Skessuhorn - 01.06.2016, Page 76

MIÐVIKUDAGUR 1. JÚNÍ 201676
Vörur og þjónusta
Hönnun prentgripa
& alhliða prentþjónusta
Drei bréf - Boðsbréf
Ritgerðir - Skýrslur
Reikningar - Eyðublöð
Umslög - Bréfsefni
Fjölritunar- og
útgáfuþjónustan
Getum við
aðstoðað þig?
sími: 437 2360
olgeirhelgi@islandia.is
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
Hilmir B ehf
Alhliða pípulagningaþjónusta
hilmirb@simnet.is
facebook.com/hilmirbehf
Bifreiðaþjónusta Harðar ehf.
Smur og dekkjaþjónusta
Sala á dekkjum og olíuvörum

Borgarbraut 55 - 310 Borgarnesi
437 1192 / 847 8698 - midgardur@vesturland.is

Daglegar ferðir milli Reykjavíkur og Borgarness
Tvær ferðir í viku í sveitir Borgarfjarðar
Skrifstofan er opin mánudaga – föstudaga
kl. 9.00 – 12.00 og 13.00 – 15.30
Sími 437-2030 - v.v@simnet.is
DAGLEGAR FERÐIR BORGARNES - REYKJAVÍK
LAUSNIN HÖFÐASELI
Opnunartími er frá kl. 8:00-16:00
alla virka daga

Vélabær ehf.
Bæ í Bæjarsveit
Alhliða viðgerðarþjónusta
á bílum, dráttarvélum
og vélum tengdum
landbúnaði
Smur og hjólbarðaþjónusta
velabaer@vesturland.is
S
K
E
S
S
U
H
O
R
N
2
01
3
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
6
ÖLL ALMENN GARÐVINNA
• Fjarlægjum tré og kurlum
• Útvegum sand, mold og möl
• Sláum garða
Sprautu- og bifreiðaverkstæði
Sólbakka 5, Borgarnesi • 437-1580 • sbb@simnet.is
Tjónaskoðun – Bílamálun – Réttingar – Bílrúðuskipti
Þjónustum öll tryggingafélög
Borgarness
Það var þann 14. janúar síðastliðinn
sem í Bændablaðinu birtist grein
eftir Einar K. Guðfinnsson, alþing-
ismann, undir nafninu: Langþráð
baráttumál komið í höfn. Þar lýsir
hann áratuga baráttu sinni og fleiri
góðra manna fyrir því að lækka
húshitunarkostnað á svokölluð-
um „köldum svæðum“ til jafns við
kostnað hjá þeim sem búa við þann
munað að geta notað hitaveitu til
að hita hús sín. Við lestur þessar-
ar greinar vaknaði sú von í brjósti
mínu að nú myndi rafmagnsreikn-
ingurinn lækka verulega. Sú varð
ekki raunin og kannske ekki von
þar sem aðeins var tekið á öðrum
aðal orsakavaldi þessa mikla hús-
hitunarkostnaðar, en sjálfur orku-
kostnaðurinn var látinn óbreyttur.
Enn sitjum við dreifbýlisbúar uppi
með það, sem ég vil kalla óréttlæti,
að orkuverð er nánast 50% hærra
en hjá þeim sem í þéttbýli búa. Ég
spyr: Hvers vegna? Eftir alla þessa
baráttu fyrir jöfnun húshitunar-
kostnaðar á köldum svæðum sýnist
mér að við stöndum nánast í sömu
sporum og áður.
Ekki dreg ég efa einlægan vilja
Einars og annarra, sem barist hafa
fyrir jöfnun húshitunarkostnaðar
á þessum köldu svæðum, sem ekki
eru í þeirri aðstöðu að geta nýtt
sér jarðhita til að hita upp hús sín,
en aftur á móti fyllist maður von-
leysi yfir því, að hægt verði að rétta
okkar hlut í þessu mikilvæga máli,
miðað við þann árangur sem þessi
einarða barátta á Alþingi okkar Ís-
lendinga hefur skilað. Í grein Ein-
ars kemur fram, að stefnt sé að því
að húshitunarkostnaður í dreifbýli
verði svipaður og hjá þeim hita-
veitum, sem dýrastar eru og þegar
ég las fyrirsögn á grein hans taldi
ég víst að því takmarki væri náð,
sem er þó fjarri lagi. Flutnings-
kostnaður á raforku til húshitunar
hefur um árabil verið greiddur nið-
ur að hluta og ekki ber að vanþakka
það og samkvæmt lögum, sem
hann vitnar til er flutningskostnað-
ur á raforku til húshitunar greiddur
niður að fullu frá 1. apríl sem vissu-
lega er þakkar vert. Því takmarki
virðist vera náð en hvernig stendur
þá á því að raforkureikningur minn
lækkar ekki?
Á undanförnum árum hef ég bara
móttekið rafmagnsreikninginn og
greitt hann án þess að grennslast
eftir hvað lægi að baki þeim töl-
um, sem á honum voru. Ég gerðist
því forvitinn og fór inn á vef Orku-
sölunnar til að fá yfirlit yfir taxt-
ana, en fann þar ekki neitt annað
en lýsingu á því hvernig Orkusalan
breytir orkunni í STUÐ. Einhver
hefur eflaust fengið eitthvað greitt
fyrir þessa frábæru hugmynd, en
taxtana fann ég ekki (enda eru tölv-
ur alls ekki mitt sérsvið). Ég fór því
inn á vef RARIK og þar gaf á að
líta, og nú komst ÉG í stuð! Hví-
lík fjölbreytni! Þarna voru sem sagt
allir taxtarnir og nú vaknaði spurn-
ing í huga mér hvort þetta væri í
raun og veru ekki eitt og sama fyr-
irtækið, sem sendi bara reikninga
út í tvennu lagi, annan fyrir orkuna
og hinn fyrir flutninginn. Og þarna
fann ég kannske skýringuna á því
hvers vegna hitunarkostnaðurinn
hjá mér er svona hár. Það er nefni-
lega ekki sama verð á orkunni hjá
okkur, sem erum að þrjóskast við
að dvelja í þessu dreifbýli og hin-
um, sem eru svo skynsamir að velja
sér búsetu í þéttbýli. Kílówatt-
stundin hjá mér kostar kr. 9,73
þegar búið er að taka tillit til dreif-
býlisframlags og virðisaukaskatts,
en í þéttbýli er gjaldið kr. 6,46.
Þarna munar nokkru (ca. 50%).
Af hverju er þessi munur á orku-
verði í dreifbýli og þéttbýli? Er
þetta svona miklu betra rafmagn
sem ég fæ eða minni hætta á trufl-
unum á orkuafhendingu? Þarna var
að finna annan lið, fastagjald og nú
kom sama í ljós. Fastagjald í dreif-
býli með virðisauka er kr. 35.188 á
ári, en í þéttbýli kr. 22.318. Hvers
vegna þessi munur? Getur hugsast
að inni í þessum mun sé að finna
dulinn flutningskostnað? Ég hef
spurt nokkra aðila um það hvern-
ig þessi gjaldaliður hafi orðið til
og hver hafi ákveðið þessa mis-
munun, en enginn hefur getað gef-
ið mér skýringu á því. Það virkar
stundum á mann eins og stofnan-
ir taki jafnvel völdin af stjórnend-
um sínum og ákveði vissa hluti án
þeirra aðkomu og ef leitað er upp-
lýsinga þá er skýringin sú að þetta
SÉ bara svona. Enn er einn liður,
sem reyndar er alveg skiljanleg-
ur, en það er jöfnunargjald, sem
er kr. 0,30 á kwst. Þegar ég ræddi
við starfsmann Orkustofnunar
sagði hann að þetta kæmi ekkert
við hvorki orkuverði né flutnings-
kostnaði: Þetta er bara skattur! (Ég
vona svo sannarlega að ég hafi nú
ekki misskilið neitt). Svo fór ég að
skoða þetta á rafmagnsreikningn-
um mínum og þá sá ég að þessi
skattur er innheimtur með 24%
virðisaukaskatti á almenna orku og
11% skatti á orku til húshitunar.
Ég skal viðurkenna að ég veit lít-
ið um innheimtuaðferðir á skatt-
heimtu ríkisins en ég man ekki eft-
ir öðrum skatti, sem innheimtur er
með virðisaukaskatti.
Ég hef í þessum orðum mínum
lýst óánægju minni með mismun-
un og ójöfnuði milli þegna þessar-
ar þjóðar, af hverju við sitjum ekki
öll við sama borð þegar kemur að
úthlutun þeirra náttúrugæða sem
við eigum öll sameiginlega, hvar á
landinu sem við búum. Þegar við
lítum til þess að stóriðjan notar
85% af allri framleiddri orku þjóð-
arinnar, iðnaður og stórfyrirtæki
nota 10% og við HIN notum 5%
(skv. upplýsingum frá Orkustofn-
un) þá væri fróðlegt að fá reiknað
út hversu mörg prómill af þessum
5 prósentum fara til nota í dreif-
býlinu, en mér vitanlega liggja þær
tölur ekki fyrir. Það væri kannske
verðugt verkefni t.d. fyrir Bænda-
samtökin að skipa sér í hóp með
öðrum í baráttusveit fyrir bætt-
um kjörum okkar dreibýlisbúa, því
við erum jú á þeirra VERNDAR-
SVÆÐI - eða hvað?
Mér fyndist það t.d. vera verð-
ugt markmið að allir landsmenn
fengju almenna orku á sama verði.
Mér reiknast til að við það myndi
minn orkureikningur lækka um ca.
120.000 kr. á ári og væri það mikil
kjarabót, jafnvel svo mikil að hús-
hitunarkostn-
aður minn
yrði hliðstæð-
ur við það sem
er hjá þeim sem nota hitaveitu þar
sem hún er dýrust.
Vel má vera að ég hafi misskil-
ið eitthvað eða farið rangt með töl-
ur og reynist svo biðst ég afsök-
unar á því og vænti þess að það
verði þá leiðrétt af þar til bærum
aðilum. Hitt er þó ljóst, og verð-
ur varla hrakið, að verulegur mun-
ur er á kjörum á raforkuverði eftir
því hvar við búum þrátt fyrir þessa
leiðréttingu á flutningskostnaðin-
um.
Ég vil að lokum þakka þeim sem
unnið hafa að þessum málum fyr-
ir okkur, sem í dreifbýli búum þótt
enn vanti mikið til að réttlætis sé
gætt okkur til handa. En vonandi
getum við áður en langt um líð-
ur tekið undir lokaorð í grein Ein-
ars Kristins þar sem hann „segist
vona að þetta verði til heilla þeim
byggðum og íbúum, sem hafa mátt
þola sligandi kostnað á undanförn-
um árum við það eitt að halda á sér
hita í húsnæði sínu.“
Og nú hefur síðasti rafmagns-
reikningur minn, sem ég á að
greiða þann 2. júní, borist mér. Þar
kemur í ljós að orkureikningurinn
hækkar um rúmar 1000 krónur, en
reikningur yfir flutninginn lækkar
um tæpar 1000 krónur. Það mun-
ar um minna.
Innri-Fagradal á vormánuðum í
maí 2016
Sigurður Þórólfsson.
Takmarkinu náð? - Hugleiðingar um raforkuverð
Pennagrein