Bændablaðið - 21.07.2016, Qupperneq 29
29Bændablaðið | Fimmtudagur 21. júlí 2016
lagt áherslu á það að kaupendur séu
búnir að ganga frá undirstöðunum
þannig að það sé hægt að hífa húsin
beint á sinn stað. Húsin eru þannig
útbúin að það eru festingajárn á
hverju horni og bolti í ró sem geng-
ur niður úr. Menn eru enga stund
að stilla húsið af, en að því loknu
er boltinn rafsoðinn í plötu sem er
í undirstöðunni. Niðursetningin á
húsunum er einföld, þægileg og
fljótleg. Ef menn þurfa að færa
húsið til, er suðan skorin upp og
húsið híft af undirstöðunum á flutn-
ingatæki.“
Aðspurður um byggingarkostn-
aðinn segir Kári að hann sé breyti-
legur eftir því hvernig húsin eru
útbúin. Í einföldustu eininguna fara
um 280 vinnustundir og allt smíðað
inni á verkstæði. „Húsin eru afhent
alveg fullbúin til niðursetningar,
máluð, með dúki á gólfum, vösk-
um og salernum, speglum, snögum,
merkingum, pumpum á hurðum og
fleiru. Það er ekkert eftir nema setja
húsin niður og tengja þau. Ef menn
vilja leggja rafmagn þá er það gert
á staðnum,“ segir Kári.
ARGOS hefur útfært húsin að
vilja kaupendanna í sumum tilvik-
um. „Hjá Vatnajökulsþjóðgarði hafa
húsin verið klædd með lerkiklæðn-
ingu sem fær að veðrast. Ramminn
er hins vegar málaður,“ segir Stefán.
Þá hafi gluggarnir þróast úr því að
vera hefðbundnir trégluggar yfir í
það að vera klæddir með áli. Lengi
vel var það þannig að klæðningin
var heft á húsin en Kári notar ryð-
fríar skrúfur í dag. „Þetta er virðu-
legt, líkt og hnoð í herskipi úr fyrri
heimsstyrjöldinni,“ segir Kári.
Jöfn eftirspurn hefur verið eftir
húsunum, ef frá eru talin tvö eft-
irhrunsár að sögn Kára. „Það datt
alveg niður salan eftir bankahrunið,
en yfirleitt hef ég haft nóg að gera.
Það hafa þó komið tímar þar sem
lítið var að gera og svo aðrir þegar
maður var svefnléttur af stressi yfir
afhendingardeginum, sem nálgaðist
stundum hraðar en ég hafði gert ráð
fyrir, - en alltaf reddaðist það nú.“
Viðhaldi er því miður ábótavant
Kári segir að viðhaldið á eininga-
húsunum sé ekki krefjandi, ef
menn ganga vel um og sinna því
með reglubundnum hætti. „Ég hef
aldrei fengið neina kvörtun út af
þessum húsum. Í örfá skipti hef ég
verið beðinn um varahluti og oftast
getað sinnt þeim beiðnum. Því miður
sýnist mér að á mörgum stöðum sé
húsunum lítið eða ekkert haldið við,“
segir hann og nefnir dæmi um hús á
fjölförnum ferðamannastað, þar sem
þykkur mosi sé á þakinu og húsið
aldrei málað eftir að það var sett upp
í kringum 1990.
„Það þarf auðvitað að halda hús-
unum við en að mínu mati eru þau
frekar létt í viðhaldi,“ segir Kári.
Honum mislíkar þegar menn vanda
sig ekki við endurmálun húsanna.
„Mér hefur stundum blöskrað eftir
að hafa vandað mig eins og kostur
er við málunina inni á verkstæðinu
og jafnvel verið með nöldur við
starfsmenn mína, ef mér hefur ekki
líkað áferðin. Og koma svo seinna að
þeim sömu húsum eftir endurmálun
og sjá þau illa leikin eftir fólk sem
hefur greinilega verið með fimm
tommu þakkúst í málningarvinnunni
sem aðalverkfæri. Ég hef séð þetta
á nokkrum stöðum, sem er alveg
hrikalegt!“
Stefán bætir við að ekki megi
gleyma hinum stöðunum, þar sem
umhirða og viðhald er til mikillar
fyrirmyndar, sem skilar sér auðvit-
að strax í betri umgengni gesta um
húsin og aðstöðuna.
Einhver þarf að bera ábyrgð
Aðspurðir um það hvaða lausnir
henti í dag til að leysa stóra sal-
ernisvandann við þjóðveginn og á
helstu ferðamannastöðum eru þeir
sammála um að aðgerða sé þörf.
Stefán segir að oft verði menn
flóttalegir í framan þegar kemur
að því að reka almenningssalerni.
„Það gildir eiginlega það sama
um hvað þú gerir ef þú ætlar þér
að koma upp svona húsi eða af
öðru tagi. Mestu máli skiptir að
það sé einhver sem rekur þau af
einhverju viti. Einhver þarf að taka
að sér reksturinn og bera ábyrgð
á honum. Maður kannast við það
að sveitarstjórnir hafa verið mjög
áfram um að byggja salernishús en
síðan ekki söguna meir. Það skiptir
alveg sköpum fyrir notkunina að
einhver sjái um að sinna húsunum.
Þegar þau eru þrifin og haldið við
þá verður umgengnin góð. Ef ekki
þá fer allt í voða.“
Getur Vegagerðin fóstrað
kamrana?
Kári telur að eina vitið sé að
Vegagerðin sjái um rekstur sal-
ernishúsa meðfram vegunum.
„Vegagerðin veit best hvar ætti
að setja þau niður, hún sæi um að
kaupa þau og reka.“ Stefán bendir
á að Vegagerðin sé með ýmislegt
viðhald og starfsemi á vegunum.
„Starfsmenn eru að keyra vegina,
skipta út stikum, holufylla og fleira
nær allan ársins hring. Hingað til
hefur þeim ef til vill ekki fundist
að salernin ættu að vera á þeirra
könnu. Í Noregi rekur Vegagerðin
svona þjónustu,“ segir Stefán að
lokum.
/TB
Starfsfólk á ARGOS - Arkitektastofu Grétars og Stefáns ásamt Kára Lárussyni húsasmíðameistara sem hefur
smíðað húsin síðustu 18 ár. Frá vinstri: Grétar Markússon arkitekt, arkitektanemarnir Pétur Grétarsson og Guðrún
Harðardóttir, Stefán Örn Stefánsson arkitekt og Kári. Mynd / TB
Fjöldi útfærslna er á einingahúsunum og hægt að raða þeim saman á mismunandi hátt. Myndir / ARGOS