Bændablaðið - 30.11.2017, Blaðsíða 2

2 Bændablaðið | Fimmtudagur 30. nóvember 2017
Brúsastaðir í Vatnsdal:
Afurðahæsta kúabú landsins 2016
stefnir hraðbyri á toppinn 2017
– Meðalnyt á árskú á Brúsastöðum er 8.952 kg sem ólíklegt er að verði skákað það sem eftir lifir árs
Matvælastofnun vekur athygli á
að skila skal haustbók í Fjárvís
eigi síðar en 12. desember
næstkomandi.
Í samræmi við ákvæði
reglugerðar um stuðning við
sauðfjárrækt, nr. 1151/2016,
ber framleiðandi ábyrgð á að
fullnægjandi afurðarskýrsluhaldi sé
skilað á réttum tíma. Uppgjör vegna
ársáætlunar frestast ef haustbók
hefur ekki verið skilað í Fjárvís
fyrir 12. desember. Þá er einnig
vakin athygli á að Matvælastofnun
skal endurkrefja framleiðanda
um stuðningsgreiðslur fyrir það
tímabil sem hann þáði greiðslur
fyrir, ef hann stendur ekki skil á
afurðaskýrsluhaldi.
Þegar skammt er til ársloka
virðist orðið nokkuð ljóst að
Brúsastaðir í Vatnsdal verði með
hæsta meðaltal afurða eftir hverja
kú eins og stundum áður. Þar á
eftir kemur Hóll í Svarfaðardal
og Gautsstaðir á Svalbarðströnd.
Samkvæmt tölum Ráðgjafar-
miðstöðvar landbúnaðarins
(RML) sem Sigurður Kristjánsson
heldur utan um, þá liggja nú fyrir
tölur um afurðir allra kúabúa frá
ársbyrjun til loka októbermánaðar
2017. Samkvæmt þeim þá hafa
Brúsastaðir í Vatnsdal verið í forystu
hvað nyt og mjólkurafurðir eftir
hverja kú varðar, alla tíu mánuðina.
Búið er rekið af Sigurði Ólafssyni
og Gróu Margréti Lárusdóttur undir
nafninu Brúsi ehf. Þau keyptu búið
af foreldrum Gróu árið 1994 og
stækkuðu það síðan árið 2000.
Á Brúsastöðum eru árskýr 49,2
og mjólkurafurðir eftir hverja kú
er að meðaltali 8.952 kg. Mjög
ólíklegt verður að teljast að nokkurt
annað bú á landinu skáki þessum
árangri á þeim tíma sem eftir lifir
árs.
Ótrúlegur árangur hjónanna á
Brúsastöðum
Brúastaðir hafa margoft verið
með afurðahæstu kýrnar að
meðaltali. Hefur greinilega vel
tekist til við ræktun og umhirðu
því þróunin varðandi nyt kúnna
hefur verið ótrúleg. Sem dæmi,
þá voru Brúsastaðir afurðahæsta
bú landsins árið 2006. Þá voru
meðalafurðir eftir hverja kú 6.613
kg, svo aukningin er hreint með
ólíkindum.
Brúsastaðir voru einnig
afurðahæsta búið 2013 og 2014.
Á árinu 2016 slógu Brúsastaðir
svo öll met sem afurðahæsta bú
landsins með 8.990 kg á árskú.
Þar með var slegið Íslandsmet sem
staðið hafði í fimm ár, en gamla
metið áttu Ólafur og Sigurlaug í
Hraunkoti í Landbroti sem voru
þá með 8.34 kg eftir hverja árskú.
Nythæsta kýrin 2016 var svo Nína
676 frá Brúsastöðum sem setti líka
nýtt Íslandsmet og mjólkaði 13.833
kg. Sló Nína þar með tíu ára gamalt
met Blúndu 468 frá Helluvaði á
Rangárvöllum sem náði 13.327 kg.
Munaði þar rúmlega hálfu tonni.
Hóll í Svarfaðardal var
í öðru sæti í lok október
Karl Ingi Atlason og Erla Hrönn
Sigurðardóttir reka búið á Hóli í
Svarfaðardal. Er búið nú í öðru sæti
yfir tíu afurðahæstu bú landsins. Á
Hóli eru 49,4 árskýr og afurðirnar
eru að meðaltali 8.397 kg eftir
hverja kú. Hóll þykir til fyrirmyndar
hvað snyrtimennsku áhrærir.
Undanfarin ár hefur búið verið
meðal afurðahæstu búa landsins.
Gautsstaðir á Svalbarðströnd í
þriðja sæti sem stendur
Á Gautsstöðum á Svalbarðsströnd
er bú Péturs Friðrikssonar. Þar
hefur búskapur einnig gengið
mjög vel miðað við skýrslur RML.
Á Gautsstöðum eru 103,2 árskýr
og meðalafurðir eftir hverja kú
fyrstu tíu mánuði ársins er 8.222
kg. Gautsstaðir voru afurðahæsta
bú landsins árið 2015 með 8.304
kg á árskú.
Fjöldi annarra búa er einnig að
gera það gott og afurðir hreint með
ólíkindum. Tölurnar fyrir nóvember
eru að tínast inn þessa dagana og
tölurnar fyrir desembermánuð
ættu að liggja fyrir í byrjun janúar.
Þótt ólíklegt sé að nokkurt bú geti
skákað Brúsastöðum á þessu ári, þá
er ekki alveg útilokað að einhverjar
breytingar geti orðið á röð þeirra
búa sem þar fylgja á eftir. /HKr.
Matvælastofnun:
Haustbók
Fyrirtækið Ljótu kartöflurnar
hlutu Matarsprotann 2017 en
verðlaunin, sem frumkvöðlar
í matvælaframleiðslu hljóta ár
hvert, veita Sjávarklasinn og
Landbúnaðarklasinn.
Kartöfluflögur Ljótu kartaflanna
eru framleiddar úr kartöflum sem
eru stórar eða öðruvísi í laginu og
ekki hentugar til sölu vegna útlits.
Ljótu kartöflurnar sporna þannig við
matarsóun en framleiðandinn leitar
leiða við að nýta innlend aðföng í
sinni framleiðslu sem stuðlar að
sjálfbærni.
Hingað til hafa kartöfluflögur,
og annað kartöflusnakk, ekki verið
framleiddar úr innlendu hráefni
í stórum stíl segir á vef Ljótu
kartaflanna.
„Við leitumst alltaf við að nota
innlent hráefni sé það mögulegt.
Kartöflurnar okkar koma frá
Seljavöllum í Hornafirði sem hafa
áratuga reynslu af kartöflurækt og við
notum íslenskt sjávarsalt með öllum
bragðtegundunum okkar.“
Ljótu kartöflurnar innihalda
3-12% minni fitu en sambærilegar
innfluttar kartöfluflögur að sögn
framleiðandans. Þær fást í litlum 35
gramma pokum sem eru mátulegur
skammtur fyrir einn. Einnig eru í
boði 250 gramma pokar sem henta
betur fyrir þá sem vilja bera flögurnar
fram sem meðlæti, barsnakk eða fyrir
veislur. Þrjár bragðtegundir fást af
Ljótu kartöflunum, með íslensku
sjávarsalti, lava-salti og pipar og edik
og blóðbergi.
FRÉTTIR
Brúsastaðir í Vatnsdal. Myndir / HKr.
Sigurður Ólafsson bóndi á Brúsastöðum í Vatnsdal gantast við eina kúna
í fjósinu. Hann hefur rekið búið ásamt eiginkonunni Gróu Margréti
Lárusdóttur frá árinu 1994 og margoft með afburða árangri.
Staða afurðahæstu kúabúa landsins í lok október 2017
Bú - október 2017 Skýrsluhaldarar Árskýr Afurðir
Fjöldi kg
8.952
8.397
8.222
8.142
8.114
8.101
8.084
8.071
8.061
8.045
8.042
8.039
8.035
Landgræðsluverðlaunin 2017
voru afhent á opnum fundi um
landgræðslumál í Skúlagarði
í Kelduhverfi fyrr í vikunni.
Verðlaunin voru veitt ábúendum
á Snartarstöðum í Núpasveit og
Laxárdal í Þistilfirði.
Landgræðsluverðlaunin eru
veitt árlega einstaklingum og
félagasamtökum sem hafa unnið
að landgræðslu og landbótum.
Verðlaunagripirnir, Fjöregg Land-
græðslunnar, eru unnir af Eik
listiðju. Björn H. Barkarson afhenti
verðlaunin fyrir hönd umhverfis- og
auðlindaráðherra.
Þau Helgi Árnason og Sigurlína
J. Jóhannesdóttir hófu búskap á
Snartarstaðajörðinni árið 1978
og búa þar í dag með um 500 fjár
og 30–40 hross. Þau eru mikið
áhugafólk um landgræðslu og hafa
verið þátttakendur í Bændur græða
landið (BGL) síðan 1995. Árið 2004
gerðu Helgi og Sigurlína samning
við Landgræðsluna um friðun og
uppgræðslu Leirhafnarfjallgarðs
og nærliggjandi lands í landi
Snartarstaða.
Á jörðinni Laxárdal búa Eggert
Stefánsson og Hjördís Matthilde
Henriksen með 640 fjár, 18 hross
og 9 nautgripi, en þau tóku við
búskap af foreldrum Eggerts,
Stefáni Eggertssyni og Hólmfríði
Jóhannesdóttur, árið 2008. Þau
Stefán og Hólmfríður Jóhannesdóttir,
þáverandi bændur í Laxárdal, gerðust
þátttakendur í verkefninu BGL
strax upp úr 1990 og þau Eggert og
Hjördís heldu áfram störfum innan
verkefnisins eftir að þau tóku við búi.
Bændur í Núpasveit og Þistilfirði
fá Landgræðsluverðlaunin
Verðlaunahafar ásamt starfsmönnum Landgræðslunnar. F.v. Árni Bragason landgræðslustjóri, Þór Kárason
Núpasveit, Daði Lange Friðriksson héraðsfulltrúi, Sigurlína J. Jóhannesdóttir, Snartarstöðum, Björn H. Barkarson,
Mynd / Áskell Þórisson
Ljótu kartöflurnar
verðlaunaðar