Þjóðmál - 01.06.2017, Blaðsíða 83

ÞJÓÐMÁL sumarhefti 2017 81
Díana einbeitti sér m.a. að rannsóknum og
forvörnum gegn alnæmi, umhyggju fyrir
holdsveikum sem og hreinsunum á jarð-
sprengjusvæðum. Hún var dugleg við herja
á síðasta atriðið við leiðtoga heims. Aðeins
nokkrum mánuðum fyrir andlát sitt heimsótti
aðila í ríkisstjórn Bill Clinton þar sem hún
þrýsti á að þeir myndu beita sér fyrir stuðningi
við Óslóarsamkomulagið sem fól í sér bann
við jarðsprengjuhernað. Nokkrum vikum
seinna beitti Bandaríkjastjórn fyrri afstöðu
sinni. Patrick Fuller, yfirmaður Rauða Krossins
í Bretlandi sagði; „Áhuginn sem hún hafði á
þessu málefni hafði mikil áhrif á Clinton. Hún
kom þessu máli á borðið. Um það er engin
spurning.”
Í byrjun var það titill Díönu sem gaf henni rétt
til að tjá sig og hafa áhrif. Fljótlega fór hún þó
að hafa áhrif í eigin nafni. Árið 1996 skildi hún
við Karl Bretaprins og missti í kjölfarið titil
sinn. Þrátt fyrir það missti hún ekki þau áhrif
sem hún hafði á heiminn. Áhrif hennar jukust
ef eitthvað er á meðan álit almennings á fv.
eiginmanni hennar fór þverrandi. Af hverju?
Jú, af því að Díana skildi áhrifalögmálið.
Díana hafði einnig mikil áhrif með andláti sínu.
Jarðaförin var sýnd beint á ljósvakamiðlum
og áætlað er að um 2,5 milljarður manna hafi
horft á útsendinguna. Ríflega tvöfalt fleiri en
horfðu á brúðkaup hennar.
Díönu hefur verið lýst á margan hátt. Hins vegar
hef ég aldrei heyrt nokkurn mann lýsa henni
sem leiðtoga. Samt er það nákvæmlega það sem
hún var, leiðtogi. Þegar öllu er á botninn hvolft
kom hún hlutum í verk af því að hún hafði áhrif.
Fólk hefur margar ranghugmyndir um
leiðtogahæfileika. Þegar það heyrir að
einhver hefur titil eða hefur verið skipaður í
stjórnunarstöðu, þá gerir það strax ráð fyrir
að viðkomandi einstaklingur sé leiðtogi.
Stundum er það rétt. En titlar þýða ekki neitt
þegar kemur að því að leiða eða stjórna.
Sannan leiðtoga er ekki hægt að búa til með
titlum, gróft til orða tekið. Það gerist aðeins
þegar viðkomandi hefur sönn áhrif, það er
eitthvað sem þarf að koma frá persónunni
sjálfri en ekki þeim titli sem viðkomandi ber.
Maður vinnur sér inn virðingu. Það eina sem
titillinn færir þér er tími – tími til að auka áhrif
þín til góðs eða gera þau að engu.
Fimm mýtur um leiðtoga.
Það er til nóg af ranghugmyndum og mýtum
um leiðtoga. Hér eru fimm algengar;
1. Mýtan um stjórnandann
Það er almennur misskilningur að telja það
sama hlutinn að leiða eða stjórna. Áður hafa
komið út bækur sem var ætlað að kenna
leiðtogahæfileika en voru í raun almennar
leiðbeiningar í stjórnun. Munurinn á þessum
tveimur hugtökum er í hnotskurn sá að það
að leiða fjallar um að hafa það mikil áhrif á
fólk að það fylgi, á meðan stjórnun fjallar um
að viðhalda ákveðnu kerfi eða vinnslu. Lee
Lacocca, fv. forstjóri og stjórnarformaður
Chrystler lét hafa eftir sér; „Bestu stjórnendur
eru stundum eins og litlir strákar með stóra
hunda. Þeir bíða bara til að sjá hvert hundur-
inn vill fara svo að þeir geti síðan farið með
hann þangað.”
Ein leiðin til að sjá hvort að einstaklingur sé
leiðtogi eða stjórnandi er að biðja viðkom-
andi um að hafa jákvæð breytandi áhrif á
eitthvað. Stjórnandi geta viðhaldið ástandi,
en hann getur ekki breytt því. Til að leiða fólk
í aðra átt þarftu leiðtoga.