Gríma - 01.09.1945, Side 66

8.
Tröllasögur.
a. Geiruíoss.
[Úr örnefnasafni Margeirs Jónssonar frá Ögmundarstöðum. Eftir
handr. Ármanns bónda Hanssonar á Myrká 1937].
Vestur úr Hörgárdal skerst dalur alllangur, er
Myrkárdalur heitir. Dregur hann nafn af á þeirri, er
eftir honum fellur og heitir Myrká. 1 dal þessum eru
tveir bæir, Myrkárdalur og Stóragerði; stendur sá fyrr-
nefndi í dalsmynninu, en sá síðarnefndi nokkru framar.
Dalur þessi liggur mik'lu hærra en Hörgárdalurinn, og
hefur áin grafið sér afar djúpt gljúfur fyrir neðan bæ-
inn í Myrkárdal. Herma munnmæli, að til foma hafi
svo mikill og stórvaxinn skógur verið í gilbörmunum
báðum megin árinnar, að myrkt hafi verið niðri í gil-
inu og áin þess vegna hlotið þetta nafn. Nú má heita,
að skógur þessi sé eyddur, en þó eru nokkrar hríslur
enn eftir í gilinu norðan megin; aðrar leifar af skógin-
um forna finnast þar ekki.
Á leið sinni niður gljúfrið fellur Myrká í þrem foss-
um. Neðstur er Byrgisfoss og er hann þeirra lægstur.
Þá kemur Kálfafoss, allmiklu hærri. Hann á að hafa
hlotið nafn sitt af því, að einhvern tíma að vori til hafi
kálfum tveim frá Myrkárdal verið hleypt út í fyrsta