Samtökin '78 - 30 ára Afmælisrit Samtakanna '78 - 01.06.2008, Page 34

Eftir það urðu engar réttarbætur fyrir samkynhneigða í fimmtíu og tvö
ár. Þegar Norðurlandaráð homma og lesbía átti fund í Reykjavík í júní
1983 hafði það mikla þýðingu fyrir stööu homma og lesbía hér. Sjónir
umheimsins beindust þá að bágri stöðu samkynhneigðra samanborið
við hin Norðurlöndin þar sem samtök homma og lesbía áttu sér mun
lengri sögu. „Svarthöfði Vísis táraðist þó yfir innflutningi á útlendri
spillingu," segir Þorvaldur Kristinsson. „Hann taldi þetta dæmigert fyrir
niðurlægingu Norðurlandaráðs. Lægra gæti samstarf Norðurlandanna
ekki komist." Norðurlandaráð homma og lesbía krafðist þess í ályktun
eftirfundinn 1983 að unnið yrði að jafnréttis- ogverndarlöggjöf fyrir
samkynhneigða og mannréttindasamþykktir Evrópuráðsins og Sameinuðu
þjóðanna um afnám misréttis gagnvart minnihlutahópum yrðu virtar. Þögn
löggjafans um samkynhneigð var svo rofin árið 1985 þegar Kristín Kvaran
þingmaður Bandalags
jafnaðarmanna
lagöi fram
þingsályktunartillögu
um að skipuð
yrði nefnd til að
kanna lagalega,
//Sorglegasti tíminn
Árið 1985 setja læknar frá
Landlæknisembættinu sig í samband við
Samtökin ‘78, til að ræða við félagsmenn
um sjúkdóminn AIDS. Þeirri plágu sem
átti eftir að varpa löngum skugga yfir
Iff og starf samkynhneigðra eru gerð
ítarleg skil annars staðar hér í blaðinu,
af þeim manni sem einna gerst þekkir til.
Sjúkdómurinn átti eftir að höggva stórt skarð í raðir homma og skilja eftir
óbætanleg sár. Þá fylgdi honum erfið og oft og tíöum hatursfull umfjöllun
og hræðsla við samkynhneigð sem hvorki fyrr né síðar var jafn stæk og á
síðari hluta níunda áratugarins.
Fordómarnir áttu sínar spaugilegu hliöar. Fréttakona af útvarpinu gerði
boð á undan sér og vildi ræða við félagsmenn um sjúkdóminn. Hún
mætti glaðbeitt í viðtal við Guðna Baldursson sem spurði hvort hún vildi
ekki setjast niður með kaffibolla og heyra almennt um starfið áður en
viðtalið hæfist. Fréttakonan hélt nú ekki. „Fyrir yður hef ég aðeins tvær
spurningar," sagði hún og kveikti á upptökutækinu. „Númer eitt. Hafið þér
mök við karlmenn af KefIavíkurfIugve11i? Og númer tvö. Eruð þér reiðubúinn
til að láta af kynlífi yðar þar til lækníng er komin við sjúkdómnum?"
Það var ekki oft sem félagar áttu þess kost að sjá Guðna Baldursson,
þann vígreifa baráttujaxl kjaftstopp en þetta var í eitt slíkt skipti. Þótt
fordómarnir væru títt miklir frá samfélaginu, bæði gagnvart félaginu og
félagsmönnum og þeim væri gert lífið leitt bæði í einkalífi og á húsnæóis-
og vinnumarkaði á stundum, voru fordómarnir frá hommum og lesbíum
sjálfum oft og tíðum sárastir. Mikill ótti gerði oft vart við sig á fyrstu árum
samtakanna og reiði út f þá sem vildu „auglýsa sjálfan sig og félagið."
menningarlega og félagslega stöðu
samkynhneigðra. Menn og konur úr
öllum flokkum nema Alþýðuflokki og
Sjálfstæöisflokki stóðu að tillögunni.
Tillagan dagaði seinna uppi í
Allsherjarnefnd þíngsins og kom aldrei til
afgreióslu í þinginu.