Börn og menning - 2020, Blaðsíða 39
39Mér finnst . . .
Höfundur er nemi í almennri
bókmenntafræði og ritlist og starfs-
maður á bókasafni
aldri þarf auðvitað að skrifa svoleiðis bækur. Já, svona er
endalaust hægt að snúast í hringi um þetta!
Annað ráð við þessum skorti á ungmennabókum er
að gefa út meira efni eftir ungt fólk. Því auðvitað er það
fólkið á þeim aldri sem lifir og hrærist í nútímaveruleika
íslenskra ungmenna og getur miðlað honum mun betur
en t.d. rithöfundar sem voru unglingar fyrir mörgum
áratugum. Við þurfum að hvetja unglinga og ungmenni
til þess að skrifa og gera þeim auðveldara fyrir að gefa út
efni eftir sig. Þá dettur mér í hug handritsgerð norsku
unglingaþáttanna SKAM þar sem Julie Andem, höf-
undur þáttanna, fékk ungu leikarana með sér í lið við
að skrifa handritið og fara yfir það sem þeim þótti passa
inn í þeirra reynsluheim og hvað ekki. Kannski væri það
aðferðafræði sem hægt væri að taka upp við skrif á bók-
um hérlendis.
Streymisveitu- og samfélagsmiðlamenning okkar
tíma hefur líka vakið mig til umhugsunar um hverslags
efni ungt fólk vill lesa. Í hverjum mánuði koma út þátta-
raðir þar sem hver þáttur er að meðaltali hálftími og
kannski tíu þættir alls. Þetta form minnir allnokkuð á
smásagnaformið og leynist galdurinn þá mögulega líka
í forminu á lestrarefninu en ekki bara í höfundinum. Ég
viðurkenni sjálf að mörg hundruð blaðsíðna skáldsögur
virðast oft óyfirstíganlegar. Smásagnasöfn gætu brúað
vegferðina að Stríði og friði eftir Leó Tolstoj.
Þetta málefni er mér afar hjartfólgið og hefur alltaf
verið. Ég trúi því að íslenskir höfundar og útgefendur
ásamt stjórnvöldum séu meira en viljugir til að hlusta á
okkur unga fólkið þegar kemur að lestri og bókaútgáfu.
Ég veit að núverandi menntamálaráðherra hefur mik-
inn áhuga á lestri og læsi og skora þess vegna á hana að
beita sér einnig fyrir lestri ungmenna sem eiga það til
að enda á milli barnabóka og „fullorðinsbóka“. Eflaust
væri áhrifaríkast að skipa eins konar umboðsmann ung-
mennabókmennta eins og eru til staðar í dag fyrir börn,
sjúklinga og fleiri. Best væri auðvitað ef einstaklingur-
inn í þessu starfi væri á svipuðum aldri og markhópur-
inn, hefði brennandi áhuga á þessu málefni og læsi og
skrifaði mikið. Það kemur nefnilega enn skýrar í ljós í
ástandi eins og því sem við búum við þessa mánuðina
vegna COVID-19 hve mikilvægar bækur eru, þær ferð-
ast með mann milli heimshorna og veita grið frá frétta-
flutningi og amstri dagsins.