Bændablaðið - 30.11.2017, Blaðsíða 50

50 Bændablaðið | Fimmtudagur 30. nóvember 2017
Það þekkja líklega fáir hér á
landi fyrirtækið Mille Foods
en þetta er nýlegt fyrirtæki í
afurðavinnslu mjólkur og var
stofnað í Danmörku árið 2012.
Fyrirtækið kaupir mjólkurduft
af Arla og notar það hráefni sem
grunn í mjólkurduftblöndu fyrir
ungbarnamjólk sem seld er í Kína.
Fyrirtækið hefur náð undraverðum
árangri á örstuttum tíma og hefur
vöxtur þess vakið athygli víða og nú
þegar selur Mille Foods mjólkurduft
sem unnið er úr tugum milljóna lítra
mjólkur og það á einungis örfáum
árum. Nú stefnir í enn frekari vöxt
og gerir áætlun fyrirtækisins ráð fyrir
að árið 2022 muni sala þess byggja á
dufti úr 200 milljón lítrum mjólkur,
sem er mun meira en öll íslenska
mjólkurframleiðslan er.
Einföld hugmynd
Á bak við Mille Foods stendur
kínverski frumkvöðullinn Steve
Wang en hann hefur verið búsettur
í Danmörku í rúm 20 ár.
Árið 2008 kom upp alvarlegt
íblöndunarmál í Kína þegar í
ljós kom að 300 þúsund kínversk
ungbörn höfðu veikst vegna
gallaðs kínversks mjólkurdufts.
Um var að ræða duft sem unnið
hafði verið úr melamínbættri
mjólk. Söfnunaraðilar mjólkur,
þ.e. milliliðir sem kaupa mjólk af
bændum og selja afurðastöðvum,
höfðu blandað melamíni í mjólkina
til þess að hækka próteinmælingu
hennar. Þá fengu þeir greitt hærra
verð fyrir hana. Þetta hafði verið gert
í langan tíma og algengt víða í Kína.
Það var hins vegar ekki fyrr en þegar
duftframleiðsla hófst og byrjað var
að blanda mjólkurduft fyrir ungbörn
er eitrunaráhrif melamínsins komu
fram.
Í kjölfar þessa máls kom upp
mikið vantraust heimamanna á
kínversku mjólkurdufti og allt í einu
skapaðist gullið tækifæri fyrir erlent
mjólkurduft. Steve þessi sá þetta
tækifæri, stofnaði Mille Foods ásamt
nokkrum dönskum meðeigendum og
hóf undirbúning framleiðslunnar árið
2012. Tveimur árum síðar var allt
tilbúið og öll leyfi til staðar og hófst
þá útflutningur Mille Foods til Kína
með vörumerkinu Moohko.
Of ódýrt í fyrstu
Fyrsta árið reyndist Mille Foods ekki
sérlega gott en salan var langt undir
væntingum Steve. Skýringin fólst
ekki í gæðum mjólkurinnar heldur
einfaldlega í því að varan var allt of
ódýr og virtist sem margir foreldrar
litu hreinlega ekki við dósunum
frá Moohko vegna þess. Lausnin
var ótrúlega einföld, þeir hækkuðu
einfaldlega verðið og þá tók salan
við sér!
Í dag er Moohko meðal 10
dýrustu merkjanna á kínverska
markaðinum og það er töluvert
þegar horft er til þess að það er
talið að 2 þúsund ólík vörumerki af
mjólkurdufti fyrir ungbarnamjólk
séu á kínverska markaðinum og flest
þeirra eru innflutt.
Í þessu sambandi er rétt að hafa
hugfast að íbúar landsins eru taldir
vera um 1,3 milljarðar manna svo
viðbúið er að það sé pláss fyrir marga
á þessum markaði. Langstærsti hluti
innflutts mjólkurdufts sem notað er
í mjólk fyrir ungbörn kemur frá
Eyjaálfunni og Bandaríkjunum og
eru fyrirtæki frá Nýja-Sjálandi einu
með um 70% markaðarins!
Hráefniskostnaðurinn skiptir litlu
Það sem er áhugavert
við sögu Mille Foods er hve
hráefniskostnaðurinn sjálfur skiptir
í raun litlu máli þegar allt kemur til
alls. Innflutt mjólkurduft í Kína er
verðlagt afar hátt og fimmfaldast í
verði við það að fara frá Danmörku
og til Kína. Sem dæmi má nefna að
ein dós af mjólkurdufti frá Moohko
kostar 1.150-1.300 íkr í Danmörku
en í Kína þurfa hinir nýbökuðu
Danska fyrirtæki Mille Foods hefur sótt hratt fram í Kína:
Ótrúlegur vöxtur
á fáum árum
Furðulegar leiðir í framleiðslu á kjúklingum:
Alinn í Bandaríkjunum, unninn í
Kína og seldur í Bandaríkjunum
Landbúnaðarráðuneyti Banda -
ríkja Norður-Ameríku hefur
gefið grænt ljós á og veitt fjórum
afurðastöðvum í Kína leyfi til
að vinna og selja á markaði í
Bandaríkjunum kjúklinga sem
aldir eru í Bandaríkjunum.
Kjúklingunum, sem aldir verða
á kjúklingabúum í Bandaríkjunum,
verður einnig slátrað þar og
síðan frystir. Eftir frystingu
verða þeir fluttir sjóleiðina
í frystigámum rúma 11.000
kílómetra til Kína þar sem þeir
verða þíddir, unnir, matreiddir og
pakkað í neytendaumbúðir fyrir
Bandaríkjamarkað. Að því loknu
verður kjötið endurfryst og sent
aftur rúma 11.000 kílómetra til
Bandaríkjanna og selt þar.
Engar upprunamerkingar
né eftirlit
Samkvæmt leyfinu er ekki krafist
upplýsinga um upprunaland eldisins
né landið þar sem kjúklingurinn er
unninn á umbúðunum sem hann
er seldur í. Ekkert eftirlit verður
heldur á vegum bandarískra
heilbrigðisstofnana á vinnslunni
í Kína.
Áhyggjur af matvælaöryggi
Fagaðilar í matvælaöryggi innan
Bandaríkjanna hafa lýst áhyggjum
vegna leyfisins og því að vinna
eigi kjúklinginn í Kína þar sem
fuglaflensa er landlæg og í landi sem
er þekkt fyrir margs konar smit sem
veldur matareitrun.
Aðrir segja merkilegt að ferlið
skuli ganga upp fjárhagslega en
þar á móti hefur verið bent á að
starfsmaður við kjúklingavinnslu
í Bandaríkjunum fái rúmar 1.100
krónur á tímann en að í Kína séu
laun fyrir sömu vinnu 100 til 200
krónur á tímann.
Þekkt í fiskvinnslu
Í dag er sams konar fyrirkomulag
framkvæmt í fiskvinnslu þar sem
fiski er landað í Bandaríkjunum,
er frystur þar og fluttur sjóleiðina
til Kína þar sem hann er unninn í
neytendaumbúðir og sendur aftur á
markað í Bandaríkjunum.
Reyndar var svipað uppi á
teningnum hér þegar íslenskur fiskur
var sendur frosinn til vinnslu og
pökkunar í Kína og seldur í Evrópu
sem íslensk framleiðsla. /VH
Á FAGLEGUM NÓTUMUTAN ÚR HEIMI
Steve Wang, framkvæmdastjóri Mille Foods.
Rekjanleiki allra vara skiptir miklu máli þegar gæðavara er framleidd og
í hinni nýju verksmiðju Mille Foods er hver einasta dós sem kemur út úr
framleiðslunni með sérstakt rekjanleikanúmer sem skiptir sérstaklega miklu
máli þegar viðkvæmar vörur eru seldar til kínverskra neytenda.
Það getur varla talist sérlega vistvænt að ala kjúklinga í Bandaríkjunum,
fullunna aftur til baka í verslanir í Bandaríkjunum.
Stóra sæðisfrumumálið er alvöru ógnun við lýðheilsu, hamingju og framtíð
jarðarbúa og sérstaklega karlmanna.
Sæðisfrumur
og loftmengun
Mælingar sýna að sæðisfrumum
í meðallosunarskammti af sæði
hefur fækkað undanfarna áratugi.
Einnig að fjöldi vanskapaðra og
latra sæðisfruma hefur aukist.
Kínverskar rannsóknir benda á
aukna loftmengun sem líklegan
orsakavald.
Slæm áhrif loftmengunar á heilsu
fólks hafa lengi verið þekkt og í
verstu tilfellum leitt til ótímabærs
dauða. Þrátt fyrir það er oft eins og
lítið sem ekkert sé gert til að draga
úr menguninni og hún eykst frá ári
til árs.
Vísindamenn í Kína hafa sýnt fram
á að samhengi er á milli minnkandi
frjósemi karla og loftmengunar.
Talning á sæðisfrumum í sæði
sýnir að frumunum hefur fækkað
um allt að 60% í hefðbundnu
sæðislosunarskammti á síðustu
fjörutíu árum. Rannsóknir á
sæðisvökva sýna einnig að í dag
finnist fleiri vanskapaðar og latar
sæðisfrumur í sæði sem ekki nái að
frjóvga eggfrumur en fyrir tæpum
fimmtíu árum.
Stóra sæðisfrumumálið er alvöru
ógnun við lýðheilsu, hamingju og
framtíð jarðarbúa og sérstaklega
karlmanna. Vonandi verða þessar
niðurstöður til að vekja stjórnmála- og
valdamenn heimsins, sem oftast eru
karlmenn, til vitundar um alvarleika
loftmengunar í heiminum. /VH