Heilbrigðisskýrslur - 04.12.1988, Blaðsíða 19

17
sem eiga margar kýr hafi ekki lagt inn nema 2000 litra eftir kúna
um árið samkvæmt óbirtum athugunum.
Nokkur ókostur við votheysgerð er að gerjun proteins í vömb
kúa er mjög hröð þegar vothey er gefið. Verulegt magn af
ammóniaki hverfur með öðrum lofttegundum upp úr kúnum, og
proteinþörfin vex þar sem fóðrað er með hlutfallslega miklu af
votheyi. Menn hafa af þessum sökum stundum vanfóðrað með
proteini og beóið tjón af. Þessum áhrifum hafa þeir Bragi L.
ölaf sson og Gunnar Guðmundsson lýst á ráðunautafundi 1984 (8,9).
2. Þurrhey
Þurrheysverkunin hefur fylgt þjóðinni frá upphafi. Góð
þurrheysverkun hefur kosti og margir hafa verió tregir til aó
taka upp aðrar aðferðir en þessa gömlu bjargræðisleið. Þjóðin
hefur sætt sig við galla hennar sem eru margir.
Fyrir daga súgþurrkunar var heyhitinn mikið böl. Það
hitnaði í heyinu, þaó skemmdist. Ráðið til aö stöðva heyhitann
var að grafa geilar í hlöðuna eða heyin og var það illt verk og
heilsuspillandi. Þegar lióa tók a haustið komu svo
hlöðubrunarnir sem enn eru ekki úr sögunni. 1 öðrum erindum er
minnst á heymygluna og afleiðingar hennar.
Þurrheysverkunin hefur breyst mikið á síóustu 80 árum.
Sumarið 1946 voru gerðar tilraunir með súgþurrkun í Gróðrarstöö
Ræktunarfélags Norðurlands, á Reykjum í Mosfellssveit og á
Vífilsstöðum. Uppúr því fer súgþurrkun að ryðja sér til rúms
(10) .
Heyblásarar þóttu gagnleg nýjung. Með þeim var hægt að
dreifa heyinu víða um hlöðuna. Menn hafa oft hætt sér inn i
hlöðuna til að dreifa heyinu betur út að veggjum um leið og þvi
var blásið inn. Oftast er nægir ofnæmisvaldar i heyinu til þess
aö þeir sem geta tekið heysótt fái hana viö þessar aðstæður.
Heybaggar ruddu sér til rúms með miklum hraða á áttunda
áratugnum. Sú bylting minnkaði ekki mygluskemmdir i heyinu. Oft
er heyið ekki nógu þurrt þegar það er bundiö. Þar að auki er víða
vanrækt að koma böggunum i hús i tæka tið. Þeir liggja oft á
jörðinni og taka upp raka, jafnvel dögum saman. Slik vinnubrögð
bjóða heymyglunni heim.
Rúllubaggarnir pakkaðir inn i plast komu fyrst fram á árunum
1983-1984. Nú hefur notkun þeirra aukist verulega. Grétar
Einarsson, Magnús Sigsteinsson og Tryggvi Eiriksson lýstu þessari