Læknablaðið - nóv. 2020, Blaðsíða 35
L ÆK N A BL AÐIÐ 2020/106 529
„Manni líður svolítið eins og maður eigi hvergi heima þegar
maður hefur búið svona lengi erlendis,“ segir hann á léttu nótun-
um. „Ég var orðinn Bandaríkjamaður inn við beinið en fann svo
þegar ég kom aftur út að þá var ég aftur orðinn gestur hér. Svo
það er aldrei að vita nema maður komi aftur heim,“ segir hann
og hlær.
Með bandarískan ríkisborgararétt
En hver er Arnar? Hann er fæddur í Bandaríkjunum og hefur
bandarískan ríkisborgararétt. „Faðir minn var að læra við Brown-
-háskóla og ég bjó því fyrstu tvö árin í Bandaríkjunum. En ég ólst
upp í Reykjavík,“ segir hann. „Ég var í Hlíðaskóla, Menntaskólan-
um í Hamrahlíð og fór svo í læknadeildina.“
Aðeins ári eftir útskrift fór hann ásamt eiginkonu sinni,
Sigríði Benediktsdóttur, sem nú er kennari við Jackson-stofnun
alþjóðaviðskipta Yale-háskóla og meðal annars stjórnarmaður í
Landsbankanum, til Bandaríkjanna. Hún vildi fara í doktorsnám
í hagfræði og hann í hjartaskurðlækningar. Þau skoðuðu bæði
Skandinavíu og Bandaríkin.
„Það einfaldaði ýmsa hluti og hafði áhrif að ég hafði rík-
isborgararéttinn þótt það hafi ekki einfaldað aðganginn að
náminu,“ segir Arnar. Margrét Oddsdóttir heitin, skurðlæknir,
hjálpaði honum að fá inni í skólanum. „Hún ruddi brautina
hér og kom á sambandi við skólann. Við vorum fjórir íslenskir
læknanemar sem fórum í gegnum hana til Yale.“ Það eru Arnar
og með honum Guðrún Aspelund, Hulda Einarsdóttir og Jórunn
Atladóttir.
„Það má þakka Margréti Oddsdóttur fyrir það,“ segir Arnar.
Hún stundaði á árunum 1985 til 1992 sérnám í skurðlækningum
við Yale og skapaði ásamt Jónasi Magnússyni prófessor tengsl
við Yale og önnur skurðlæknaprógrömm. Þau hafi viljað koma
íslenskum læknanemum að í skurðlækningum í Bandaríkjunum.
Með skýr markmið í starfi
Arnar lýsir miklum metnaði í samtalinu. Lýsir því hvernig hann
hafi sóst eftir framgangi í starfi og skýrri sýn á hvert hann stefn-
ir. Hefur hann alltaf verið svona metnaðarfullur? „Jú, jú, ég hef
alltaf haft metnað í að koma mér áfram,“ segir hann.
„Heima ákvað ég að láta frá mér ýmsa hluti, eins og rann-
sóknirnar. Hér í Bandaríkjunum sá ég tækifæri til að taka það
starf upp aftur, því ég saknaði þess hluta; já, sá eftir rann-
sóknarvinnunni.“ Í Bandaríkjunum fær hann styrki til hjarta-
lokurannsókna.
Hann nefnir einnig að tól, tæki og aðstaða til rannsókna hér
heima hafi verið fábrotin, nánast engin. Hann hafi látið frá sér
sæti í stjórnum hjartaskurðlæknasamtaka í Bandaríkjunum,
The Society of Thoracic Surgeons og American Association for
Thoracic Surgery, þegar hann kom heim og hafi nú aftur komið
sér fyrir í framvarðasveit þeirra.
„Svo fannst mér mikilvægt að gegna stöðu dósents í skurð-
lækningum áður en ég kom heim en hafði við heimkomuna
engan aðgang að læknadeildinni, akademíunni. Ég sá eftir því,“
segir hann. Allt þetta spilaði saman þegar hann ákvað að hverfa
aftur til starfa í Yale.
Yale eitt stærsta sjúkrahúsið
En hvernig sjúkrahús er Yale? „Yale hefur 1450 sjúkrarúm, er á
topp 10 lista yfir stærstu sjúkrahús í Bandaríkjunum. „Þetta eru í
rauninni tvö háskólasvæði, stórir spítalar í New Haven. Spítalinn
sinnir öllum sérgreinum. Kerfið, Yale New Haven Health System,
rekur 5 spítala og hefur samtals í kringum 2500 sjúkrarúm. Það
er stærsti atvinnurekandinn í Connecticut, fyrir utan Yale-háskól-
ann.“
Arnar segir spítalann akademískan. Læknar alls staðar að hafa
aðgang að honum. Töluvert er um rannsóknir og vísindastörf.
„Í hjartaskurðlækningaprógramminu gerum við í kringum 1400
opnar hjartaaðgerðir. Við gerum allar tegundir hjartaaðgerða,
meðal annars á börnum,“ segir hann. „Við gerum einnig hjarta-
ígræðslur. Eina sem við gerum ekki eru lungnaígræðslur.“
Landspítalinn mætti einfaldast
Væri Yale-spítalinn góð fyrirmynd fyrir Ísland? „Ég er ekki
viss um það,“ segir Arnar. „Ég held í rauninni að Landspítali
eigi fyrst og fremst að byggja sig upp í að vera góður almennur
spítali.“ Það hafi hann séð þegar hann hafi fylgst með flóknum
aðgerðum sem gerðar eru einu sinni eða tvisvar á ári hér á landi.
„Þjónustan væri betri með því að senda sjúklinga úr landi, hvort
sem það er í sérgrein minni eða öðrum,“ segir hann.
Arnar Geirsson er yfirlæknir og prófessor
hjartaskurðdeildar Yale í Bandaríkjunum.
Hann vann hér á landi á árunum 2012 til
2016 en sneri þá aftur út á eftir tækifær-
unum.