Morgunblaðið - 07.09.2019, Blaðsíða 51

MENNING 51
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER 2019
» Það var mikið fjör í
hinni árvissu djass-
göngu í miðri viku en
gangan markar upphaf
Jazzhátíðar Reykjavík-
ur sem nú er haldin í
þrítugasta sinn. Í
fyrrakvöld léku enski
trompetleikarinn Laura
Jurd og hljómsveit fyr-
ir gesti Tjarnarbíós og
verða margir tónleikar
í boði í dag og á morg-
un. Dagskrá djass-
hátíðarinnar má sjá á
vef hennar á reykjavik-
jazz.is.
Jazzhátíð Reykjavíkur hófst með djassgöngu og endar á morgun með tónleikaþrennu
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Verðlaunadjassari Laura Jurd í Tjarnarbíói. Með henni léku Valdimar Kolbeinn Sigurjónsson og Scott McLemore.
Djassunnendur Kristberg Jóhannson, Guðjón Steinn Skúlason og Arnar
Geir Halldórsson mættu á tónleika Jurd, Valdimars og Scotts í fyrrakvöld.
Blásið Trompetleikarar létu sitt ekki eftir liggja í djassgöngu ársins.
Einbeitt Djassgöngumenn einbeittir á svip með hljóðfæri og skilti.
Ragnhildur Þrastardóttir
ragnhildur@mbl.is
„Þessi verk eru í raun kveikjur að
einhverju sem ég vona að eigi sér
stað innra með fólki,“ segir Elín
Hansdóttir myndlistarkona sem
opnar myndlistarsýninguna
Annarsstaðar í Ásmundarsal kl. 15 í
dag.
„Á sýningunni fæst ég við rými
eins og svo oft áður, hvernig við
upplifum rými og borgina sem við
lifum í. Ég er náttúrulega að sýna í
húsi Ásmundar Sveinssonar, sem ég
hef mjög gaman af. Ég hef verið að
vinna steypuskúlptúra, sem ég hef
aldrei gert áður. Á sýningunni
verða bæði skúlptúrar og ljós-
myndir þar sem viðfangsefnið er
það sama en sýn okkar breytist með
því að skoða sama hlutinn í gegnum
ólíka miðla,“ segir Elín.
Ásmundur Sveinsson mynd-
höggvari teiknaði og byggði húsið.
Elín beinir sjónum gesta að rýmum
hússins sem eins konar skúlptúrum.
„Svo er ég líka að benda út fyrir
rýmin eins og niðri í gryfjunni, þar
sýni ég lítið módel af rýminu sjálfu.
Maður er þannig staddur á stað en
er samtímis að horfa á það sama
rými í smækkaðri mynd. Þannig
myndast einhvers konar millirými í
gegnum okkar innbyggða áttavita
sem undirstrikar það hvað raun-
veruleikinn er afstæður,“ segir Elín.
Skáldaðir þættir í eftirmyndum
Skúlptúrarnir eru þó ekki
einungis eftirmyndir. „Inni í mód-
elunum eru skáldaðir þættir sem
koma frá mér og eru viðbót mín við
rýmið. Ef við tökum gryfjuna sem
dæmi er búið að breyta gólfinu í
trekt svo það hverfur ofan í sjálft
sig. Ef maður myndi renna kúlum
ofan í þessa trekt myndu þær
hringsnúast á sporbaugnum alveg
eins og pláneturnar í kring um sól-
ina. Þannig að þótt þetta sé lítið
módel, á smáum skala, er verið að
vísa í hluti sem eiga sér stað í raun-
tíma á mun stærri skala úti í geimi
svo þarna er einhver alheimsteng-
ing.“
Elín segist alltaf hafa haft áhuga
á hlutföllum og skölum. „Þessi verk
eru eiginlega öll unnin út frá þeim
útgangspunkti að vera einhvers
konar tillögur að verkum og eru því
kannski tengdari arkítektamódelum
en skúlptúrum. Oftast hef ég verið
að byggja innsetningar sem gjör-
breyta sýningarsölum en í þetta
skipti langaði mig til að prófa að
vinna á annan hátt. Ég áttaði mig
samt fljótlega á því að þegar maður
vinnur á minni skala þurfa öll smá-
atriði að vera mjög nákvæm. Það
var mikil áskorun því fókusinn verð-
ur þrengri hjá áhorfandanum,“ seg-
ir Elín.
Ýmislegt býr að baki titlinum
Annarsstaðar. „Hann vísar svolítið í
þessa staði sem við sköpum með
ímyndunaraflinu. Uppi í stóra saln-
um er til dæmis skúlptúr sem er
eftirmynd af sýningarsalnum sjálf-
um. Hann er gegnheill en inni í hon-
um eru svífandi göng eða skáldað
rými sem hefði verið erfitt að smíða
í raunstærð. Þetta skáldaða rými er
ekki til staðar í raunstærð en er til
staðar í annarri vídd.“
Þessar vísanir tengjast þá inn í
hugsunarháttinn sem til verður við
lestur skáldsagna. „Þegar við lesum
skáldsögu upplifum við bókina í
gegnum ímyndunaraflið og búum til
útlit aðalpersónunnar og þeirra
rýma sem aðalpersónan þrífst inn-
an, hússins hennar og borgarinnar
sem sagan gerist í. Það er allt til-
búningur og engir tveir lesendur
upplifa slíkt eins. Allir upplifa sögur
með ólíkum hætti vegna þess að
þær eru tilbúningur hvers og eins.
Ég vonast til þess að fólk lesi sýn-
inguna svolítið eins og bók.“
Vísbendingar leiða gesti áfram
Elín tekur sér stuttan umhugs-
unarfrest þegar hún er spurð hvað
hún vilji fanga með sýningunni. og
segir svo: „Ég vil fanga ímyndunar-
afl fólks. Það er grunnurinn. Þessi
verk eru í raun kveikjur að ein-
hverju sem ég vona að eigi sér stað
innra með fólki. Verkin eru vísbend-
ingar sem eru til þess fallnar að
leiða mann í einhverja átt. Svo tek-
ur áhorfandinn við og gerir það sem
honum eða henni sýnist við það.“
Elín sækir innblástur í bók
finnska arkitektsins Juhani Pall-
asmaa The Eyes of the Skin. Þar
segir Pallasmaa: „Ég upplifi mig í
borginni, og borgin þrífst vegna lík-
amlegrar reynslu minnar. Borgin
og líkami minn dýpka og skilgreina
hvort annað. Ég bý í borginni og
borgin býr í mér.“
Um tengsl Pallasmaa og
sýningarinnar segir Elín: „Hann
talar um að það hvernig við upp-
lifum arkitektúr eða borgirnar sem
við búum í. Við upplifum þær ekki
bara með augunum heldur líka með
líkamanum. Við notum öll skynfær-
in til þess að upplifa umhverfi okk-
ar.“
Sýningin stendur til 8. október.
„Ég vil fanga ímyndunarafl fólks“
 Elín Hansdóttir vonar að gestir lesi sýninguna eins og skáldsögu  Rými sem fyrirfinnast ekki í
raunveruleikanum, einungis í annarri vídd  Upplifun fólks á umhverfinu með öllum skynfærum
Morgunblaðið/Kristinn Magússon
Myndlistarkona Elín prófar ýmislegt nýtt á sýningunni, verk á smærri skala en venjulega og skúlptúra úr steypu.