Börn og menning - 2020, Blaðsíða 20

Börn og menning20
Hergé var aðeins liðlega tvítugur þegar Tinni í Sovét-
ríkjunum hóf göngu sína. Vel uppalinn kaþólskur
drengur sem gekk vel í skóla, vinsæll og vinamargur og
hafði strax einstaka hæfileika til að teikna. Listamanns-
nafnið Hergé er myndað úr upphafsstöfum hans, Ge-
orge Remy, sem hann snéri við og skrifaði þessa tvo
samhljóða út: ErrGé eða Hergé upp á frönsku. Hann
ólst upp í grámyglulegu úthverfi Brussel og hefur
sagt að æska hans hafi verið óumræðanlega leiðinleg.
Skemmtunina fann Hergé í skátunum og það var þar
sem teiknileikni hans fékk að njóta sín. Skátarnir gáfu
út blað og Hergé var fenginn til að myndskreyta það.
Æ síðan var skátahugsjónin leiðarljós Hergé í lífinu og
ekki síður sköpunarverks hans, Tinna. Tinni er hinn
kurteisi og hjálpsami skáti, sem reynir að hjálpa til í
hverri stöðu sem upp kemur.
Þegar ævintýrið um Tinna í Sovétríkjunum var að
renna sitt skeið og lesendur fylgdust með Tinna snúa
heimleiðis eftir að hafa flett ofan af spillingu og glæpum
bolsévikanna ákvað dagblaðið að halda áfram með þann
leik að má út skilin milli skáldskapar og raunveruleika
og réðu leikara til að leika Tinna að koma heim. Þannig
að eina vikuna sést Tinni stíga upp í lest á leið til Brussel
og daginn eftir rennir svo raunveruleg lest í hlað á Gare
Félagarnir Tinni og Tobbi í einni af fjölmörgum
ævintýraferðum sínum.
de Nord og um borð er enginn annar en Tinni ásamt
hundi sínum Tobba! Hann var þá til í alvöru eftir allt
saman! Þúsundir barna og ungmenna voru mætt á lest-
arstöðina enda hafði blaðið auglýst vel hvenær Tinni
snéri aftur frá Sovétríkjunum. En viðbrögðin og mót-
tökurnar komu öllum á óvart. Mest þó Hergé sjálfum
sem gerði sér þó áreiðanlega ekki grein fyrir því að þótt
Tinni væri kominn heim, væri ferðalag hans samt rétt
að byrja og saman yrði líf þeirra félaga Hergés og Tinna
aldrei samt.
Tinni og dularfullu stjórnmálaskoðanirnar
Engin bók verður til í tómarúmi og það á sannarlega
ekki við um Tinna. Fyrstu bækurnar koma út á milli
heimsstyrjaldanna og þegar heimskreppan er að skella
á og ófriður að byrja að bruggast í Evrópu. Svo hefst
heimsstyrjöldin síðari, nasisminn skekur heiminn, kalda
stríðið tekur við, hippatíminn og þegar Hergé deyr 75
ára gamall árið 1983 hefur allt þetta birst með einum
eða öðrum hætti í bókunum. Ekkert síður en í bók-
um Halldórs Laxness endurspeglast 20. öldin í verkum
Hergé. Þótt hann hafi sjálfur aldrei skipt sér mikið af
pólitík, má segja að pólitíkin hafi skipt sér af honum.
Blaðið sem Hergé hóf störf á eftir skátaferilinn og Tinni
birtist í var til dæmis fjarri því að vera hlutlaust. Þetta
var íhaldssamt, kaþólskt blað sem hélt til streitu mjög
ákveðnum stjórnmálaskoðunum. Ritstjóri þess var að-
sópsmikill prestur með sterkar skoðanir á öllu og vildi
að blaðið stæði fyrir traust og góð íhaldssöm fjölskyldu-
gildi. Hann vildi til dæmis ekki hafa ógift fólk í vinnu.
Hann lét sig því ekki muna um að draga saman hinn
unga Hergé og ritarann sinn, sem var nokkrum árum
eldri, og gaf þau sjálfur saman eftir stutt kynni og án
þess að veruleg ást væri í spilunum.
Stjórnmálaskoðanir ritstjórans voru einnig afgerandi.
Það segir kannski næga sögu að hann hafði áritaða
mynd af fasistaleiðtoganum Benito Mussolini á skrif-
borðinu sínu. Í Belgíu í kringum 1930 voru aðeins tvær
stórar fylkingar í stjórnmálunum: Sósíalistar og kaþ-
ólikkar. Það var því engin tilviljun að fyrsta ævintýrið
sem Hergé samdi var Tinni í Sovétríkjunum. Sovétríkin
voru hin guðlausa paradís sósíalista á þessum árum og
því augljóst að íhaldssamt, kaþólskt blað leit á þau sem
óvinaríki. Ritstjórinn sagði Hergé því að senda Tinna