Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1997, Blaðsíða 3
Ásgerður Ingimarsdóttir, framkvæmdastjóri
Öryrkj abandalagsins:
Manstu þegar vorið
á vængjum fór um dalinn?
Heiti þessarar greinar er tekið
úr yndislegu kvæði eftir Jón
frá Ljárskógum. Þar sem
sól, vor og bros elskunnar hans kveð-
ast á og allt er yndi vafið.
Ég rakst á leiðara sem ég hafði
skrifað í þetta ágæta málgagn okkar
haustið 1991. Þar
er að ljúka ynd-
islegu sumri því
besta sem lengi
hafði komið og ég
tala um hvað allt
séjákvætt og gott
þegar veðrið leik-
ur svona við okk-
ur á Fróninu. Og
ég lfki gangi mál-
efna fatlaðra við
þetta góða árferði allt hafi farið batn-
andi á síðustu áratugum. Rek örlítið
sögu málaflokksins og ræði allt það
jákvæða sem gerst hefur.
Ég vildi að ég gæti skrifað í sama
dúr núna eins og 1991. Og hvers-
vegna get ég það ekki? Vegna þess
að núna get ég sagt eins og vesalings
Skugga-Sveinn kvað þegar hann var
að brýna öxina sína “Við mér taka
vildi ei neinn”. Finnst ykkur þetta
kannski nokkuð djarft til orða tekið?
Afhverju lætur manneskjan svona
eins og hún er í lekkerum slopp? sagði
ein frú, þegar hún horfði á flogaveika
manneskju hníga niður.
Glaður og reifur skyldi guma hver
uns síns bíður bana, stendur þar.
En við sem vinnum í málaflokki fatl-
aðra höfum því miður svo litla ástæðu
til að vera glöð og reif í bili. Hitt er
svo annað mál að með þessum gegnd-
arlausa niðurskurði að undanförnu er
kannski ekki undarlegt þó einhver bíði
ótímabæran bana.
Haltur ríður hrossi - hjörð rekur
handarvanur - daufur vegur og dugir.
Það er ágætt að vitna í Hávamál.
En þegar þau urðu til virðist hafa verið
sú tíð að þeir sem fatlaðir voru fengu
að yrkja jörðina og taka þátt í verald-
arvafstrinu og svo þurfti auk þess að
kljúfa óvini sína t herðar niður!
Lítið til fugla himinsins hvorki sá
þeir né uppskera og ekki safna þeir í
hlöður - gefið gaum að liljum vallarins
- þær vinna ekki og þær spinna ekki.
Þetta stendur í Biblíunni. En á
þeim dögum voru holdsveikir útskúf-
aðir og enginn sinnti manninum sem
lá við vegbrúnina nema miskunnsami
Samverjinn.
s
Idag er allt öðruvísi eða á að vera
það. Við lifum í velferðarþjóðfé-
lagi eða svo er okkur sagt. En það
hriktir í stoðum þessa þjóðfélags og
þeim fækkar jafnt og þétt sem sinna
manninum við vegbrúnina. Kannski
ekki af því að enginn vilji gera það -
það er bara ekki tími til þess og það
vantar peninga til þess að hirða hann
upp.
Áður en samspil lífeyrisgreiðslna
og hinnar almennu launaþróunar í
landinu var aftengt var ekki svo ýkja
mikið bil milli örorkulífeyris og hins
almenna launamanns. Því miður var
það auðvitað láglaunafólkið sem mið-
að var við. En látum það vera.
Núna breikkar bilið óðfluga og ég
held að það sé vonlaust að mjókka það
neitt að ráði aftur. Og hversvegna?
Jú einhversstaðar hefur lífeyririnn
dottið ofan í milli. Var það kannski
þegar ríkisvaldið túlkaði prósentutölu
hækkunarinnar öðruvísi en við í næst-
síðustu kjarasamningum?
Það prósentumál er nú í athugun
hjá umboðsmanni Alþingis og fróð-
legt verður að vita hvað kemur út úr
því.
Ivetur var að störfum nefnd sem
athugaði samspil lífeyrisgreiðslna
og félagslegrar aðstoðar gagnvart
skattakerfinu. Það er nefnilega svo
að fáir þú þá sértæku aðstoð sem
félagsmálastofnanir veita, sem er í
raun síðasta úrræðið, þá getur það
skert bótarétt þinn á næsta ári. Það
hatrammlegasta í þessu er í sambandi
við svokallaða vasapeninga, sem fólk
Sjá næstu síðu
dalinn? Sjá grein um Gerðuberg.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
3