Læknablaðið - 01.05.2022, Blaðsíða 15
L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108 235
R A N N S Ó K N
Mynd 2. Tíðni snemmkominna fylgikvilla og
dánartíðni <30 daga frá aðgerð hjá sjúklingum eftir
GSH-hópum (ml/mín/1,73m2). Viðmiðunarhópur:
GSH ≥60 mL/mín/1,73m2.
Tæplega 19% rannsóknarhópsins höfðu skerta nýrnastarfsemi
fyrir aðgerð sem miðaðist við gaukul síunarhraða <60 ml/mín/1,73
m2. Það er umtalsvert hærri tíðni en sást í nýlegri íslenskri rann-
sókn á langvinnum nýrnasjúkdómi í almennu þýði6 en há tíðni
skertrar nýrnastarfsemi var viðbúin í þessum hópi sjúklinga, enda
þekktur áhættuþáttur kransæðasjúkdóms.1,2
Sjúklingar með skerta nýrnastarfsemi voru að meðaltali um 6
árum eldri en sjúklingar í viðmiðunarhópi auk þess sem áhættu-
þættirnir sykursýki og háþrýstingur voru marktækt algengari í
þeirra hópi. Þessar niðurstöður koma heim og saman við fjölda
sambærilegra rannsókna.6,9,17
Sjúklingar með skerta nýrnastarfsemi fengu fleiri einingar af
rauðkornaþykkni í aðgerðinni, eða stuttu eftir hana (tafla III), og
fjölgaði gefnum einingum eftir því sem nýrnastarfsemi versnaði.
Þetta var viðbúið þar sem þessir sjúklingar höfðu lægra blóð-
rauðagildi fyrir aðgerð (tafla I), en blóðleysi tengist oft skertri
nýrnastarfsemi, meðal annars vegna minni framleiðslu nýrna
á rauðkornavaka (erythropoetin), aukinnar blæðingarhættu og
Tafla IV. Samanburður á snemmkomnum fylgikvillum og dánartíðni milli gaukulsíunarhraðahópa (GSH), ml/mín/1,73m2.
Fjöldi (%). Sjúklingar geta haft fleiri en einn fylgikvilla samtímis.
Allir
(n=2300)
Viðmið*
(n=1871)
GSH 45-59
(n=296)
GSH 30-44
(n=92)
GSH <30
(n=41)
P-gildi
Minniháttar fylgikvillar
Yfirborðssýking í skurðsári á
brjóstkassa/ganglim
228 (9,9) 177 (9,5) 38 (12,9) 8 (8,7) 5 (12,2) 0,293
Gáttatif/gáttaflökt 879 (38,2) 683 (36,5) 133 (45,1) 36 (39,1) 27 (65,9) <0,001
Aftöppun á fleiðruvökva 305 (13,3) 225 (12,0) 55 (18,6) 18 (19,6) 7 (17,1) 0,003
Lungnabólga 156 (6,8) 113 (6,0) 28 (9,5) 10 (10,9) 5 (12,2) 0,024
Þvagfærasýking 76 (3,3) 54 (2,9) 10 (3,4) 10 (10,9) 2 (4,9) <0,001
Minniháttar fylgikvillar allsa 1118 (48,7) 873 (46,7) 162 (55,1) 53 (57,6) 30 (73,2) <0,001
Alvarlegir fylgikvillar
Djúp sýking í miðmæti 20 (0,9) 14 (0,7) 4 (1,4) 1 (1,1) 1 (2,4) 0,501
Alvarlegur bráður nýrnaskaðib 48 (2,1) 23 (1,3) 13 (4,4) 6 (6,7) 6 (14,6) <0,001
Enduraðgerð vegna blæðinga 120 (5,2) 94 (5,0) 15 (5,1) 6 (6,6) 5 (12,2) 0,21
Heilablóðfall 26 (1,1) 21 (1,1) 4 (1,4) 1 (1,1) 0 (0,0) 0,895
Bringubeinslos 35 (1,5) 26 (1,4) 2 (0,7) 5 (5,4) 2 (4,9) 0,003
Fjölkerfabilun 65 (2,8) 36 (1,9) 4 (4,8) 8 (8,7) 7 (17,1) <0,001
Hjartaáfall í eða eftir aðgerð 93 (4,1) 76 (4,1) 12 (4,1) 2 (2,2) 3 (7,3) 0,587
Alvarlegir fylgikvillar, allsc 332 (14,4) 237 (12,7) 55 (18,6) 22 (23,9) 18 (43,9) <0,001
Dánartíðni innan 30 daga frá aðgerð
Dánartíðni <30 daga 53 (2,3) 26 (1,4) 10 (3,4) 7 (7,6) 10 (24,4) <0,001
*Viðmiðunarhópur: GSH ≥60 ml/mín/1,73m2.
aEinhver minniháttar fylgikvilli. bBráður nýrnaskaði (acute kidney injury, AKI) KDIGO flokkur 3. cEinhver alvarlegur fylgikvilli.