Heilbrigðisskýrslur - 04.12.1988, Blaðsíða 74

72
Vilhjálmur Rafnsson, yfirlæknir
Vinnueftirliti ríkisins,
Áætlun um rannsókn á tengslum mengunar við
heygjöf og sjúklegra einkenna og merkja
er koma heim við heymæði (allergic alveolitis).
Inngangur: h undan förnum árum hafa verið gerðar mælingar
á mengun í andrúmslofti hjá nokkrum bændum, sem unnu við
gjöf á heyi sem hafði verið verkað á mismunandi hátt
(1,2,3). Fram hefur koroið að mengun gramneikvæðra
baktería og endótóxína er meiri við gjöf á þurrheyi en
votheyi og rúlluheyi. Bundnu þurrhey fylgdi minni mengun
en lausu. Þessar rannsóknir hafa verið gerðar af
Vinnueftirliti ríkisins í samvinnu við landlæknisebættið
og rannsóknar aðila í Uppsölum í Svíþjóð, sem hafa gert
talningar á fjölda örvera og mælingar á magni endótóxína í
sýnunura.
í þeim sýnum sem mæld hafa verið hér á landi kom fram mjög
mikil mengun örvera og endótóxína miðað við það sem gerist
við landbúnaðarstöf á hinum Norðurlöndunum (4,5,6).
Narkmið: Að athuga loftmengun, bakteríur og endotóxín við
heygjöf þegar sá sem verður fyrir menguninni fær sjúkleg
einkenni og merki, sem ætla má að stafi af allergic
alveolitis.
Framkvæmd: Ætlunin er að semja við þrjá bændur sem
venjulega fá klínik um allergic alveolitis um að mæla hjá
þeim mengun og að þegar þeir verði veikir fari þeir sama
dag til rannsóknar á Sjúkrahús Akraness. Þar verði gerð
klínisk skoðun, röntgen af lungum, blóðrannsóknir, þar með