Hann er al-
gerlega varnarlaus, t.d. 24. Rg3
Rh4 o.s.frv.
Helgi Áss í 7. sæti á Skákþingi
Norðurlanda
Íslendingar áttu tvo fulltrúa á
Skákþingi Norðurlanda í Sarps-
borg í Noregi sem lauk á fimmtu-
daginn. Íslandsmeistarinn 2018,
Helgi Áss Grétarsson, var með og
einnig Lenka Ptacnikova. Norð-
maðurinn Frode Urkedal sigraði á
mótinu, hlaut 8 vinninga af níu
mögulegum. Hann mun tefla í
heimsbikarkeppni FIDE sem fram
fer á eyjunni Mön í október nk.
Framan af var Helgi Áss í toppbar-
áttunni. Hann tapaði hinsvegar
tveim skákum á lokasprettinum og
hafnaði í 7.-12. sæti en var efstur á
stigum þeirra sem hlutu 6 vinninga.
Lenka Ptacnikova hlaut 4 vinninga
og varð í 47. sæti af 66 keppendum.
Skák
Helgi Ólafsson
helol@simnet.is
Þrefað um skák
og veðmálastarf-
semi í Noregi
Ljósmynd/Heimasíða Norðurlandamótsins 2019
Mikilvæg skák Helgi Áss tefldi við Frode Urkedal í 6. umferð.
Fyrir nokkrum
misserum voru kjör
eldri borgara sem búa
einir leiðrétt frá því
sem áður var. Eldri
borgara sem býr einn
eru nú tryggðar 310
þús. kr. á mánuði fyr-
ir skatt. Vissulega var
þarna um ágætis leið-
réttingu að ræða.
Einstaklingi sem er
í sambúð eða hjónabandi eru nú
tryggðar 248 þús. kr. á mánuði
fyrir skatt. Þetta er mjög ósann-
gjarnt að þarna skuli vera um 60
þús. kr. munur á mánuði. Þetta er
alltof mikill munur.
Eldri borgarar sem hafa getu og
vilja mega vinna fyrir 100 þúsund
kr. á mánuði án þess að greiðslur
frá Tryggingastofnun skerðist.
Rétt er að undirstrika að greiða
verður skatt af þessum tekjum.
Til skoðunar er nú hjá félags-
málaráðherra að gera úttekt varð-
andi kostnað ríkisins af því að af-
nema skerðingu atvinnutekna eldri
borgara. Mjög sanngjarnt að
skerðingar verði afnumdar. Staðan
nú er þannig að 1.535 eldri borg-
arar eru með tekjur allt að 50 þús.
kr. á mánuði. Með tekjur frá 50-
100 þús. kr. á mánuði eru 717 ein-
staklingar. Það eru 1.972 ellilífeyr-
isþegar með hærri atvinnutekjur
en sem nema 100 þús. krónum á
mánuði. Það hlýtur að vera hag-
stætt fyrir ríkið að afnema skerð-
ingar atvinnutekna.
Atvinnuþátttaka eldri borgara
mun örugglega aukast ef skerð-
ingar verða afnumdar og það skila
ríkissjóði auknum skatttekjum.
Hækka þarf almenna
frítekjumarkið
Nú má ellilífeyrisþegi hafa 25
þús. kr. tekjur úr lífeyrissjóði eða
fjármagnstekjur á mánuði án þess
að greiðslur frá Tryggingastofnun
skerðist.
Það er mjög ósanngjarnt að
gerður sé greinarmunur á atvinnu-
tekjum og tekjum úr lífeyrissjóði.
Tekjur úr lífeyrissjóði
eru frestaðar launa-
tekjur frá fyrri tíð.
Frítekjumark á því að
vera það sama hvort
sem það eru tekjur
vegna atvinnu eða frá
lífeyrissjóði.
Nú er það ansi stór
biti fyrir Trygg-
ingastofnun að stíga
það skref í einu lagi.
Rétt væri að hækka
almenna frítekju-
markið strax í 75 þús.
kr. á mánuði. Það myndi skila sér
strax til verulegs hluta þeirra sem
fá greiðslur úr lífeyrissjóðum og
væri vel viðráðanlegt fyrir rík-
issjóð. Árlega er svo rétt að
hækka frítekjumarkið þannig að
það nái 200 þús. krónum eftir
nokkur ár.
Það gengur ekki að ríkisvaldið
skuli refsa fólki fyrir að hafa safn-
að sér fjármunum í lífeyrissjóði.
Nú er það þannig að þeir sem fá
576 þús. kr. á mánuði eða meira
frá lífeyrissjóði fá ekki neina
greiðslu frá Tryggingastofnun rík-
isins. Það er alveg eðlilegt að hafa
slíka viðmiðun hvað varðar tekjur
úr lífeyrissjóði, atvinnutekjur eða
fjármagnstekjur. Þeir sem hafa
svo háa greiðslu þurfa ekki á því
að halda að fá greiðslu frá Trygg-
ingastofnun.
En það er sanngjarnt að þeir
sem eru með lágar greiðslur frá
lífeyrissjóði fái þær án þess að
greiðslur frá Tryggingastofnun
skerðist. Það er mikið sanngirn-
ismál, sem ég tel að allir þing-
menn hvar í flokki sem þeir
standa geti stutt. Eldri borgarar
landsins eiga skilið að kjör þeirra
verði bætt.
Bæta þarf kjör
fleiri eldri borgara
Eftir Sigurð
Jónsson
» Það gengur ekki
að ríkisvaldið skuli
refsa fólki fyrir að
hafa safnað sér fjár-
munum í lífeyrissjóði.
Sigurður Jónsson
Höfundur er eldri borgari.
Ágúst Jónsson fæddist 28.
júní 1907 í Reykjavík.
Í íslenskri landbúnaðarsögu
fær Ágúst rafvirkjameistari
sérstakan sess fyrir að vera
brautryðjandi á sviði súgþurrk-
unar á heyi hérlendis. Með
tengslum sínum vestur um haf,
og á grundvelli nýrrar tækni-
þekkingar þaðan, hóf hann að
kynna bændum þessa tækni
hérlendis. Útvegaði hann þeim
tæknibúnað til súgþurrkunar,
og síðast, en ekki síst, var þeim
til ráðgjafar um vinnubrögð
sem flestum voru mjög fram-
andi. Hann varði miklum tíma
til þessara starfa og fór víða
um sveitir til þess. Alþingi
veitti Ágústi styrk til að sinna
súgþurrkunarmálum. Hann
var kosinn félagi í Búnaðar-
félagi Íslands.
Ágúst setti upp fyrsta súg-
þurrkunarkerfið á Íslandi. Var
það á Vífilsstöðum, sumarið
1944. Þessi tilraun Ágústs
hratt af stað byltingu í hey-
verkun hérlendis. Í stað þess
að velta heyi á velli í 5-6 þurrk-
daga, dugðu nú oftast tveir
dagar með súgþurrkunartækj-
unum. Súgþurrkun, í einu eða
öðru formi, mun hafa náð til allt
að 80% bændabýla hérlendis.
Ágúst var kvæntur Guðrúnu
Bebensee frá Akureyri. Þau
áttu saman einn son, Karl
Adolf. Ágúst lést 24.4. 1985.
Merkir Íslendingar
Ágúst
Jónsson
Vantar þig pípara?
FINNA.is