Skessuhorn - 30.05.2018, Blaðsíða 35

MIÐVIKUDAGUR 30. MAÍ 2018 35
Horft yfir liðið ár og litið til þess nýjaSjómannadagurinn
Eins og kemur fram í niðurlagi við-
talsins hér til hliðar veiktist Guð-
mundur Gunnlaugsson þegar aðeins
vika var liðin af síðasta túr þegar ann-
að lunga hans féll saman. „Ég veikist
aðfararnótt 11. maí og er ekki kom-
inn á sjúkrahús fyrr en 15. maí,“ segir
Guðmundur. „Haft var samband við
lækni og ég lýsi fyrir honum þungum
verki fyrir brjósti. Ég var mjög and-
stuttur og mæðinn, með þurran hósta
og fannst mig vanta loft. Læknirinn
telur fyrst að um lungnabólgu sé að
ræða og fyrirskipar að mér skulu gef-
in sýklalyf og verkjalyf og athugað
hvort ekki slái á veikindin á tveimur
dögum. Stýrimaðurinn hafði þá gefið
mér sprengitöflu af því hann hélt að
ég væri að fá hjartaáfall. En verkurinn
hvarf ekki, þó mér liði örlítið betur,“
bætir hann við.
Síðan er beðið og líðan Guðmundar
batnar ekkert. „Ég lá meira og minna
bara í koju þessa tvo sólarhringa. Þá
er skipstjórinn strax farinn að athuga
hvort einhver skip væru á leið í land.
Búið var að finna far og ég labba upp
í brú, upp tvo stiga. Skipstjórinn segir
að hann viti um rússneskt skip á leið
til lands í tvo til þrjá daga. Ég var nær
uppgefinn af því að labba þessa tvo
stiga upp í brú og segi skipstjóranum
að ég vilji fá gæslulækninn til að meta
málin. Undir eins var haft samband
við gæslulækninn og meðan ég er að
tala við hann fæ ég hálfgerða andnauð
og get ekki talað við hann. Þá vill
læknirinn fá samband við skipstjór-
ann og ég held hann hafi ákveðið að
ég skyldi sóttur. En þá reyndist þyrlan
vera biluð og ekki hægt að sækja mig,“
segir Guðmundur.
Næst er haft samband við spænska
freygátu sem var nálægt Örfirisey,
því vitað var að læknir væri um borð.
Sá kemur ásamt hjúkrunarkonu um
borð í Örfirisey. Hann metur það
svo að Guðmundur hafi annað lung-
að óstarfhæft, hugsanlega vegna þess
að mikill vökvi sé í lunganu. Ástand
Guðmundar gæti hugsanlega versn-
að, lungað fallið saman og því ráð-
leggur hann skipstjóranum að sigla
strax í land. „Spænski læknirinn sagði
að ég fengi enga meðhöndlun nema á
sjúkrahúsi,“ segir Guðmundur.
Nær sér að fullu
Þá er siglt af stað. Skipið var um 240
sjómílur frá landi og önnur þyrla
Landhelgisgæslunnar biluð, þannig
að ekki var hægt að fljúga til móts við
skipið. Þegar farið er í svo löng flug
þurfa alltaf tvær þyrlur að vera sam-
ferða, til björgunar ef önnur bilar á
leiðinni. „Þegar siglt var af stað var
haft samband við björgunarskipið
Hannes Hafstein í Sandgerði. Samið
var við þá um að koma 70 sjómílur
út á móti skipinu, en Landhelgisgæsl-
an stoppaði það af. Sagði að björgun-
arskipið mætti ekki sigla meira en 30
mílur frá landi. Hvers vegna veit ég
ekki,“ segir Guðmundur. „Örfirisey
siglir því með mig til móts við Hann-
es Hafstein 30 mílur frá landi og það-
an fer ég með björgunarskipinu til
Sandgerðis. Þegar þangað er komið
er ég settur í sjúkrabíl og keyrður á
bráðamóttökuna í Keflavík. Þar er ég
myndaður og sjúkdómsgreindur þar
sem kom í ljós að ég var með sam-
fallið lunga. Þaðan er ég keyrður á
bráðamóttöku Landspítalans í Foss-
voginum, beint í aðgerð. Það er um
það bil sólarhring eftir að heimsigl-
ingin hófst,“ segir hann.
Tveimur dögum síðar fer Guð-
mundur í aðra aðgerð á lungnadeild
landspítalans. Þar voru fjarlægðir
einn þriðji hluti af öðru lunga hans.
Læknar hafa tjáð Guðmundi að hann
muni ná sér að fullu en verði frá vinnu
fram á haustið.
„Algerlega ólíðandi“
Guðmundur vill koma á framfæri
þakklæti til lækna og hjúkrunarfólks
fyrir góða umönnun og framúrskar-
andi þjónustu. Hann er hins veg-
ar ósáttur við að ekki hafi verið send
þyrla eftir honum um leið og hann
veiktist. „Ég lýsi veikindunum sem
þungum verki fyrir brjóstinu en samt
er ekki send þyrla eftir mér. Ég hefði
allt eins getað hafa fengið hjartaáfall
og þá verið í bráðri lífshættu. Það er
í rauninni verið að taka séns með líf
mitt,“ segir hann. „Meginreglan er
sú að ekki er náð í sjómenn á þyrl-
unni nema þeir séu í bráðri lífshættu.
Ég veit ekki hvers vegna en það hef-
ur tíðkast í fjölda ára. Það er alltaf
verið að taka sénsa á sjómönnum, ég
þekki mörg dæmi þess. Stýrimaður-
inn okkar fékk til dæmis hjartaáfall
fyrir nokkrum árum síðan. Hann dó
en við náðum að hnoða lífi í hann
og stuða hann. Þá vorum við stadd-
ir á Vestfjarðamiðum og biðum í þrjá
klukkutíma eftir þyrlunni. Keyrðum
á fullri ferð og vorum komnir inn á
Dýrafjörð þegar þyrlan kom loksins
til móts við okkur. Þyrla var til taks
í Reykjavík þegar neyðarkallið barst
en vantaði áhöfn. Önnur var með
vísindamenn uppi við Holuhraun
á sama tíma. Sú þyrla þurfti að fara
til Akureyrar og fylla á eldsneytis-
birgðirnar áður en hún gat flogið til
móts við okkur. Það voru langir þrír
tímar sem við biðum eftir þyrlunni
með stýrimanninn meðvitundar-
lausan,“ segir Guðmundur. Mikil
mildi var að stýrimaðurinn lifði af
og náði sér að fullu. Má þakka það
hárréttum viðbrögðum félaga hans
um borð. Guðmundur segir ótækt
að ekki sé alltaf hægt að bregðast
tafarlaust við þegar menn veikjast
alvarlega á sjó. „Í mínum huga, og
að ég held landsmanna allra, er al-
gerlega ólíðandi að ekki sé hægt að
bregðast við neyðartilfellum vegna
þess að Gæslan fær ekki peninga til
að manna þyrlurnar,“ segir hann.
„Okkur sjómönnum sárnar það
sérstaklega vegna þess að við tók-
um þátt í söfnunum fyrir björgun-
arþyrlu á sínum tíma. Við stóðum
í þeirri trú að við værum að safna
þessum peningum til að auka okkar
öryggi. En síðan er ekki til mann-
skapur til að nýta þau tæki sem þó
eru til og sjómenn ekki sóttir nema
þeir séu taldir í bráðri lífshættu. Við
værum betur settir að snúa okkur á
ökkla í Esjunni en að veikjast úti á
sjó,“ segir Guðmundur ómyrkur í
máli. kgk
Um leið og gengið er um borð
þá fer maður inn í rútínuna. Eft-
ir mánuðinn stígur maður frá
borði og inn í fríið. Ef það er
nóg af fiski þá gengur rútínan
sinn vanagang allan tímann og
þá er túrinn ótrúlega fljótur að
líða,“ segir hún. „Ef það er eng-
inn fiskur eru strákarnir á bekkj-
unum. Messanum finnst það
ekki gaman því þá eru þeir fyr-
ir,“ segir hún og brosir. „Þetta
er bara þannig að allir um borð
vilja vinna á meðan skipið er úti
og fara síðan heim í frí. Það hef-
ur enginn gaman af því að hanga
yfir engu ef ekkert veiðist,“ segir
Dagbjört að endingu.
Daginn eftir að blaðamaður
hitti Dagbjörtu og Guðmund
héldu þau suður til Reykjavíkur
um borð í Örfiriseynna. Þau eru
væntanleg til hafnar að nýju á
föstudaginn og ætla að fagna sjó-
mannadeginum heima í Stykkis-
hólmi. Þar liggur Kristbjörg við
bryggju og henni verður róið til
fiskjar í sumar, bæði á grásleppu
og strandveiðum. Sjómennsk-
an er ekki aðeins lifibrauð Dag-
bjartar og Guðmunds, heldur
einnig yndi og áhugamál þeirra
hjóna.
Veiktist á sjó
Viku eftir að Dagbjört og Guð-
mundur lögðu af stað með Ör-
firisey veiktist Guðmundur þeg-
ar annað lunga hans féll saman.
Hann komst ekki undir lækn-
ishendur fyrr en fjórum sólar-
hringum síðar og verður frá
störfum að minnsta kosti fram á
haust. Hann fer því ekki á grá-
sleppu með eiginkonunni í sum-
ar eins og fyrirhugað var. Þess í
stað ætlar Dagbjört að róa með
tengdasyninum á seinna tíma-
bilinu í sumar. Guðmundur er
ósáttur við að hafa ekki verið
sóttur um leið og hann veiktist
og segir frá því hér til hliðar.
kgk
www.hafkaup.is
Við flytjum fiskinn til þín
Þorskbitar, ferskir og frosnir
Ýsa, roð- og beinlaus
Pantanir í síma 895 5525 eða
á facebooksíðu Hafkaups
Erum með fleiri tegundir
af fiski, endilega hafið samband
Þorsteinn Bergþór Sveins-
son er snaggaralegur rafeinda-
virki úr Grundarfirði sem fréttarit-
ari Skessuhorns hitti í liðinni viku
á bryggjunni í Ólafsvík klyfjaðan
tækjum og tólum. Mikil vinna hef-
ur verið í þeim geira við að þjónusta
strandveiðisjómenn og aðra útgerð-
armenn. „Hvaða asi er á þér vin-
ur,“ var Þorsteinn spurður; „hvað
er svona mikið að gera að þú hef-
ur ekki tíma í spjall?“ „Ég hef ein-
faldlega ekki tíma núna, en ef þú vilt
spjalla við mig þá skaltu bara hringja
í mig seinna í dag þegar ég er kom-
inn heim.“ Þar með var hann rokinn
um borð í einn af hinum fallegu eik-
arbátum sem lágu við bryggju. Er-
indið var að setja upp sjálfstýringar-
kompás.
Svo var hringt. Aðspurður um
vinnuna segir Þorsteinn að hann
hafi lært rafeindavirkjun hjá Pósti
og Síma árið 1984 og að námi loknu
vann hann þar áfram til 1986 að
hann byrjaði hjá R.Sigmundssyni
hf í Reykjavík. Árið 1999 flutti hann
svo í Grundarfjörð ásamt fjölskyldu
sinni og vinnur þar við fag sitt. Þor-
steinn segir að hann hafi stofnað fyr-
irtækið sitt Vestan ehf árið 2012 og
hefur verið nóg að gera síðan. „Ég
er aðallega í siglingar- og fiskileitar-
tækjum og sé þar um uppsetningu
og þjónustu við þessi tæki, en einnig
viðhald og skoðanir á brunavarnar-
kerfum og slökkvikerfum í bátum,
skipum og stofnunum í landi. Ég
þarf mikið að vera á ferðinni í mínu
starfi, en vinnan hefur mikið ver-
ið á Siglufirði, Sauðárkróki, Skaga-
strönd og vestur um frá Bíldudal og
allt til Þorlákshafnar. Ég er að setja
upp tæki í báta en auk þess hef ég
séð um uppsetningu á tækjapökkum
í nýsmíðarverkefni.“
Þorsteinn segir að í þessu starfi
þurfi oft að vera duglegur við að
sækja námskeið því tækin og tækn-
in í þeim er alltaf að verða betri og
fullkomnari. „Einnig þarf að læra
vel á tækin til þess að geta leiðbeint
mönnum og kennt þeim á þau. Þetta
er gefandi og skemmtilegt starf og
Rafeindavirkjar þurfa að vera duglegir að sækja námskeið
Þorsteinn Bergþór Sveinsson hjá Vestan ehf. Þorsteinn að setja upp GPS sjálf-
stýringarloftnet.
maður kynnist mörgum skemmti-
legum mönnun en það skemmtileg-
asta sem mér finnst er að fara með
loðnubátum til þess að prófa sónar-
tækin sem ég var að setja upp í skip-
unum. Þá var oft farið á skemmti-
legar siglingaleiðir eins og til dæmis
við Vestmannaeyja og þá voru Þrí-
drangar notaðir til þess að mæla
endurkastið á sónartækjunum,“ seg-
ir hinn eldhressi Þorsteinn að lok-
um. Hann vildi nota tækifærið og
óska sjómönnum til hamingju með
daginn. af
„Verið að taka séns með líf mitt“
Guðmundur Gunnlaugsson trillukarl og togarasjómaður er hér að ísa grásleppu
í Stykkishólmi.