Bændablaðið - 30.11.2017, Blaðsíða 8

8 Bændablaðið | Fimmtudagur 30. nóvember 2017
FRÉTTIR
Snorri Sigurðsson er orðinn yfirmaður
Miðstöðvar mjaltatæknimála í Peking
– Miðstöðin er samstarfsverkefni risafyrirtækisins Arla og Mengniu sem er að mestu í eigu kínverska ríkisins
Snorri Sigurðsson, sem starfað
hefur við mjólkurgæðaráðgjöf
fyrir SEGES í Danmörku
undanfarin fimm ár, tók við nýju
starfi sem yfirmaður Miðstöðvar
mjaltatæknimála í Peking.
Miðstöðin er samstarfsverkefni
afurðafyrirtækjanna Arla, sem
er mjólkursamsala 12 þúsund
kúabænda í Norður-Evrópu, og
Mengniu, sem er næststærsta
afurðastöðin í Kína með um 10
milljarða lítra innvegna mjólk á
ári.
Mengniu er hlutafélag sem Arla
á hlut í en stærsti einstaki hluthafi
Mengniu er kínverska ríkið, í
gegnum matvælarisann COFCO
sem kínverska ríkið á að fullu.
Miðstöð mjaltatæknimála hefur
það hlutverk að miðla þekkingu
og reynslu frá Danmörku á sviði
mjólkurframleiðslu til Kína og hefur
verið starfrækt í fimm ár. Hún var
stofnuð á grunni viljayfirlýsingar
kínversku og dönsku ríkisstjórnanna
um aukið faglegt samstarf á sviði
landbúnaðar.
Snorri er lesendum Bænda-
blaðsins að góðu kunnur sem fastur
pistlahöfundur um langt árabil. Þá
hefur hann einnig unnið náið með
íslenskum bændum í gegnum árin,
ekki síst í gegnum Landssamband
kúabænda. Bændablaðinu lék
forvitni á að vita hvað hafi valdið
þessum vistaskiptum hjá Snorra.
Hófst með faglegum
verkefnum í Kína
– Nú varstu í góðri stöðu í
Danmörku, hvernig og hvenær
atvikaðist það að þú ákvaðst að
stökkva á þetta tækifæri?
„Ég hef undanfarin fimm ár
unnið við mjólkurgæðaráðgjöf
fyrir SEGES og í tengslum við þá
vinnu hef ég ferðast töluvert um
og unnið að faglegum verkefnum
í öðrum löndum en Danmörku,
m.a. í Kína. Þáverandi fulltrúar
Mjalta tæknimiðstöðvarinnar leit-
uðu til SEGES á sínum tíma og
óskuðu eftir að fá nokkra ráðgjafa
til Kína í nokkur skipti og ég var
einn af þeim. Þar sá ég m.a. um
endurmenntunarnámskeið fyrir bæði
ráðgjafa, dýralækna og starfsfólk frá
nokkrum af stærri kúabúnum í Kína.
Þá bauðst mér einnig að heimsækja
nokkur af stærri búum landsins
til þess að aðstoða við ákveðin
verkefni á búunum sem sneru að
mjólkurframleiðslunni svo ég þekki
aðeins til þessara mála og ráðamenn
mjólkurgæðamálanna í Kína þekktu
til mín einnig.
Þessi vinna fyrir Mjalta-
tæknimiðstöðina leiddi svo til þess
að sl. vor var eftir því leitað hvort ég
fengist til þess að taka að mér starf
framkvæmdastjóra miðstöðvarinnar
og mér fannst tilvalið að slá til enda
einstakt tækifæri í boði að flytja til
framandi lands og ólíklegt að slíkt
tækifæri bjóðist síðar. Þá trúi ég því
líka að ég geti látið gott af mér leiða
og að við getum náð miklum árangri
með þann einstaka stuðning sem við
höfum, bæði frá hinu opinbera en
einnig frá þessum tveimur öflugu
afurðafélögum sem standa á bak við
þessa miðstöð.“
Vinna náið með langstærsta
matvælafyrirtæki Kína
– Hvað felur verkefnið í sér og hvar
verður þú staðsettur?
„Höfuðstöðvar okkar eru í
Peking, í húsi þar sem einnig er rekin
þróunarvinna COFCO. Við vinnum
náið með þeim og það er gulls
ígildi enda er COFCO langstærsta
matvælafyrirtækið í Kína og
verulega áhrifaríkt. Þaðan mun ég
svo sjá um að stýra þeim verkefnum
sem ég og mitt fólk vinnur að á
hverjum tíma en verkefnin eru t.d.
að bæta mjólkurgæðin í það heila,
bæði þegar horft er til líftölu mjólkur
en einnig frumutölu. Að vinna að
bættum aðbúnaði og dýravelferð
sem og að sinna endurmenntun og
fræðslu til fagfólks í landbúnaði.
Þetta eru umfangsmikil verkefni
og á bak við þau eru mörg minni
verkefni sem hvert um sig hefur
upphaf og endi eins og gefur
að skilja. Miðstöðin hefur verið
rekin í fimm ár og m.a. yfirfært
danska gæðastaðla kúabúa yfir á
kínverskar aðstæður, sent bók um
stöðluð vinnubrögð á öll kúabú,
staðið fyrir ráðstefnum og alls konar
uppákomum og svona mætti lengi
telja. Í dag erum við svo með eitt
sérlega áhugavert verkefni í gangi
en það er þýðing og staðfæring á
danskri hönnunarbók um fjós og
aðbúnað gripa. Þessi bók nýtist
öllum sem eru að byggja eða breyta
og mun vonandi hafa afar góð áhrif
til lengri tíma litið á aðbúnaðarmál
nautgripa hér í Kína.
Þó svo að við séum með
höfuðstöðvarnar í Peking þá
verðum við mikið á ferðinni enda
mjólkurframleiðsla landsins dreifð
um þetta stóra land, sem er jú
einungis lítið eitt smærra en Evrópa.
Við sem erum í höfuðstöðvum
Mjaltatæknimiðstöðvarinnar erum
ekki svo mörg, enda snýst reksturinn
á þessari miðstöð fyrst og fremst um
að koma verkefnum af stað og sjá
til þess að þau gangi og fá fagfólk
frá Danmörku hingað til þess að sjá
um verkefnin, líkt og þegar ég kom
hingað sjálfur fyrst.“
Eiginkonan og dóttirin flytja líka
– Er þetta verkefni tímasett og hvað
þýðir það fyrir þína fjölskylduhagi?
„Já, ég er reyndar með
fastráðningu hjá höfuðstöðvum
Arla í Viby í Árósum en er svo með
starfsstöð í Kína næstu þrjú árin
til að byrja með, með möguleika
á framlengingu ef ég kýs svo.
Varðandi fjölskylduhagina þá vorum
við svo „séð“ að eignast börn þegar
við vorum ung svo okkar yngsta er
rétt að verða 20 ára núna. Það gerir
þetta mun auðveldara fyrir okkur og
um áramótin mun eiginkona mín,
Kolbrún Anna Örlygsdóttir, flytja
hingað út ásamt dóttur okkar.
Kolbrún hyggur á nám í kínversku
og svo e.t.v. að skoða möguleika á
því að vinna og dóttir okkar ætlar
að skoða námsmöguleikana hér í
Peking, en þeir eru margir enda búa
hér rúmlega 22 milljónir manna.
Synir okkar tveir, sem einnig eru í
Danmörku í skóla og við störf, munu
svo sjá um hús og bíl á meðan við
erum í Kína. Við gerum svo auðvitað
ráð fyrir því að fara reglulega heim,
s.s. á helstu hátíðum og svo notum
við helstu samfélagsmiðla til að
halda tengslunum svo þetta verður
vonandi auðvelt fyrir alla.“
Ólíkt umhverfi, sérstaklega í
frumframleiðslunni
– Er umhverfi mjólkuriðnaðarins
sem þú ert að fara í þarna í Kína
ekki talsvert ólíkt því sem þú þekkir
í Danmörku og á Íslandi?
„Jú, það er það og sérstaklega
hvað snertir frumframleiðsluna
þar sem sum búanna eru í eigu
afurðastöðvanna og svo eru til
samvinnubú þar sem nokkrar
fjölskyldur eiga saman eitt fjós þar
sem er mjólkað og svo fer hver með
sína kú eða kýr til síns heima eftir
mjaltir. Þá er algengt að flytja hér
ókælda mjólk svo hér er að segja
má allur skalinn í framleiðslunni, allt
frá afar gamaldags vinnubrögðum
og upp í háþróuð kúabú með mörg
þúsund kúm og reyndar upp í það
að vera með tugi þúsunda af kúm á
sama búinu.
Þessi mikli breytileiki breytir þó
ekki eðli starfsins sem vinna þarf.
Það þarf að sinna kúm jafn vel á
litlum búum sem stórum og mjólkina
þarf að meðhöndla eins, hvort sem
maður framleiðir 20 lítra á dag eða
20 þúsund lítra. Það er það sem gerir
þetta svo skemmtilegt og áhugavert
fyrir mig a.m.k. Þá er líklega mesti
munurinn á danskri og kínverskri
mjólkurframleiðslu afstaða fólks til
vinnu og vinnuframlags.
Í Danmörku er alltaf mest lagt
upp úr skilvirkni vinnutímans og
að afkasta sem mestu en ég hef
það á tilfinningunni að í Kína sé
þetta dálítið mikið öðruvísi og að
skilvirkni þurfi ekki endilega að vera
tengd við vinnuframlag.
Þetta verður stórt verkefni á
næstu árum að takast á við. Það
er m.a. að vegna þessa munar á
framleiðslumálum að kínverska
ríkið styður þetta verkefni okkar
enda hefur þeim verið gerð grein
fyrir því í hverju munurinn á
mjólkurframleiðslu landanna
liggur. Þá er meðalnyt danskra kúa
t.d. sú hæsta í Evrópu og hvergi í
heiminum eru fleiri mjólkurlítrar
framleiddir á hverja vinnustund á
kúabúi svo dæmi sé tekið. Danir
hafa einnig verið leiðandi á sviði
umhverfismála í landbúnaði og
er t.d. dönsk mjólkurframleiðsla
með lægsta kolefnisfótspor á hvern
framleiddan mjólkurlítra í hinum
vestræna heimi. Þá tel ég að einn
af stærstu skýringarþáttum þess
að dönsk mjólkurframleiðsla er
svona framarlega er að menntastig
danskra kúabænda er langtum hærra
en gerist og gengur, enda er skylda
að vera með landbúnaðarmenntun
ætli maður í búskap. Þetta hefur
gert það að verkum, að mínu mati,
að bændurnir eru einhvern veginn
opnari fyrir ráðgjöf og eru alltaf
leitandi að leiðum til að bæta sig
og sinn rekstur.“
Kínverskt meðalbú er með
um 150 kýr
– Hvað er meðalbúið í Kína stórt og
hvað er mjólkurframleiðsla Kínverja
mikil í dag?
„Hér er afar mikill breytileiki á
bústærð en undanfarin ár hefur búum
með færri en 50 kýr fækkað hratt
og stærri búin stækkað hraðar. Eftir
því sem ég best veit er meðalbúið
nú með um 150 kýr og með árlega
framleiðslu í kringum 1 milljón
lítra. Árleg mjólkurframleiðsla í
Kína er um 35 milljarðar lítra sem
er auðvitað mjög mikið miðað við
íslensku mjólkurframleiðsluna en
ef við horfum til stærðar Kína og
fólksfjöldans hér þá er þetta í raun
afar lítil framleiðsla og ekki nema
um 27 lítrar á hvern íbúa á meðan
íslenska framleiðslan er rúmlega 450
lítrar á hvern íbúa og sú danska um
930 lítrar á hvern danskan þegn.
Við eigum því töluvert í land
í Kína en markaðurinn fyrir
mjólkurvörur vex ört nú um stundir
og getur heimaframleiðslan engan
veginn svarað þörfinni. Því nemur
innflutningurinn töluverðu og er
í dag einhvers staðar í kringum
25% af neyslunni. Það er staða
sem verður áfram en þar sem
markaðurinn er að aukast þarf
heimaframleiðslan að vaxa með.
Fyrir því liggur m.a. ákvörðun
kínversku ríkisstjórnarinnar um að
vegna fæðuöryggissjónarmiða megi
innflutningur ekki fara yfir 30%, þ.a.
innanlandsframleiðslan á að standa
undir a.m.k. 70% neyslunnar í
vöruflokknum mjólkurvörur. Þetta
þýðir í raun að miðað við aukna
eftirspurn hér nú um stundir þá
þarf framleiðslan að vaxa um u.þ.b.
milljarð lítra á ári næstu árin. Það
eru því næg verkefni framundan hjá
okkur sem vinnum í ráðgjöfinni.“
Skrifar áfram í Bændablaðið, en
frá kínverskum sjónarhóli
– Nú hefur þú bæði skrifað pistla
í Bændablaðið og einnig verið
fararstjóri í fagferðum erlendis,
verður einhver breyting á þessu nú
þegar þú ert fluttur til Kína?
„Ég vona að ég geti haldið
áfram að finna áhugavert fagefni
fyrir Bændablaðið, er alltaf með
augun opin fyrir efni sem ég tel
að gagnist íslenskum bændum en
við verðum svolítið að sjá með það
hvort tími vinnist til þess á komandi
mánuðum. Ég hef nú þegar skrifað
rúmlega 220 pistla í blaðið frá því að
ég skrifaði í það í fyrsta skipti fyrir
rúmum tveimur áratugum og það er
eiginlega ómöguleg tala að enda á.
Varðandi ferðirnar held ég
að ég verði að hætta með þær en
með mikilli eftirsjá, enda verið
fararstjóri í 29 fagferðum og svo
sannarlega notið hverrar þeirra
enda fátt skemmtilegra og meira
gefandi en að vera fararstjóri í svona
fagferðum. Hver veit nema ég bjóði
upp á eina ferð í lokin og þá alla
leið hingað til Kína?“ segir Snorri
Sigurðsson. /HKr.
Snorri Sigurðsson í höfuðstöðvum Miðstöðvar mjaltatæknimála í Peking í Kína. (Milk Technology Cooperation Center).