Fréttablaðið - 21.03.2020, Side 64

LEIKHÚS
Níu líf
Tónlist og söngtextar:
Bubbi Morthens
Leiktexti og leikstjórn:
Ólafur Egill Egilsson
Útsetningar og tónlistarstjórnun:
Guðmundur Óskar Guðmunds-
son
Danshöfundur: Lee Proud
Leikarar: Aron Már Ólafsson,
Björn Stefánsson, Esther Talía
Casey, Halldóra Geirharðsdóttir,
Hjörtur Jóhann Jónsson, Jóhann
Sigurðarson, Rakel Björk Björns-
dóttir, Valur Freyr Einarsson,
Baldur Björn Arnarsson, Gabríel
Máni Kristjánsson og Hlynur Atli
Harðarson
Leikmynd: Ilmur Stefánsdóttir
Búningar: Filippía I. Elísdóttir
Lýsing: Björn Bergsteinn
Guðmundsson
Dramatúrg: Andrea Elín
Vilhjálmsdóttir
Hljóð: Gunnar Sigurbjörnsson
og Þórður Gunnar Þorvaldsson
Leikgervi: Elín Sigríður Gísladóttir
Dansarar: Katrín Mist Haralds-
dóttir, Sólbjört Sigurðardóttir
og Sölvi Viggósson Dýrfjörð
Hljómsveit: Aron Steinn
Ásbjarnarson, Guðmundur
Óskar Guðmundsson, Þorvaldur
Þorvaldsson og Örn Eldjárn
Söngur: Kórar söngskólans
Domus vox, Stúlknakór Reykja-
víkur og Aurora
Við lifum á skrýtnum óvissutím-
um. Leikhúsið leitast stöðugt við
að endurspegla samtímann eða
gefa áhorfendum hvíldarpásu frá
honum, stundum tekst bæði í einu.
Glymskrattasöngleikurinn Níu
líf byggður á lögum og lífi Bubba
Morthens, einu heittelskaðasta
söngvaskáldi þjóðarinnar, leitast
einmitt við að slá tvær f lugur í einu
höggi; rýna í þjóðarsálina og hugga
með hörkutónlist sem snert hefur
marga um áratugaskeið. Ólafur
Egill Egilsson, skrifar handritið og
leikstýrir, og sýningin var frum-
sýnd rétt áður en leikhúsunum var
skellt tímabundið í lás.
Skreytt með tónlist
Lífshlaup Bubba Morthens er stór-
brotið, saga af manni sem hefur
marga f jöruna sopið í takt við
samfélag sem bæði elskar hann og
elskar að hata. Ólafur Egill endur-
varpar æviskeiði eins manns í fjöl-
vídd, í f lókinni uppfærslu, sem
tekst á við dæmisöguna um mann
í leit að sjálfum sér. Verkefnið er
ærið og erfitt, stundum heppnast
gjörningurinn en stundum ekki.
Sýningin virkar best þegar hún er
abstrakt og fókusinn er á ástand
aðalpersónunnar frekar en lífs-
framvindu, þar má telja æsing
Bubba á árum Utangarðsmanna
og niðurbrot egósins eftir ára-
langa neyslu. Sömuleiðis er opnun-
aratriðið eftir hlé þegar Bubbi er á
botninum í meðferð leyst afskap-
lega vel. En einföldun æskuáranna,
verbúðarómantíkin og valhoppið
yfir f lóknu seinni árin skautar
yfir efnið og skreytir með tónlist.
Ólafur Egill er hæfileikaríkur leik-
stjóri, en allt of oft leysist sýningin
upp í tónleikauppfærslu sem fjar-
lægist lífshlaupið og setur fókusinn
frekar á tónleikaupplifunina.
Fjölföldun Bubba
Alls leika átta leikarar Bubba á mis-
munandi tímabilum. Þrír ungir
leikarar fara með hlutverk Litla-
Bubba en á frumsýningu var Hlyn-
ur Atli Harðarson í smáum skóm
Bubba og stóð sig með prýði. Við
honum tekur Rakel Björk Björns-
dóttir sem Ungi-Bubbi, reiður
ungur maður á f lótta og Aron Már
Ólafsson leiðir leikinn inn í fullorð-
insárin sem Gúanó-Bubbi, maður
sem er í baráttu við tilveruna, í leit
að festu. Frammistaða beggja er
fín sem og söngraddir en gallinn á
fjölföldun Bubba er að hver leikari
situr uppi með einfaldaða útgáfu af
margslungnum einstaklingi.
Djöf larnir á baki Bubba, sem
fylgja honum við hvert fótmál, eru
Utangarðs-Bubbi og Egó-Bubbi,
leiknir af Birni Stefánssyni og Hall-
dóru Geirharðsdóttur. Samleikur
þeirra er skemmtilegur og Björn er
mergjaður í sínum tónlistarf lutn-
ingi. Halldóra færir sýninguna á
annað plan með túlkun sinni á
niðurbroti Bubba. Hún er í senn
Patti Smith, Andrea Jónsdóttir og
Bubbi, táknmynd fyrir möguleik-
ana sem efniviðurinn hefur upp
á að bjóða og glötuðu tækifærin í
sýningunni. Edrú-Bubbi, leikinn
af Hirti Jóhanni Jónssyni, er til-
finningalega f lóknasta útgáfan af
söngvaranum. Meðferðaferðalag
hans, brjálæðislegi tryllingurinn
sem fylgir því að halda sér hrein-
um og fallið er á við heilt leikrit.
Hjörtur Jóhann er afskaplega fær og
byrjar vel í túlkun sinni á varnar-
leysi einstaklings á botninum en
dettur síðan allt of f ljótt í f latneskju
poppstereótýpunnar.
Hlutverk kvenna
Góðæris-Bubbi í leik Jóhanns
Sigurðarsonar stoppar stutt við
en Jóhann nýtur sín best í þeim
fjölmörgu smáu hlutverkum sem
honum eru falin. Hvort sem það
eru þekktir einstaklingar á borð
við Þórarin Tyrfingsson og Davíð
Oddsson eða nafnlausi verkstjór-
inn í frystihúsinu. Hann finnur
hverjum karakter ólík blæbrigði,
dettur ekki í eftirhermur og svo
eru raddböndin auðvitað af dýrari
gerðinni. Sátti-Bubbi sem Valur
Freyr Einarsson leikur er sömuleið-
is fremur einföld persóna á blaði, en
Valur Freyr kveður áhorfendur í lok
sýningar á ógleymanlegan máta.
Ekki verður af Esther Talíu
Casey tekið að hún leysir hlutverk
Grethe og Hrafnhildar, kvennanna
í lífi aðalpersónunnar, af hlýju og
samúð. En svo virðist vera að hlut-
verk kvennanna skipti einungis
máli til að ýta sögu karlkynshetj-
unnar áfram. Slíkar kvenmýtur
og madonnuímyndir eru þreyttar,
þar sem konur birtast sem heilandi,
huggandi og heilar, hinar birtingar-
myndirnar eru hóran og hjálpar-
hellan.
Heil herdeild af ungu og fram-
bærilegu listafólki styður við
sýninguna, þar má telja dansarana
Katrínu Mist Haraldsdóttur, Sól-
björtu Sigurðardóttur og Sölva
Viggósson Dýrfjörð, einnig taka
þrír ungkvennakórar þátt, en þeir
eru ekki virkjaðir nægilega vel
fyrir utan að skrúfað er upp í ellefu
á hátölurunum. Danshönnun Lee
Proud gerir því miður lítið til að
dýpka söguna, fyrir utan stórglæsi-
lega túlkun hans á Rómeó og Júlíu.
Óreiðukennd hönnun
Svipaða sögu má segja um útsetn-
ingar og hljómsveitarstjórn Guð-
mundar Óskars Guðmundssonar.
Mikið er lagt upp úr stuðinu og
auðvitað er tónlistin frábær en af
hverju ekki að túlka lögin alveg
upp á nýtt, taka hugmyndafræði
sviðsetningarinnar lengra og taka
meiri áhættu?
Leikmyndahönnuðurinn Ilmur
Stefánsdóttir kveður stóra svið
Borgarleikhússins í bili en á síðustu
árum hefur hún þróað með sér sér-
fræðiþekkingu á víddum rýmisins,
þó tekst ekki nægilega vel til að
þessu sinni. Sviðið virðist kalt og
hönnunin óreiðukennd. Óreiðan
einkennir líka búningahönnun Fil-
ippíu I. Elísdóttur en ljósi punktur-
inn er klárlega appelsínugula úlpan
sem allir þekkja.
Níu líf verður vafalítið stór
smellur f y rir Borgarleik húsið
og af komumikill fyrir kassann.
Maðurinn á bak við söguna er auð-
vitað Bubbi sjálfur, en þrátt fyrir
tilraunir Ólafs Egils til að tengja
saman lífshlaup hans og samtíma-
sögu þjóðarinnar, heppnast ætl-
unarverkið allt of sjaldan. Hér er
á ferðinni uppfærð útgáfa af glym-
skrattasöngleiknum sem þjóðin
þekkir mætavel eftir sigurgöngu
Ellýjar. En nú tekst leikurinn ekki
jafn vel, þó að umgjörðin sé tölu-
vert íburðarmeiri. Leikarahópur-
inn og tónlistin ráða hér ríkjum en
sýningin dvelur meira í heimi tón-
leikauppfærslu frekar en að kafa í
kjarna söguhetjunnar og þjóðar-
innar. Sigríður Jónsdóttir
NIÐURSTAÐA: Yfirborðskennd nálgun
skreytt með dúndrandi tónlistarflutn-
ingi leikaranna sem lyfta sýningunni
upp.
Að vera eða ekki vera Bubbi
Stundum heppnast gjörningurinn, stundum ekki, segir gagnrýnandi um Níu líf.
Glæpasögur Ann Cleeves njóta vinsælda hér á landi og því kemur ekki á óvart að bók
hennar Bláleiftur er í fyrsta sæti á
metsölulista Eymundsson. Ný bók
eftir hana kom út í Bretlandi á dög-
unum, The Long Call, og þar kynnir
hún til leiks nýja rannsóknar-
lögreglu. Bókin, sem mun vera sú
fyrsta í seríu, fór rakleiðis í fyrsta
sæti metsölulista Sunday Times og
hefur fengið mjög góða dóma. Aðal-
persónan í Bláleiftri er lögreglufor-
inginn Jimmy Perez sem heldur með
unnustu sína á uppvaxtarslóðir á
Friðarey. Þar ríkir hins vegar ekki
friður því morð er framið og annað
fylgir í kjölfarið.
Hvítt haf eftir Roy Jacobsen er í
öðru sæti metsölulistans. Í þriðja
sæti er hin skemmtilega, en um
leið magnaða minningabók Trevor
Noah, Glæpur við fæðingu. Bók
sem allir bókaunnendur ættu að
lesa, það er ómögulegt að ímynda
sér að þeir verði fyrir vonbrigðum.
Fimmta bók Jónínu Leósdóttur
um hina forvitnu og rannsókna-
glöðu Eddu, sem komin er af létt-
asta skeiði, er í fjórða sæti. Jónína
á traustan lesendahóp sem sækir í
bækurnar um Eddu.
Athygli vekur að í sjötta sæti list-
ans er endurútgáfa á Litlum konum
eftir Louisu May Alcott, bók sem
hefur verið í stöðugri endurprent-
un í Bandaríkjunum og víðar  frá
útkomu, 1868. Sagan um March
systurnar hefur sannarlega heillað
lesendur, líka hér á landi. Sagan
hefur margoft verið kvikmynduð
og það hefur átt sinn þátt í að við-
halda vinsældum bókarinnar. Kvik-
mynd Gretu Gerwig er sú nýjasta og
útkoman var heillandi, enda mynd-
in tilnefnd til Óskarsverðlauna.
Cleeves á toppnum
Ann Cleeves situr á toppi metsölu-
lista með bók sína Bláleiftur.
Hinar klassísku Litlu konur.
2 1 . M A R S 2 0 2 0 L A U G A R D A G U R34 M E N N I N G ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
MENNING