Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1997, Page 47

Tveir prestar á tali í húsakynnum
Alnæmissamtakanna. Sjá bls. 42.
Öryrkjabandalags íslands og
Þroskahjálpar hins vegar.
Tilgangur fyrst og fremst sá að
stilla saman strengi og njóta
stuðnings þessara fjölmennu
heildarsamtaka launafólks
þegar að kjaramálum aldraðra
og öryrkja kemur. Við gerð
kjarasamninga í vetur leið var
þess krafist af Alþýðusam-
bandi íslands að rrkisstjómin
gæfi út yfirlýsingu um hver
yrðu kjör lífeyrisþega í kjölfar
kjarasamninganna. Forsætis-
ráðherra gaf þá út yfirlýsingu
f.h. rrkisstjórnar um það að
lífeyrisþegum yrði tryggð
meðaltalshækkun kjarasamn-
inganna, en bætti svo við “að
mati ríkisstjómar”. Orðalagið gat því
í raun ekki verið óljósara þegar til
efnda átti að taka. Nú vita allir sem
vita vilja að megineinkenni þessara
kjarasamninga varðaði hækkun
lægstu launa þ.e. þeirra launa sem
löngum hafa verið á svipuðu róli og
bætur lífeyrisþega sem njóta allra
fjögurrahöfuðbótaflokkanna. Á næsta
ári eiga engir kauptaxtar launafólks
að vera lægri en 70 þús. kr. Á þetta
lögðum við mesta áherzlu í þeim
viðræðum er við höfum átt við
stjómvöld, ekki bara einu sinni heldur
oft þ.e.hækkun lífeyrisbóta nú yrði
verulega til nálgunar þessum lág-
launamörkum. Við höldum því sem
sagt fram að ekki sé í neinu verjandi
að skilja einn hóp svo eftir langneðst
í launastiganum, þegar þó hefur
fengizt lagfæring hjá því launafólki
sem lægst var og veitti sannarlega
ekki af og hefði mátt vera meira.
En nú er niðurstaðan fengin, það
mat ríkisstjómar hvað hún telur
hæfilega skammtað þeim sem að
miklu eða öllu leyti eru undir náð
hennar seldir. Og hver eru þau kjör
svo. Hin almenna hækkun er 4%, þ.e.
meðaltalshækkun kjarasamninga er
metin og mæld af vísum mönnum nær
6% og frá þessum 6 dragast svo þau
2% sem um áramót komu inn. Gildis-
tími hækkana er frá 1. marz. Eftirgjöf
af síma og útvarpi fellur niður en í
þess stað er 3600 kr. bætt við heimilis-
uppbót, sem jafngildi eftirgjafar og þá
með skatttöku reiknað. Hins vegar
munu allir lífeyrisþegar nú fá 20%
lækkun afnotagjalda RUV. Fram
náðist krafa okkar um að fjárhagsleg
aðstoð sveitarfélaga skerði ekki
tryggingabætur og er það vissulega
góður árangur af áralöngu stappi. Eftir
stendur hin blákalda staðreynd að
óhugnanlega breitt bil er nú og verður
allt til aldamóta á annars vegar lægstu
launum í landinu (og eru þau þó ekki
nein sældarlaun) og fullum bótum
almannatrygginga. Niðurstaðan sem
sé sú að stjórnvöld ætla lífeyrisþegum
þeim sem eiga tekjulegt athvarf sitt
hjá tryggingunum að framfleyta sér
af mun lægri tekjum en þeir lægst-
launuðu í landinu og allir vita þó að
það gengur ekki alltof vel vægast sagt.
Við munum halda réttindabaráttunni
ótrauð áfram þrátt fyrir sár vonbrigði
nú. Aldrei er meiri ástæða til þess en
einmitt nú.
*
Nokkrar staðreyndir er hollt að
hafa í huga nú þegar þessi
ákvörðun ríkisstjórnar liggur fyrir og
hún af raunsæi skoðuð. I fyrsta lagi
hefur ríkisstjórnin óneitanlega staðið
við það loforð sem hún gaf launþega-
samtökunum um að meðaltalshækkun
launa að hennar eigin mati yrði skilað
inn í bótakerfi almannatrygginga. Það
var gert og ákveðnar leiðréttingar
fengust um leið. I öðru lagi er það ljóst
að kaupmáttaraukning verður hjá
lífeyrisþegum á samningstímanum að
því sögðu þó að verðbólgustig verði
svipað og nú. I þriðja lagi er það
einnig dagljóst að þeir lífeyrisþegar
sem aðeins verða að styðjast við hina
fjóra höfuðbótaflokka tryggingakerf-
isins hafa allt fram til aldamóta mun
minna úr að spila en það fólk sem
minnst ber úr býtum á vinnu-
markaði og er það þó ekki
beysið. í fjórða lagi eykst nú
enn það breiða bil sem er
annars vegar á mögulegum
bótagreiðslum til einstaklinga
- sem búa einir og njóta ekki
fjárhagslegs hagræðis af
sambúð við aðra - til þeirra
annars vegar og hins vegar til
fólks í hjónabandi eða sam-
búð. Þannig nema bóta-
greiðslur til einstaklings (allir
4 bótaflokkarnir) frá 1.
jan.1998 nálægt 62.500 kr. á
meðan tveir lífeyrisþegar í
hjónabandi fá samanlagt rúm
85 þús. kr. á mánuði, enda
aðeins hjá þeim um grunnlíf-
eyri og tekjutryggingu að ræða. Svona
mikið er nú fjárhagslega hagræðið
ekki og hér þarf á verulega bragarbót.
I fimmta lagi er dagljóst, að kjör
örorkustyrkþega, sem margir hverjir
búa við afar erfiðar aðstæður eru
allsendis ófullnægjandi enda fá þeir
aðeins 75% af grunnlífeyri eða um 11
þús. kr. á mánuði.
Svona mætti áfram halda og því er
það brýn nauðsyn að áfram sé
haldið af einurð og festu með fullum
rökum að freista lagfæringa sem
beztra á þeim fjölmörgu atriðum sem
úrbóta bíða. Oft þykir okkur sem
árangur stöðugrar baráttu sé ekki sá
sem við vildum, en við vanmetum
heldur ekki hvert það skref sem tekið
er fram á við. Öryrkjabandalag Islands
verður að vera sá málsvari í sókn og
vörn, sókn þó helzt og fyrst, sem
félagar þess geta treyst á til átaka og
og árangurs. Nú er starfandi sérstök
kjaramálanefnd á vegum bandalags-
ins og verkefni hennar ærin. Áður
hefur trygginganefnd bandalagsins
skilað ítarlegum tillögum um trygg-
ingamál frá sér og á þeim mun byggt
sem bezt. í tengslum við aðalfund
bandalagsins nú í haust er meiningin
að málþing verði haldið um kjaramál
og reynt að komast enn nær kjarna
þessara víðfeðmu mála sem varða svo
mjög hag og heill öryrkja í landinu. I
kringum slíkt málþing um kjaramál
eru í raun óþrjótandi verkefni sem
vinna þarf og vonandi megnar sú
vinna öll að þoka okkur lengra fram á
veg til farsældar fyrir okkar fólk.
H.S.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
47