Þjóðmál - 01.06.2017, Blaðsíða 47

ÞJÓÐMÁL sumarhefti 2017 45
***
Engin þessara hugmynda er komin frá kjörnum
fulltrúum. Það má halda því til haga að það
er ekki sjálfgefið að hugmyndir séu slæmar
þó þær komi úr embættismönnum. Það er
hins vegar slæmt þegar borgarfulltrúar láta
embættismenn mata sig af skoðunum og
gerast málsvarar fyrir draumóra þeirra. Ein af
mörgum ástæðum þess að Sjálfstæðisflokkur-
inn mælist með lítið fylgi í Reykjavík er að
borgarfulltrúar flokksins hafa ítrekað kosið að
fylgja línunni sem lögð er í embættismanna-
kerfinu, línunni sem vinstri meirihlutinn er
hvort eð er alltaf sammála. Það var t.a.m.
undarlegt að fylgjast með borgarfulltrúum
Sjálfstæðisflokksins, sem nær allir lifa og
starfa í miðborg Reykjavíkur, taka undir og
tala fyrir hugmyndum um sérstakt gjald á þá
sem kjósa að keyra um á nagladekkjum yfir
vetrartímann. Á sama tíma skilja þeir ekkert í
fylgistapi flokksins.
***
Völd embættismanna eru ekki bara bundin
við Reykjavíkurborg. Benedikt Jóhannes-
son, formaður Viðreisnar, var ekki búinn
að sitja lengi sem fjármálaráðherra þegar
hann kynnti fyrir samstarfsmönnum sínum
í ríkisstjórn að hann ætlaði sér að hækka
skatta á ferðaþjónustuaðila. Í fjármálaá-ætlun
ríkisstjórnarinnar er gert ráð fyrir því að virði-
saukaskattur á ferðaþjónustu hækki úr 11%
í 24% um mitt sumar 2018, og lækki síðan
hálfu ári síðar í 22,5%. Ríkisstjórnin, sem sumir
héldu að væri hægrisinnaðasta ríkisstjórn allra
tíma, samþykkti fjármálaáætlunina með fyrr-
nefndri skattahækkun.
***
Allt var þetta kynnt undir því yfirskyni að
nauðsynlegt væri að einfalda skattkerfið, sem
í sjálfu sér er ágætis markmið.
En það að vilja einfalda skattkerfið er fyrst
og fremst draumur embættismanna, t.d. í
fjármálaráðuneytinu. Sömu embættismenn
munu aldrei leggja til lækkun skatta, því
samkvæmt excel útreikningi þeirra mun það
draga úr tekjum ríkisins. Í kosningabaráttu-
nni sl. haust talaði Benedikt fyrir lækkun
skatta - og sú var tíðin að Sjálfstæðisflok-
kurinn talaði fyrir lækkun skatta. Það kann að
vera ágætt að einfalda skattkerfið, en það má
aldrei vera á kostnað þess að lækka skatta.
Ríkisstjórn leidd af Sjálfstæðisflokknum
virðist leggja blessun sína yfir tvöföldun
virðisaukaskatts á ferðaþjónustu undir því
yfirskini að hægt verði að lækka efra þrep
virðisaukaskatts úr 24% í 22,5% stuttu síðar.
Það verður hins vegar lítið mál fyrir næstu
vinstri stjórn að hækka skattinn aftur í 24%
og jafnvel meira.
Þá hefur ríkisstjórnin ekki kynnt neinar áætlanir
um lækkun tekjuskatts. Væntanlega af því að
embættismennirnir í fjármálaráðuneytinu
telja það of dýrt. Í þessu máli hafa embættis-
menn tekið völdin. Menn fara ekki út í
pólitískan slag til að einfalda skattkerfið í stað
þess að lækka skatta, nema að embættis-
mennirnir hafi lagt línurnar.
***
Menn fara ekki út í pólitískan slag til að einfalda skattkerfið í stað þess að lækka
skatta, nema að embættismennirnir hafi lagt línurnar.