Dagblaðið Vísir - DV - 27.09.2019, Blaðsíða 20

20 27. september 2019FRÉTTIR
OnePortal er
vefgátt sem gerir
fyrirtækjum og sveitar-
félögum kleift að veita íbúum
þjónustu allan sólahringinn, allt
árið um kring. Rafrænir innri ferlar
eru tengdir við þjónustugátt fyrir íbúa
eða viðskiptavini, þar sem þeir
Gæða-
stjórnun á
stóran þátt í góðum
árangri fyrirtækja.
OneQuality er lausn sem
OneSystems bjóða heildarlausn
í skjalamálum fyrirtækja og sveitarfélaga
og þjónustu við viðskiptavini og íbúa þeirra
Hagkvæmar lausnir
með áherslu á rekjanleika,
auðveldan aðgang og gagnsæi.
OneRecords er öug lausn sem auðveldar
fyrirtækjum og sveitarfélögum halda utan
um mál sem eru í gangi á hverjum tíma.
Stjórnendur hafa yrsýn yr gang mála
innan fyrirtækisins og notendur
geta á einfaldan máta sótt
lista yr þau mál sem þeir
bera ábyrgð á.
Vilt þú koma
skjalamálunum
í lag?
VELJUM
ÍSLENST - VELJUM
ÍS
LE
NS
KT
-V
EL
JUM
ÍSLENSKT -
Records
Mála- og skjalakerfi
Self-Service
www.one.is
OneSystems - sími: 660 8551 | fax: 588 1057 | www.one.is | one@one.is
www.one.is . one@one.is
sími: 660 8551 . fax: 588 1057
Djúpfölsun í röngum höndum
n Svokölluð djúpfölsunartækni orðin afar þróuð í Kína
n Almenningur notar tæknina til að búa til hefndarklám
U
mfjöllun um kínverska
smáforritið Zao hefur
verið fyrirferðarmik-
il í heimspressunni síðan
forritið varð aðgengilegt í smá-
forritaveitum í Kína í lok ágúst-
mánaðar. Fyrstu helgina sem
smáforritið var aðgengilegt sló
það í gegn og rauk beint í fyrsta
sæti á topplistum yfir smáforrit í
Kína. Forritið er hins vegar ein-
göngu aðgengilegt þeim sem eru
með kínverskt símanúmer.
Forritið var hannað af fyrir-
tækinu MoMo, samfélagsmiðla-
fyrirtæki sem rekur kínversku
stefnumótasíðuna Tantan. For-
ritið gengur út á að notendur geta
límt andlit sitt ofan á andlit leik-
ara eins og Leonardo DiCaprio
og Kit Harrington úr Game of
Thrones og búið til myndbönd,
myndir og GIF-hreyfimyndir sem
líta raunverulega út. Það er ná-
kvæmlega það, hve einfalt það er
að eiga við myndirnar og mynd-
skeiðin, falsa þau og blekkja aug-
að, sem veldur fólki áhyggjum.
Munið þið eftir FaceApp?
Zao er einn armur af svokall-
aðri djúpfölsunartækni (e. deep
fake technology) sem verður að-
gengilegri með hverju árinu. Þá
hlutu skilmálar Zao talsverða
gagnrýni þar sem í þeim stóð að
smáforritið hefði allan rétt á að
nota myndir notenda í hvað sem
er. Í kjölfarið var Zao bannað á
WeChat, vinsælu samskiptafor-
riti í Kína, og forsvarsmenn Zao
neyddust til að breyta skilmálum
sínum til að lægja öldurnar. Þetta
bakslag minnti vissulega á það
þegar FaceApp-smáforritið fór
eins og eldur í sinu um internetið
fyrr á árinu, en það smáforrit
leyfði notendum að sjá hvernig
þeir myndu eldast. FaceApp
steig hratt upp á vinsældalistum
hjá Google Play og App Store en
í skilmálum smáforritsins, sem
er í eigu rússneska fyrirtæk-
isins Wireless Labs, kemur fram
að eigendur FaceApp megi nota
myndir og nöfn notenda, og ráð-
stafa þeim upplýsingum að vild,
um ókomna tíð. Einnig safnar
FaceApp upplýsingum um stað-
setningu notenda og upplýsing-
um úr vöfrum þeirra.
Óljóst er hvort Zao verði að-
gengilegt á hinum vestræna
markaði, en margir muna eftir
kínverska smáforritinu Mietu
sem fór á flug árið 2017. Með því
var hægt að fegra myndir, en skil-
málar þess voru harðlega gagn-
rýndir þar sem smáforritið fór
fram á persónuupplýsingar eins
og símanúmer og GPS-staðsetn-
ingu. Kínversk yfirvöld hafa notað
andlitsgreiningu í sinni löggæslu
um nokkurt skeið og veldur þessi
þróun talsverðum áhyggjum íbúa
landsins. Eru þeir orðnir tals-
vert meðvitaðri um að lesa skil-
mála smáforrita og gefa ekki upp
persónuupplýsingar að óþörfu.
Nýtt fyrirbæri
En þessi smáforrit eru aðeins
hluti af stærri ógn er varðar djúp-
falsanir. Fyrirbærið sem slíkt er
frekar nýtt af nálinni en fyrst varð
vart við djúpfalsanir í lok árs 2017
þegar Reddit-notandinn
„ deepfakes“ byrjaði að búa til
djúpfölsunarmyndbönd þar sem
þekkt andlit voru límd á líkama í
klámmyndböndum. Heilt sam-
félag á Reddit, r/deepfakes, var
stofnað og grasseruðu djúpföls-
unarmyndbönd þar allt þar til
samfélaginu var lokað í febrú-
ar árið 2018 fyrir að deila klámi.
Þá hafa djúpfölsunarmyndbönd
einnig verið bönnuð á samfé-
lagsmiðlinum Twitter og klám-
síðunni Pornhub. Algengt er að
myndbönd af þessu tagi séu not-
uð til að búa til einmitt klám eða
hefndarklám. Þá hafa slík mynd-
bönd einnig verið notuð í kosn-
ingabaráttu til að fella and-
stæðinga.
Hao Li, frumkvöðull í djúpföls-
un og prófessor við háskólann í
Suður-Kaliforníu, var í viðtali ný-
verið hjá CNBC þar sem hann
opin beraði ansi dökka fram-
tíðarsýn. Í viðtalinu sagði hann
að djúpfölsunarmyndbönd sem
erfitt væri að greina frá raun-
veruleikanum yrðu aðgengileg al-
menningi innan árs. Áður en smá-
forritið Zao kom á markað sagði Li
að það væru tvö ár í að slík mynd-
bandagerð yrði á færi almennings,
en eftir að hafa séð hve raunveru-
legt efni Zao framleiðir þá þurfti
hann að breyta þeirri spá sinni.
„Bráðum komum við að þeim
tímapunkti þar sem það er ekki
möguleiki að bera kennsl á djúp-
fölsun þannig að við þurfum að
leita annarra lausna,“ sagði Li
og bætti við að þess vegna væru
rannsóknir á djúpfölsun afar mik-
ilvægar. Li sagði enn fremur að
það fælust mörg tækifæri í djúp-
fölsunarlausnum og að þær gætu
nýst í tísku- og skemmtanaiðnað-
inum til að mynda. Þessi tækni
þyrfti þá mestmegnis að vera í
höndum sérfræðinga – ekki al-
múgans.
„Stóra spurningin er hvernig
við getum borið kennsl á mynd-
bönd þa sem tilgan ur er að búa
til eitthvað til að blekkja fólk og
skaða það,“ sagði hann.
Gæti ýtt undir falsfréttir
Tom Van de Weghe, rannsóknar-
blaðamaður hjá VRT, hefur einnig
talsverðar áhyggjur af þróun djúp-
fölsunar og hefur rannsakað þetta
fyrirbæri við Stanford-háskóla.
Hann telur djúpfölsun geta orðið
mikilvægt vopn kínverskra yfir-
valda til að draga úr trúverðug-
leika blaðamanna og afskrifa
gagnrýni á kínverskt samfélag sem
falsfréttir. Það gætu í raun leið-
togar flei ríkja gert og gæti djúp-
fölsun ýtt undir falsfréttir á sama
tíma og hún gæti haft afdrifaríkar
afleiðingar fyrir almenning.
„Það er ekki stórlöxunum,
stjórnmálamönnum og fræga fólk-
inu sem er hvað mest ógnað,“ sagði
hann í viðtali við Fast Company á
dögunum. „Það er venjulega fólk-
inu – fólki eins og þér og mér og
jaðarsettum hópum, sem gætu
orðið, og hafa nú þegar orðið,
fórnarlömb djúpfalsana.“ n
Framþróuð tækni Smáforritið Zao framleiðir efni sem er afar raunverulegt.
Lilja Katrín Gunnarsdóttir
lilja@dv.is
Fórnarlamb Stutt
er síðan Nancy Pelosi
varð fórnarlamb djúp-
fölsunarmyndbands.
Ótrúlega raunverulegt
Hér er kínverskur maður búinn
að líma andlit sitt á líkama Kit
Harrington í Game of Thrones.