Þjóðmál - 01.06.2017, Qupperneq 54

52 ÞJÓÐMÁL sumarhefti 2017
Hannes lagði áherslu á, að frjálslyndir stjórn-
málaleiðtogar mættu hvergi hvika frá stuðn-
ingi sínum við frjáls alþjóðaviðskipti. Enn ætti
það við, sem ensk-þýski stjórnmálamaðurinn
John Prince Smith hefði sagt: Tilhneiging
okkar til að skjóta á aðra minnkar, ef við
sjáum í þeim væntanlega viðskiptavini. Ekki
ætti síður við það, sem væri oft kennt Bastiat,
en Thomas Watson hjá IBM hefði líklega sagt
fyrstur: Ef varan fær ekki að fara yfir landa-
mærin, þá mun herliðið þramma yfir þau.
Í Seoul fékk Hannes líka tækifæri til að skiptast
á skoðunum um starfsemi seðlabanka og
ís-lenska bankahrunið við prófessor John Taylor.
Hannes:
Minnumst fórnarlambanna
Hannes flutti einnig fyrirlestur á málstofu í
Evrópuþinginu í Brüssel 26. apríl um, hvers
vegna minnast ætti fórnarlamba alræðis-
stefnunnar í Evrópu. Evrópuvettvangur um
minningu og samvisku, sem RNH á aðild að,
og Brüssel-borg undirbúa nú í sameiningu
minnismerki um fórnarlömbin, sem komið
verður fyrir á einu torgi borgarinnar, og hefur
verið efnt til samkeppni um hugmyndir um
það. Hannes kvað engan ágreining um, að
minnast ætti fórnarlamba Helfararinnar, eins
hræðilegasta viðburðar tuttugustu aldar.
Menn vildu sýna fórnarlömbum hennar
virðingu og reyna að koma í veg fyrir, að eit-
thvað sambærilegt endurtaki sig. Enn skorti
þó á viljann og áhugann á að minnast á sama
hátt fórnarlamba kommúnismans.
Auðvitað væri Helförin einstæð í sögu
mannkyns, sagði Hannes, en hin kerfisbundna
útrýming hugsanlegra eða raunverulegra and-
stæðinga kommúnismans væri líka einstæð.
Nasismi og kommúnismi væru sömu ættar.
Hannes benti í því sambandi á, að alræðisher-
rarnir Stalín og Maó töpuðu ekki styrjöldum,
svo að ódæði þeirra voru ekki dregin fram í
dagsljósið í réttarhöldum eins og í Nürnberg.
Á sagnfræðingnum hvíldi sú frumskylda að
sögn Hannesar að hafa það, sem sannara
reyndist. Þar væri niðurstaðan ótvíræð. Þau
gögn, sem aðgangur hefði fengist að í kom-
múnistaríkjunum fyrrverandi, sýndu, að þeir
Robert Conquest og Aleksandr Solzhenítsyn
hefðu í öllum aðalatriðum haft rétt fyrir sér
um glæpsamlegt eðli kommúnismans. Hin
fámenna þjóð hans sjálfs uppi á hjara verald-
ar hefði jafnvel kynnst alræðinu, og sagði
Hannes frá afdrifum Veru Hertzsch, barns-
móður Benjamíns Eiríkssonar hagfræðings,
og dóttur þeirra, en þær mæðgur létust úr
vosbúð í þrælabúðum Stalíns, og örlögum
bróður Hennýar Ottósson kjólameistara og
fyrrverandi eiginmanns hennar og barns-
föður, en þeir voru báðir myrtir í útrýmingar-
búðum nasista. Hann lýsti líka stuttlega
útgáfu ýmissa bóka á íslensku gegn alræðis-
stefnunni.
Á sagnfræðingnum hvíldi líka sú skylda, kvað
Hannes, að tala fyrir hina þöglu, sem sviptir
hefðu verið rétti eða getu til að tala sjálfir.
Alræðisherrarnir mættu ekki sofna svefninum
langa í fullvissu um, að myrkraverk þeirra
hyrfu með þeim úr sögunni. Hannes gerði
orð franska sagnfræðingsins Chateaubriands
að sínum: „Við hina djúpu þögn undirgefnin-
nar, þar sem ekkert heyrist nema glamrið í
hlekkjum þrælsins og hvísl uppljóstrarans,
allir skjálfa af ótta við harðstjórann og sami
háski er að vera í náðinni hjá honum og vekja
óánægju hans, birtist sagnfræðingurinn, sem
tryggja á makleg málagjöld fyrir hönd alþýðu
manna. Neró dafnaði til einskis, því að Tacitus
hafði þegar fæðst í Rómaveldi.“ Þátttaka
Hannesar í málstofunni var liður í samstar-
fsverkefni RNH og ACRE, Evrópusamtaka
íhaldsmanna og umbótasinna, um „Evrópu
fórnarlambanna“.
Áður birt á vef RNH