Læknablaðið - 01.05.2022, Blaðsíða 14

234 L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108
R A N N S Ó K N
Áhættuþættir kransæðasjúkdóms voru sambærilegir í hópunum
ef frá eru taldir háþrýstingur og sykursýki sem voru marktækt
algengari hjá sjúklingum með skerta nýrnastarfsemi (sjá töflu II).
Samanburður á aðgerðartengdum þáttum, blóðgjöf og legu-
tíma er sýndur í töflu III. Sjúklingar með skerta nýrnastarfsemi
voru lengur á hjarta- og lungnavél (HLV) og munaði 19 mínútum
á GSH <30 hópi og viðmiðunarhópi (p=0,001). Í GSH <30 hópi var
LIMA-græðlingur notaður sjaldnar en í öðrum hópum (p<0,001).
Loks þurftu marktækt fleiri sjúklingar með verstu nýrnastarfsem-
ina ósæðardælu (intra aortic balloon pump, IABP), þeir fengu fleiri
einingar af rauðkornaþykkni og legutími þeirra á gjörgæslu og
sjúkrahúsi var lengri en í viðmiðunarhópi (p<0,001).
Í töflu IV er sýnd tíðni snemmkominna minniháttar og alvar-
legra fylgikvilla, en tíðni þeirra hækkaði eftir því sem gaukul-
síunarhraði lækkaði. Þannig greindust alvarlegir fylgikvillar í
43,9% tilvika í GSH <30 hópi en 12,7% í viðmiðunarhópi (p<0,001).
Þar á meðal var tíðni alvarlegs bráðs nýrnaskaða 14,6% hjá sjúk-
lingum í GSH <30 hópi borið saman við 1,3% í viðmiðunarhópi.
Dánartíðni innan 30 daga frá aðgerð hækkaði með versnandi
nýrnastarfsemi fyrir aðgerð (p<0,001), hjá GSH <30 hópi var hún
24,4% borið saman við 1,4% hjá viðmiðunarhópi en heildardánar-
tíðni rannsóknarþýðisins var 2,3%.
Tafla V sýnir lógistíska aðhvarfsgreiningu á forspárþáttum
dánartíðni innan 30 daga frá aðgerð. Bæði eru sýnd gagnlíkinda-
hlutföll (odds ratio, OR) fyrir og eftir að leiðrétt hafði verið fyrir
ýmsum þáttum í líkaninu. Sjálfstæðir forspárþættir reyndust
hækkandi aldur (OR = 1,08; 95% ÖB: 1,04-1,13) á ári og útfallsbrot
vinstri slegils <30% miðað við yfir 30 (ÖB = 5,26; 95% ÖB: 2,00-
12,80), en sterkasta forspárgildi dánartíðni innan 30 daga reyndist
gaukul síunarhraði <30 mL/mín/1,73m2 fyrir aðgerð sem rúmlega tí-
faldaði dánarlíkur (OR = 10,40; 95% ÖB: 3,98-25,46). Þegar gaukulsí-
unarhraði var notaður sem línuleg breyta í lógistíska módelinu
fengust svipaðar niðurstöður og fyrir gaukulsíunarhraða sem
flokkabreytu, en líkur á dauða innan 30 daga jukust um 3% fyrir
hverja lækkun um 1 mL/mín/1,73m2 á GSH (OR = 1,03, 95% ÖB:
1,01-1,04) og 34% fyrir lækkun um hverja 10 mL/mín/1,73m2 (OR =
1,34, 95% ÖB: 1,15-1,57).
Umræða
Þessi rannsókn sýnir hversu mikið vægi skert nýrnastarfsemi
hefur þegar kemur að árangri kransæðahjáveitu, en tíðni snemm-
kominna fylgikvilla hjá þessum sjúklingum var marktækt aukin
líkt og 30 daga dánartíðni.
Tafla III. Aðgerðartengdir þættir, magn blæðingar, blóðgjafa, og lengd legutíma eftir gaukulsíunarhraðahópum (GSH). Fjöldi (%) eða meðaltal
± staðalfrávik, nema miðgildi (bil).
Allir
(n=2300)
Viðmið*
(n=1871)
GSH 45 59
(n=296)
GSH 30-44
(n=92)
GSH <30
(n=41)
P-gildi
Aðgerð á sláandi hjarta 405 (17,6) 326 (17,4) 52 (17,6) 15 (16,3) 12 (29,3) 0,262
Bráð og hálfbráð aðgerða 1258 (54,7) 1016 (54,3) 156 (52,7) 55 (59,8) 31 (75,6) 0,032
Tími á HLV (mínútur)b
93 ± 33 91 ± 32 96 ± 35 100 ± 33 110 ± 54 0,001
Tangartími (mínútur) 49 ± 18 49 ± 18 49 ± 18 50 ± 18 55 ± v26 0,256
Notkun LIMA-græðlingsc 2170 (94,4) 1783 (95,4) 267 (90,2) 85 (92,4) 35 (85,4) <0,001
Fjöldi fjaræðatenginga 3,5 ± 0,9 3,4 ± 0,9 3,5 ± 0,9 3,4 ± 0,9 3,6 ± 0,9 0,602
Notkun æðaherpandi lyfja í aðgerðd 1164 (51,1) 919 (49,6) 164 (56,0) 52 (57,1) 29 (70,7) 0,007
Notkun ósæðardælu 102 (4,4) 70 (3,7) 19 (6,4) 6 (6,5) 7 (17,1) <0,001
Blæðing eftir aðgerð, ml 908 ± 912 909 ± 945 885 ± 714 935 ± 866 955 ± 763 0,946
Rauðkornaþykkni, eining 2,3 ± 3,4 2,0 ± 3,3 2,6 ± 3,2 4,0 ± 4,4 5,4 ± 4,7 <0,001
Legutími á gjörgæslu, dagar 1 (0-42) 1 (0-32) 1 (0-35) 1 (0-24) 2 (1-42) <0,001
Heildarlegutími, dagar 8 (0-96) 8 (0-96) 9 (0-80) 10 (0-52) 11 (1-67) <0,001
*Viðmiðunarhópur: GSH ≥60 ml/mín/1,73m2.
aAðgerð gerð með flýtingu (semiacute), það er gerð innan sömu innlagnar, eða bráðaaðgerð (acute), það er framkvæmd innan 24 klukkustunda frá komu á spítala. bHjarta- og
lungnavél. cLeft internal mammary artery. dNoradrenalín, adrenalín og vasópressín.
Tafla II. Samanburður áhættuþátta kransæðasjúkdóms milli gaukulsíunarhraðahópa (GSH), ml/mín/1,73m2. Fjöldi (%).
Allir
(n=2300)
Viðmið*
(n=1871)
GSH 45-59
(n=96)
GSH 30-44
(n=92)
GSH <30
(n=41)
P-gildi
Saga um reykingar 1628 (70,8) 1337 (71,5) 208 (70,3) 60 (65,2) 23 (56,1) 0,102
Háþrýstingur 1511 (66,0) 1172 (62,8) 230 (78,8) 77 (84,6) 32 (78,0) <0,001
Sykursýki 425 (18,6) 312 (16,8) 63 (21,6) 34 (37,0) 16 (39,0) <0,001
Blóðfituröskun 1244 (55,6) 1023 (56,1) 162 (56,4) 42 (47,2) 17 (42,5) 0,132
*Viðmiðunarhópur: GSH ≥60 ml/mín/1,73m2.