Skessuhorn - 23.11.2016, Page 52

MIÐVIKUDAGUR 23. NÓVEMBER 201652
Á Grímarsstöðum í Andakíl í Borg-
arfirði búa hjónin Jón Ottesen og
Freyja Þorvaldardóttir. Þar hafa þau
búið undanfarin þrjú ár og giftu sig
heima á bænum síðasta sumar. „Ég
mæli ekki með þessu við nokkurn
mann,“ segir Freyja um sveitabrú-
kaupið og blaðamaður hváir. „Það
var rosalega gaman að geta fengið
nákvæmlega brúðkaupið sem okkur
dreymdi um. En við vorum á fullu í
vinnu og að byggja hús og það var
svolítið mikið að vera að gifta sig líka
og halda stóra veislu,“ útskýrir hún.
„En við sjáum alls ekkert eftir þessu,
þó þetta hafi náttúrulega verið hálf-
gerð bilun. Við giftum okkur hérna í
garðinum. Hún kom ríðandi upp að
altarinu ásamt föður sínum. Síðan
fékk ég hestinn hans tengdapabba
og við riðum burt nýgift,“ segir Jón.
„Síðan var slegið upp stórri veislu í
reiðhöllinni og rosa gaman. Þetta
var æðislegt,“ segir Freyja; „en það
var rosalega mikil vinna í kringum
þetta,“ segja þau. Sem dæmi nefna
þau að ekki hafi þeim þótt þorandi
að treysta á veðrið. Því hafi íbúðar-
húsið verið reist í flýti og gert fok-
helt til að hægt yrði að færa athöfn-
ina undir þak ef svo bæri undir. „En
það kom sem betur fer ekki til þess
því við fengum frábært veður.“
Erfinginn væntanlegur
Íbúðarhúsið sem þau eru að byggja
sér á Grímarsstöðum stendur þar
sem áður stóð fjósið á bænum. „Við
söguðum bara niður veggina þann-
ig að hægt væri að nota sökklana
af fjósinu undir íbúðarhúsið,“ seg-
ir Jón. „Þannig spöruðum við okkur
jarðvinnu og inntaksvinnuna í húsið.
Annars hefðum við ekki staðsett það
svona ofan í hinu íbúðarhúsinu,“
segir Freyja og brosir, en örstutt er
á milli húsanna. „Og af því þau eru
svona nálægt hvort öðru þá ákváð-
um við að þau skildu nú tóna ágæt-
lega saman. Nýja húsið verður eins
á litinn og hitt og svipaður bragur
yfir útliti þess. Það gengi ekki að
við færum að byggja alveg gerólíkt
hús við hliðina á hinu, það væri bara
ljótt,“ segir Jón. Aðspurð segjast þau
stefna að því að flytja inn í nýja hús-
ið í byrjun desember. „Það er smá
kapphlaup að ná því vegna þess að
erfinginn er á leiðinni. Settur dag-
ur er 1. janúar og við viljum gjarn-
an vera búin að flytja og koma okkur
fyrir áður en barnið kemur í heim-
inn,“ segja þau.
Hrossaræktin
aðalstarfið
Jón er alinn upp á Ytra-Hólmi í
Innri-Akraneshreppi, sem áður hét,
en Freyja kveðst hafa slitið barns-
skónum í höfuðborginni. „Ég er
ættuð frá Hvítárvöllum en mamma
og pabbi keyptu Grímarsstaði ásamt
afa mínum fyrir tíu árum eða svo. Ég
kom oft í sveitina þegar ég var yngri
og flutti nánast alfarið hingað fyr-
ir fimm árum,“ segir Freyja. „Fyrir
þremur árum kem ég svo hingað að
Grímarsstöðum í fyrsta sinn og hef
ekki farið síðan,“ segir Jón og bros-
ir. Aðspurð hvort þau hafi alla tíð
stefnt að búskap gefa þau mismun-
andi svör. „Ég er alin upp við hross
en hef utan þess aldrei verið sérstak-
lega hneigð að búskap,“ segir Freyja.
„Ég er aftur á móti alinn upp á stóru
sauðfjárbúi á Ytra-Hólmi, hef allt-
af átt kindur og finnst ómögulegt
að fara eitthvað að breyta því,“ segir
hann, en á Grímarsstöðum eru um
fjörtíu ær á húsi. „Tamningarnar og
hrossaræktin eru hins vegar okkar
aðalstarf og það sem við höfum okk-
ar tekjur af,“ bætir hann við. „Hér
fæðast þrjú folöld á ári og svo erum
við með nokkra unga stóðhesta í
uppeldi. Síðan reynum við að selja
eins og við getum úr ræktuninni
hérna,“ segja þau. „Þessi hrossarækt
er bölvað lottó, stundum er maður
heppinn með afkvæmin en stundum
ekki,“ segir Jón.
Fyrsta verk ráðherra að
veita Jóni
gullklippurnar
Af því leiðir að þau reyna, eins og
víða þekkist til sveita, að grípa í önn-
ur störf samhliða búskapnum. Freyja
starfar til dæmis sem hestablaða-
maður í hjáverkum. „Ég skrifa hesta-
fréttir og fleira fyrir Isibless, sem er
miðill um þennan Íslandshestaheim
í Danmörku, Þýskalandi og auð-
vitað hérna heima og víðar. Frétt-
irnar eru þess vegna líka á ensku,
dönsku og þýsku,“ segir hún. „Auk
þess er ég umboðsaðili fyrir Furu-
flís, sem er fyrirtæki sem selur undir-
burð í stíur og Jón hefur verið mikið
í járningum meðfram tamningunum
og ræktuninni,“ bætir hún við. „Og
einstaka sinnum hef ég nú tekið að
mér rúning líka,“ segir hann og þar
opinberar blaðamaður fávisku sína
og spyr hvort hann hafi ekki keppt
í rúningi og meira að segja hampað
Íslandsmeistaratitli. „Nei, ég er ekki
Íslandsmeistari, þetta er allt saman á
misskilningi byggt. Íslandsmótið er
haldið vestur í Dölum og er hluti af
dagskrá haustfagnaðs Félags Sauð-
fjárbænda í Dalasýslu. Ég hins vegar
vann gullklippurnar, en um þær er
keppt í tengslum við árshátíð Félags
sauðfjárbænda,“ segir Jón. „Mótið er
haldið í Reykjavík, var síðast á KEX
Hostel. Þetta var mjög skemmti-
legt. Það eru bara sóttar nokkrar
rollur, farið með þær niður í miðbæ
og keppt í rúningi,“ bætir hann við.
„Mér finnst þetta einmitt mjög
sniðug leið til að færa lömbin og
kindurnar nær neytandanum. Þetta
er skemmtilegt fyrir bæði bændur
og áhorfendur og skapar jákvæða
ímynd. Vinkonur mínar í Reykjavík
fara alltaf á þessa keppni með börnin
sín og hafa gaman af,“ segir Freyja.
„En það má geta þess að fyrsta verk
Gunnars Braga Sveinssonar sem
landbúnaðarráðherra var einmitt
að afhenta Jóni gullklippurnar. Svo
má deila um hvort það var það besta
sem hann gerði í embætti eða ekki,“
bætir hún við.
Líta sauðfjárbúskapinn
ólíkum augum
En hjónin eru sammála um að við-
burðir sem þessir séu góð leið til
að færa vöruna nær neytandanum.
„Ég held að margir geri sér ekki
grein fyrir hvaða vinna liggur að
baki til dæmis lambalærinu á diskn-
um,“ segir Jón. „Það hefur mynd-
ast og er að sumu leyti alltaf verið
að búa til þessa gjá milli höfuðborg-
arbúa og fólks af landsbyggðinni.
Það er báðum að kenna og engum
til gagns og leiðinleg sú lenska að
tala niður til fólks úr hinum hópn-
um sem hefur kannski ekki sömu
upplifun og þekkingu og þú sjálfur,“
segir Freyja. „Umræða um búvöru-
samningana fannst mér til dæmis
skýrt dæmi um þetta. Fólk fær ekki
nógu mörg tækifæri til að setja sig
í spor annarra og þekkir því ekki
upplifun þeirra. En ábyrgðin liggur
beggja megin því fólk verður líka að
sækjast eftir því,“ segir hún og bæt-
ir því við að hún telji að einmitt það
sé að aukast. Fólk sé að verða með-
vitaðra um vöruna sem það kaupir.
„Þess vegna hefur myndast ágætis
markaður fyrir vörur beint frá býli
og ég held að sá markaður fari ört
stækkandi,“ segir Freyja.
En hafa þau velt því fyrir sér að
hefja sölu beint frá býli? „Já, við höf-
um svona verið að kanna þá mögu-
leika og við stefnum að því að selja
lambakjöt beint frá býli í framtíð-
inni, en það yrði svosem aldrei í
stórum stíl,“ segir Jón. „En þann-
ig gætum við haft einhverjar tekjur
af þessum fáu kindum okkar,“ seg-
ir Freyja og bætir því við að þeg-
ar kemur að sauðfjárbúskapn-
um á bænum líti þau málin ólíkum
augum. „Það borgar sig auðvitað
ekki að vera með þessar fáu kind-
ur en fyrir Jóni er þetta lífsstíll og
hann vill gjarnan vera með sauðfé.
Því varð þessi litli stofn niðurstað-
an, málamiðlun. En það væri gott
að geta haft smá tekjur af kindun-
um fyrst við erum með þær á annað
borð og þess vegna stefnum við að
því að selja lambakjöt beint frá býli í
framtíðinni,“ segir hún.
Ætla að halda
sínu striki
Aðspurð um önnur framtíðaráform
segjast hjónin um þessar mundir
hugsa einn dag í einu og bygging
nýja íbúðarhússins eigi hug þeirra
allan. „Við ætlum bara að reyna að
komast í húsið og koma okkur fyr-
ir áður en erfinginn fæðist. Síðan
ætlum við bara að halda okkar striki
hér á Grímarsstöðum,“ segir Jón og
Freyja bætir því við að fjölskylda
hennar hafi stutt þau mikið við yf-
irstandandi framkvæmdir. „Pabbi er
húsasmiður, hann hefur verið mik-
ið með okkur í þessu og dugleg-
ur að koma ásamt mömmu. Síðan
er afi minn, 82 ára gamall, sérleg-
ur eftirlitsmaður með framkvæmd-
unum. Hann er alltaf að hringja og
vill fylgjast með. Það er mjög gam-
an að fjölskyldan vilji fylgjast með,“
segir hún ánægð. Fjölskyldan hef-
ur raunar tekið til hendinni nær alla
tíð frá því jörðin var keypt. „Þegar
þau keyptu þá var allt í niðurníðslu,
ekki bara húsið heldur til dæmis líka
girðingar. Þetta er 350 hektara jörð
og það var engin girðing heil. Þann-
ig að það hafa verið miklar fram-
kvæmdir hér síðustu árin og þær
halda áfram eftir að við Jón kom-
um hingað,“ segir hún og óhætt að
segja að þau hafi haft í nægu að snú-
ast. „En þetta er staðurinn sem okk-
ur langar að búa á og til þess að búa
í sveit þá þarf að leggja ýmislegt á
sig,“ segir Freyja. „En í því felast
bæði tækifæri og ákveðið frelsi. Við
getum gert það sem okkur dettur í
hug og elt þær hugmyndir sem við
fáum,“ segja hjónin að lokum.
kgk/ Ljósm. úr einkasafni Jóns og
Freyju.
„Þetta er staðurinn sem
okkur langar að búa á“
- segja hjónin Jón Ottesen og Freyja Þorvaldardóttir á
Grímarsstöðum
Jón Ottesen og Freyja Þorvaldardóttir á Grímarsstöðum í Andakíl.
Jón og Freyja giftu sig heima á
Grímarsstöðum á liðnu sumri. „Við
giftum okkur hérna í garðinum. Hún
kom ríðandi upp að altarinu ásamt
föður sínum. Síðan fékk ég hestinn
hans tengdapabba og við riðum burt
nýgift,“ segir Jón í viðtalinu.
Nýgift og alsæl á heimreiðinni. Ljósm. Kristín Jónsdóttir.