Börn og menning - 2020, Page 16

Börn og menning16
Þótt sögurnar séu skemmtilegar, hafa fræðimenn ekki
talið það eitt og sér nægja til að skýra hvernig þær gátu
hitt svona rækilega í mark þjóðarsálarinnar. Mikið hef-
ur verið skrifað um orsakir þessa og freistast flestir til að
túlka vinsældirnar í ljósi sjálfsmyndarkreppu Frakka á
eftirstríðsárunum.
Árið 1959, þegar Ástríkur hóf göngu sína í Pilote-
blaðinu, var Frakkland í óvanalegri stöðu í heiminum.
Eftir að hafa um aldir verið eitt af voldugustu löndum
Evrópu og þar með veraldarinnar, hafði það glatað
stórveldisstöðu sinni. Niðurlægjandi innrás og hernám
Þjóðverja á stríðsárunum var greypt í minni þjóðarinn-
ar. Hernaðarlegur og stjórnmálalegur styrkur landsins
var ekki svipur hjá sjón miðað við fyrri tíð. Súez-skurð-
urinn gekk Frökkum úr greipum, her þeirra beið ósigur
í Víetnam og blóðug borgarastyrjöld í Alsír leiddi að lok-
um til þess að fjórða lýðveldið, sem stofnað hafði verið
við lok heimsstyrjaldarinnar, var leyst upp árið 1958.
Á vettvangi alþjóðastjórnmála gnæfðu Bandaríkin
og Sovétríkin yfir önnur ríki en það var ekki síður á
menningarsviðinu sem Frakkar fundu til vanmáttar
síns. París hafði lengi verið nokkurs konar höfuðborg
heimsins þegar kom að listum og vísindum, en nú hafði
fjarað hratt undan þeirri stöðu. Franska var ekki lengur
alþjóðamál sem notað var í samskiptum menntamanna
um veröld alla líkt og áður hafði verið, þess í stað virtist
bandarísk dægurmenning vera að leggja undir sig heim-
inn.
Auðvelt er að sjá íbúa Gaulverjabæjar sem tákn-
mynd fyrir frönsku þjóðina sem neitar að beygja sig
fyrir erlendu ofurefli. Rómverjarnir standa þá fyrir
hina hnattvæddu engilsaxnesku menningu. Flestar
stjórnmálahreyfingar í Frakklandi hafa reynt að eigna
sér Ástrík með einum eða öðrum hætti. Hann hefur
því verið talinn fulltrúi bæði hægri- og vinstrisinnaðra
gilda og í deilum um ágæti Evrópusamrunans hafa jafnt
Evrópusinnar og efasemdarmenn hampað honum sem
sinni hetju. Það er til marks um áhrifamátt myndasagn-
anna að sú söguskoðun má nú heita almenn í Frakk-
landi að þjóðin sé fyrst og fremst komin af Göllum.
Veruleikinn er hins vegar sá að Frakkar í dag eru af-
komendur fjölda fornþjóða og Rómverja. Þá benda
sagnfræðingar á að líklega hafi Gallar sjálfir ekki litið á
sig sem eina þjóð heldur sé það safnheiti sem búið hafi
verið til af rómverska innrásarliðinu.
Unnendur Ástríks gátu tekið gleði sína á aftur
árið 2014 þegar Froskur útgáfa hóf útgáfu á
ævintýrum hans.