Fréttablaðið - 19.12.2020, Qupperneq 74

Einar Andri er einstaklega fjölhæfur maður og margt til lista lagt. Hann starfar sem
iðnaðarmaður og fyrirsæta, er
kærasti og gæludýraeigandi.
„Fyrir nokkrum árum fékk
ég með nokkrum semingi þó að
skipta rækjukokteilnum sem
hafði hitað upp fyrir jólasteikina á
aðfangadag fram að þessu út fyrir
rjúpusúpu sem ég lagaði einu sinni
áður og kolféll fyrir þennan sama
vetur. Við höfum alltaf frá því að
ég man eftir mér verið stór hópur
saman á aðfangadag svo núna
varð ég heldur betur að skella mér
í stórustrákaskóna og sanna fyrir
fjölskyldunni ágæti rjúpunnar.
Þarna var ég tiltölulega nýbyrjað-
ur að stunda rjúpnaveiði og fannst
alveg upplagt að innleiða inn í fjöl-
skylduna þessa hefð svo margra
Íslendinga, að borða rjúpu um
jólin, enda alveg geggjuð villibráð í
alla staði. Ég skellti mér í svuntuna
og eyddi svo heilum degi í eld-
húsinu að saxa og skera og sjóða og
ég veit ekki hvað og viti menn, hún
slær svona rækilega í gegn.“
Á næstu dögum bauð Einar
Andri f leirum upp á súpuna enda
hafði veiðst vel hjá honum það árið
og ávallt voru góðar undirtektir og
á þeim vendipunkti varð matar-
gerðarsögu Einars ekki aftur snúið.
„Ég lærði meira að segja í kjölfarið
að meta gráðaost sem ég hafði
alltaf fúlsað við, en það er dass af
þeim bláa í súpunni.“
Einar Andri segist halda fast í
hefðir og siði og vera mikið jóla-
barn. „Ég fylgist gjarnan með því
þegar amma, og seinna meir með
dætrum hennar þegar þær tóku
við keflinu, töfraði fram kalkún-
inn sem var iðulega framreiddur á
aðfangadagskvöld. Ég fékk iðulega
að hjálpa til við smærri verkefni
eins og að leggja á borð. Í seinni
tíð hef ég svo séð um forréttinn
á aðfangadag, rjúpusúpuna, sem
reyndar kom inn sem nýr siður
eftir að ég hafði töfrað gestina upp
úr skónum eins fram hefur komið.“
Hlusta á marrið í snjónum
og niðinn í vindinum
Einar Andri segist elska líka allt
umstangið í kringum jólin eins
og smákökugerðina, jólalyktina,
viðburðina og rólegu kvöld-
stundirnar. „Frítíminn sem fæst til
að eyða með þeim sem mér þykir
vænst um er ómetanlegur um jólin
og svo auðvitað árlega rjúpna-
veiðin sem er svo heilandi og góð
hugleiðsla. Að kúpla sig aðeins
niður úr öllu borgaramstrinu og
hlusta bara á marrið í snjónum og
niðinn í vindinum uppi á snævi-
þöktu hálendinu.“
Hér sviptir Einar Andri hulunni
af uppskriftinni að rjúpusúpunni
sem allir eiga eftir að elska að
njóta. „Soðið er tímafrekt svo verið
tilbúin til þess að eyða í það um
það bil fimm klukkustundum.
Ágætt að gera soðið kvöldinu fyrir
eldunina ef þið eruð í tímaþröng.“
Rjúpusúpan ljúfa að
hætti Einars
Fyrir 6
2 stk. rjúpur (hamflettar)
1 lítill laukur
1 lítil gulrót
1 sellerístilkur
4 piparkorn
2 lárviðarlauf
4 einiber
½ tsk. timjan
1 msk. sherríedik eða rauðvíns­
edik
1 grænmetisteningur
3 súputeningar
2 msk. rifsberjahlaup
2½ dl rjómi
100 g gráðaostur
60 g smjör
60 g hveiti
1 msk. villibráðarkraftur
Fyrst takið þið rjúpurnar og
hamf lettið. Skerið bringur frá og
geymið í bili.
Sjóðið um það bil 2,5 l af vatni.
Höggvið bein, háls og læri
smátt og brúnið með olíu á pönnu
við háan hita, kryddið með salti
og pipar og bætið út í sjóðandi
vatnið.
Saxið grænmetið smátt og
brúnið á sömu pönnu. Bætið því
svo út í sjóðandi vatnið ásamt
piparkornum, lárviðarlaufi, eini-
berjum, timjan, ediki, grænmetis-
krafti, kjötkrafti og rifsberja-
hlaupi.
Látið sjóða og f leytið af froðu,
lækkið hitann og látið sjóða við
vægan hita í 4-5 tíma.
Sigtið soðið og mælið upp 1,3
l og setjið í annan pott. Bræðið
smjörið og lagið smjörbollu með
því að bæta hveitinu við. Vinnið
smjörbolluna saman við og látið
sjóða.
Bætið í rjómanum og gráðaost-
inum, látið sjóða við vægan hita
þar til osturinn er uppleystur.
Bragðbætið með salti, pipar, kjöt-
krafti og smá skvettu af púrtvíni.
Skerið bringurnar í strimla og
bætið í sjóðandi súpuna rétt áður
en hún er borin fram og njótið.
Ljúffeng rjúpusúpa
fyrir matgæðinga
Einar Andri Ólafsson er mikill veiðimaður og áhugakokk-
ur þegar frúin hleypir honum í eldhúsið, eins og hann
segir. Hann gefur uppskrift að uppáhaldsjólaréttinum.
Einar Andri skipti út rækjukokteil fyrir rjúpusúpu. FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR
Rjúpusúpa sem allir eru að missa
sig yfir og er í miklu uppáhaldi.
Aðalsteinn varð snemma bókhneigður. „Ég er fæddur og uppalinn í Reykjavík,
Blesugróf nánar tiltekið. Leiksvæði
mitt var Elliðaárdalurinn sem var,
og er, mikið ævintýraland. Ég varð
snemma læs og undi mér oft við
lestur alls konar bóka, las nánast
allt sem ég komst yfir. Ég var oft í
sveit á sumrin þar sem ég undi mér
vel.“
Leiðir Aðalsteins lágu víða að
loknu skyldunámi. „Eftir skóla-
skyldu fór ég að vinna ýmis störf,
svo sem járnsmíði, sjómennsku,
húsaviðgerðir og þess háttar. Síðar
hóf ég nám í Iðnskólanum þar sem
ég lærði húsasmíði auk þess að
nema við Tækniskólann.“
Sköpunargáfan var þó aldrei
langt undan. „Í gegnum tíðina hef
ég fengist við að skrifa texta og ljóð,
þýtt dægurlagatexta og þess háttar
sem sumir hafa verið fluttir í Mos-
fellskórnum sem ég hef verið í
í allnokkur ár, með hléum þó,“
skýrir Aðalsteinn frá.
Hugarheimur barnsins
Eftir að Aðalsteinn eignaðist
barnabörn varð ekki aftur snúið.
„Það var þó fyrst þegar ég fékk
titilinn „afi“ sem ég fór að skrifa
barnabækur. Það hafði aldrei
hvarflað að mér áður að skrifa
bækur, en eitthvað í hugarheimi
barnsins virðist hafa kveikt þann
þráð.“
Hann segir hugmyndina að
nýju bókinni hafa kviknað fyrir
hálfgerða tilviljun. „Hugmyndin
að Tinnu trítlimús kviknaði þegar
ég var á heimleið, ók framhjá skóg-
ræktinni við rætur Úlfarsfells, að
mér varð hugsað til dýranna sem
þar búa. Mýs, kanínur, þrestir og
fuglar af ýmsum gerðum og jafnvel
einstaka refur. Nafninu „Tinna
trítlimús“ skaut upp í hugann.
Þegar ég kom heim byrjaði ég að
skrifa um þessa Tinnu og má segja
að hún hafi leitt mig áfram svo
úr varð bók. Alveg óvart í raun
og veru. Nú eru komnar út tvær
bækur um Tinnu: Vargur í Votadal
var sú fyrri, og nú þessi síðari:
Háskabrunnurinn. Í millitíðinni
skrifaði ég þó einnig bókina Sagan
um Ekkert, sem kom út í fyrra,
en hún fjallar um dreng sem var
skírður „Ekkert“ fyrir mistök, og
þær skondnu uppákomur sem geta
fylgt því að heita slíku nafni.“
Bókin sem gefin er út af Óðins-
auga, er fjörug og ævintýraleg.
„Tinna trítlimús býr í Heiðmörk
með
Stússu
mömmu
sinni. Þær
búa í nota-
legri holu
en næstu
nágrannar
þeirra eru
kanínufjöl-
skylda og
amma hennar
Tinnu. Koli
kanínu-
strákur er
besti vinur
Tinnu. Öll
dýrin eru að
safna vetrar-
forða og Kobbi
kanínupabbi
fer í leiðangur
til að finna góm-
sæta viðbót í forðann. Þegar hann
skilar sér ekki aftur taka Tinna og
Koli sér ferð á hendur til að finna
hann. Leiðin er löng og hættuleg
fyrir litla músarstelpu og lítinn
kanínustrák og ýmsar hættur sem
verða á vegi þeirra. Spurningin er,
finna þau Kobba kanínupabba og
komast þau aftur heim í dalinn
sinn? Tinna og Koli hafa þó sýnt
það að með því að standa saman
og hjálpast að er hægt að leysa
flestan vanda. Þetta er ævintýra-/
spennusaga með hugljúfu ívafi.“
Lagasmíðar og glæpasögur
Aðalsteinn segir að það þurfi oft
ekki mikið til að hann fái hug-
mynd. „Það má segja að innblást-
urinn að sögunum komi úr lausu
lofti. Eitt orð eða eitt nafn nægir til
að kveikja einhverja hugmynd og
svo rekur sagan sig sjálf. Bækurnar
sem ég hef skrifað eru fyrir aldur
á bilinu 5-12 ára, en ég er líka með
í vinnslu handrit fyrir krakka á
unglingsaldri. Sjáum til hvernig
það æxlast.“
Nær sköpunargáfan út fyrir
skriftirnar? Er eitthvert annað list-
form sem þú leggur stund á?
„Ég hef ekki verið mikið í list-
sköpun, fyrir utan texta- og ljóða-
gerð, en nýverið fannst mér vanta
lög við suma texta mína svo ég tók
mig til og samdi nokkur. Það er
jú snúið þegar maður spilar ekki
á hljóðfæri, en þetta var eitthvað
sem þurfti að komast út.“
Aðalsteinn les enn mikið og
gætir þess að geta valið á milli
bóka eftir því hvernig hann er
stemmdur hverju sinni. „Ég hef
alltaf haft mikla þörf fyrir að lesa
og er oftast með nokkrar bækur
á náttborðinu um mismunandi
efni sem ég gríp í eftir hvernig ég
er stemmdur. Glæpa- og spennu-
sögur eru þó oftast efst á baugi, og
eru Stefán Máni og Jo Nesbø þar
ofarlega á blaði. Þeir eru báðir á
náttborðinu hjá mér núna.“
Afatitillinn
kveikjan
að skrifum
Aðalsteinn Stefánsson gaf nýverið
út sína þriðju bók, Tinna Trítlimús:
Háskabrunnurinn. Hann segir afa-
hlutverkið hafa veitt sér innblástur
til þess að skeiða fram á ritvöllinn.
Aðalsteinn Stefánsson er höfundur
bókarinnar Tinna Trítlimús: Háska­
brunnurinn sem kom út á dögunum.
Matarást
Sjafnar
Sjöfn
Þórðardóttir
sjofn@torg.is
14 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 1 9 . D E S E M B E R 2 0 2 0 L AU G A R DAG U R