Saga - 2016, Blaðsíða 88

haukur ingvarsson86
inn, Tómas Guðmundsson, sem jafnframt átti sæti í ritstjórn Nýs
Helgafells, og eyjólfur konráð Jónsson.
Sú ritstjórnarstefna sem var mörkuð í 4. hefti 1957 virðist hafa
haldist til og með 1. hefti 1964. Sögur, ljóð og ritgerðir um bók-
menntir og listir eru meginþorri efnis en öðru hverju voru prentaðar
þýðingar sem yfirleitt má rekja til Encounter eða annarra tímarita
sem tengdust CCF. Í sumum tilvikum er um að ræða pólitískt eða
menningarpólitískt efni, t.d. greinar Ignazio Silone, „enn um Paster -
nak“, og György Faludy „Örlög Ungverjalands“,104 í öðrum til -
vikum skáldskap, t.d. smásögurnar „Fullnumi“ eftir Nakashima Ton
og „Babýlóníuhappdrættið“ eftir Jorge Luis Borges.105 Sú umræða
sem fram fer í ritstjórnargreinum Félagsbréfsins setur efni þess gjarna
í pólitískt samhengi kalda menningarstríðsins. Í mars 1958 velta rit-
stjórarnir fyrir sér ofsóknum á hendur skáldum og spyrja hvernig á
þeim standi „á okkar framfaradögum?“ Svarið er svohljóðandi:
Af þeirri einföldu ástæðu, að í stórum hluta þessa atómvísindaheims
ríkir einræði, skelfilegasta staðreynd heimsins í dag. en engir eru —
samkvæmt eðli, — í meiri andstöðu við einræði en einmitt skáldin.106
Bréfaskipti áhrifamanna í Frjálsri menningu og AB sýna að þeir
höfðu með sér samráð þegar kom að því að velja hentugan birting-
arstað fyrir efni frá CCF. Var það m.a. gert í þeim tilgangi að ná til
breiðs hóps. Bréf kristjáns Albertssonar sýna líka að tekin hefur
verið meðvituð ákvörðun um það í ritstjórn Nýs Helgafells að stilla
birtingum á pólitísku efni í hóf og þar var áhersla á menningarmál
ráðandi. Félagsbréfið var einn helsti vettvangur íslenskra nútíma-
skálda á sjötta og sjöunda áratug tuttugustu aldar og þau sem birtu
ljóð sín þar eru m.a. Steinn Steinarr, Stefán Hörður Grímsson, Dagur
Sigurðarson, Guðmundur Steinsson og Guðbergur Bergsson. Sá
síðastnefndi birti þar einnig sögur og það sama gerðu Svava Jakobs -
Denmark 1953−1960“, bls. 248 og 252. Nánar er fjallað um fundinn í kaup -
mannahöfn og aðdraganda hans í meistaraprófsritgerð sama höfundar, sjá
einkum kaflana „Liberising the Society“ og „Filial — Skandinavisk kon -
ference nov. 1957“ í: „Selskabet for frihed og kultur 1950−60: Arne Sejr og
dansk kulturliv under den kolde krig“, bls. 99–100 og 105–109.
104 György Faludy, „Örlög Ungverjalands“, Félagsbréf 4:10 (1958), bls. 48−49;
Ignazio Silone, „enn um Pasternak“, Félagsbréf 5:12 (1959), bls. 50−53.
105 Nakashima Ton, „Fullnumi“, Félagsbréf 4:8 (1958), bls. 20−28; Jorge Luis
Borges, „Babýlóníuhappdrættið“, Félagsbréf 8:28 (1962), bls. 23−28.
106 „Ritstjórnargreinar“, Félagsbréf 3:6 (1958), bls. 3.
Saga haust 2016.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 17.5.2019 10:12 Page 86