Læknablaðið - apr. 2020, Blaðsíða 17

LÆKNAblaðið 2020/106 185
R A N N S Ó K N
upp heilsu sína, umfram fólk sem hefur greinst með krabbamein
og ekki nýtt sér endurhæfingu vegna krabbameinsgreiningar
og -meðferðar. Því er frekari rannsókna þörf til að sýna fram á
stöðu þreks, holdafars, heilsutengdra lífsgæða, persónueinkenna
og fleiri þátta heilsufars hjá þessum vaxandi samfélagshópi, sé
ætlunin að aðstoða hann betur við að byggja upp heilsu sína og
veita þjónustu sem er sniðin að þörfum þeirra sem greinast með
krabbamein. Loks er það veikleiki að við túlkun á niðurstöðum
er fyrst og fremst notast við viðmið og viðmiðunarmörk en segja
má að það hefði verið sterkara að bera saman þessar mælingar við
mælingar gerðar á heilbrigðu fólki af sama kyni/á sama aldri og
með svipað holdafar. Fyrst þetta var ekki gert verða mælingarnar
eingöngu lýsandi fyrir viðkomandi rannsóknarhóp.
Ályktun
Holdafar þátttakendanna, sem allir höfðu lokið við krabba-
meinsmeðferð, var almennt ekki innan viðmiðunarmarka og gæti
leitt til kvilla og sjúkdóma sem að öllum líkindum mætti koma í
veg fyrir. Þau viðmiðunarmörk sem hér um ræðir eru LÞS, um-
mál mittis og fituprósenta samkvæmt alþjóðlegum stöðlum. Gott
þrek þátttakenda sýndi jákvæð tengsl við holdafar og lífsgæði
sem ótvírætt undirstrikar mikilvægi reglulegrar hreyfingar fyrir
þátttakendur. Aðrir mældir þættir, eins og heilsutengd lífsgæði,
voru innan viðmiðunarmarka fyrir heilbrigða einstaklinga og
persónuleiki D var heldur lægri en gengur og gerist í öðrum rann-
sóknum.
Þakkir
Þakkir fá allir þeir sem tóku þátt í rannsókninni, ásamt þeim sem
sýndu þátttöku áhuga. Sérstakar þakkir fá Ljósið, endurhæfingar-
og stuðningsmiðstöð fyrir fólk sem hefur greinst með krabbamein
og aðstandendur þess, fyrir aðstoð við að fá þátttakendur; Styrk-
ur – sjúkraþjálfun, fyrir að veita endurgjaldslaust aðgengi að hús-
næði og búnaði til að framkvæma rannsóknina; Helgi Sigurðsson
krabbameinslæknir, fyrir leiðsögn um uppsetningu, framkvæmd
og úrvinnslu rannsóknarinnar og Erla Hlynsdóttir, blaðamað-
ur, fyrir að vekja athygli á rannsókninni í blaðagrein. Einnig fá
Svandís Sigurðardóttir sjúkraþjálfari og Þórarinn Sveinsson líf-
eðlisfræðingur þakkir fyrir aðstoð við undirbúning á rannsókn-
inni, sem og Alfons Ramel næringarfræðingur, Hans Haraldsson
verkefnastjóri og Heiða María Sigurðardóttir vísindamaður, fyrir
aðstoð við tölfræðiúrvinnslu, og Hólmfríður Hemmert Sigurðar-
dóttir sjúkraþjálfari, fyrir upplýsingar, kennslu og aðstoð við
framkvæmd á jafnvægisprófum.

Introduction: Five-year survival of people diagnosed with cancer
has increased in past decades. Knowledge of the long-term effects
of cancer treatment on fitness, body composition and health related
quality of life (HR-QoL) is important for cancer patients. The study
aimed to evaluate body composition, HR-QoL and personality D of
people post cancer treatment in the last 10 years; and to observe
whether fitness was correlated with body composition and HR-QoL
amongst them.
Material and methods: Eighty participants 25 - 77 y/o of both genders
in remission from cancer answered questionnaires on HR-QoL (SF-36v2
and EQ-5D-3L), personality D (DS14), general health, lifestyle and cancer
treatment. Participants had their blood pressure measured, conducted
the 6-minute walk test (6MWT) and had their body composition meas-
ured: body mass index, body fat percentage, waist and hip circumfer-
ences. SPSS was used for statistical analysis.
Results: Approximately 2/3 of the participants had body composition
over recommended values. Over half were overweight or obese. 66.3%
had waist circumference over recommended values and 45.0% had
waist/hip ratio over recommended values. 6MWT average distance was
634 m +/- 83 m. Significant correlation (p<0.05) was found between
6MWT and body composition and most categories of HR-QoL.
Increased fitness correlated with better body composition and higher
HR-QoL. Only 13.8% of participants showed personality D.
Conclusion: Cancer survivor‘s body composition is generally not at its
best. It is important that people diagnosed with cancer are informed on
the importance of healthy body composition. Fitness is an indicator for
HR-QoL and body composition of cancer survivors.
Key words: Cancer, fitness, body composition, quality of life, persona-
lity D.
Fitness, body composition and quality of life following cancer treatment
ENGLISH SUMMARY
1Center for Sport and Health Science, School of Education, University of Iceland, Reykjavik, Iceland, 2Ljósið - Cancer Rehabilitation and support centre for cancer patients and their
families, 3Department of Sport and Physical Activity, Western Norway University of AppliedSciences, Bergen, Norway.
Key words: Cancer, Fitness, Body Composition, Health Related Quality of Life, Type D Personality.
Correspondence: Erlingur Jóhannsson, erljo@hi.is
DOI: 10.17992/lbl.2020.04.575
G. Haukur Guðmundsson1,2
Erlingur Jóhannsson1,3