Hugur og hönd - 01.06.2004, Blaðsíða 24

Heimilisiðnaðarsafnið
Nýtt safn á gömlum grunni
Heimilisiðnaðarsafhið. Gamla og nýja byggingin tengjast i eina heild. Ljósmynd: Elvar Ingi Jóhan
nesson.
Innan Sambands
austurhúnvetnskra
kvenna starfaði
um árabil nefnd
um safnamál sem
hafði það að mark-
miði að koma upp
safni sem tengdist
heimilisiðnaði.
(sját.d. Elín S. Sig-
urðardóttir 2000;
2002).
Þessi nefnd
starfaði ötullega að söfnun muna og má
segja að þar hafi grunnur verið lagður að
núverandi safni sem var formlega opnað
á 100 ára afmæli Blönduóssbæjar árið
1976.
Greinarhöfundur og
Guðrún Jónsdóttir
arkitekt við vígslu
nýbyggingarinnar.
Ljósm.: Jón Sigurðsson.
Þessar nefndarkonur og margar fleiri
eiga heiður skilinn. Sumar hverjar eru
horfnar okkur, en nokkrar frumherjanna
aðstoða ennþá í safninu við safnfræðslu
skólabarna.
Mikilvægur þáttur í myndun safnsins
er Halldórustofa sem er sjálfstæð sýning-
ardeild, helguð starfi og minningu Hall-
dóru Bjarnadóttur (1873-1981). Hún
var þekktust fyrir brautryðjendastörf er
varða mennt og menningu kvenna og
eflingu heimilisiðnaðar á síðustu öld.
Hún var heimilisráðunautur Búnaðar-
félags íslands, gaf út ársritið Hlín um 44
ára skeið og stofnaði og rakTóvinnuskól-
ann á Svalbarði í Suður-Þingeyjarsýslu.
Hún arfleiddi safnið að eigum sínum,
sem var komið fyrir í innra herbergi
safnhússins og nefnt Halldórustofa.
Árið 1993 var Heimilisiðnaðarsafnið
gert að sjálfseignarstofnun og gerð stofn-
skrá og sett reglugerð fyrir það. Það nýt-
ur nú rekstrarstyrkja frá Héraðsnefnd
Austur- Húnavatnssýslu og Safnasjóði.
Nýtt hús
Eftir að sjálfseignarstofnun um safnið var
mynduð, fékkst afsal fyrir gamla safn-
húsinu ásamt 1400 m2 lóð. Þá var farið
að huga alvarlega að stækkun á húsnæði
safnsins. Kannaðir voru ýmsir möguleik-
ar og leitaði stjórnin álits fagaðila á sviði
textíla og sérfræðinga í safnastarfsemi.
Að vel athuguðu máli var ákveðið að
byggja nýtt hús sem tengdist gamla safn-
húsinu, fremur en að breyta öðru hús-
næði og aðlaga að faglegum kröfum.
Leitað var til teiknistofu Guðrúnar
Jónsdóttur um að leysa það ögrandi
verkefni að hanna hús þar sem vel færi
um þessa merku menningararfleifð og
auðvelt væri að koma upp breytilegum
sýningum á safnmunum.
Hún átti einnig að finna leiðir til að
tengja nýja húsið við hið gamla án þess
að raska því of mikið.
Framkvæmdir hófust í október árið
2001 og var nýja húsið vígt fullbúið að
utan sem innan þann 29. maí 2003.
Sýningar
Stjórn safnsins mótaði stefnu um að
þema þeirra sýninga sem upp yrðu settar
skyldi vera þráður: Þráðurinn sem
grunnur handíða og tenging sögunnar,
þ.e. fortíðar við samtímann. Lögð skyldi
áhersla á að sýningarnar kölluðu fram tíð-
aranda, hughrif og stemmningu, fremur
en að sýna marga líka muni í senn.
Þær sýningar sem nú eru uppi eru
24 HOGUROG HÖND 2004