Veiðimaðurinn - 01.04.1987, Blaðsíða 49

Til þess að geta gert þetta hafa raforku-
verin komið sér upp fjölda klak- og eldis-
stöðva. Einungis hin allra síðustu ár hefur
verið krafist að notuð væru seiði af stofni
viðkomandi áa.
1. Seiðasleppingatilraunir
í flestum tilraunum hafa menn notað
ósamstofna gönguseiði. Slíkar tilraunir
hafa sennilega lítil áhrif á genatíðni við-
komandi tilraunastaða vegna þess hve stutt
þær standa yfirleitt. Þær valda ekki stöð-
ugri blöndun í langan tíma.
Því má bæta við, að talsvert er um vatn-
asvæði þar sem stofninn er í útrýmingar-
hættu t.d. vegna súrrar rigningar. Þar er
sérstaklega mikil hætta á breytingum á
genatíðni af völdum flökkufisks, vegna
þess hve stofninn er orðinn lítill.
2. Reknetaveiðar
Þessar veiðar taka toll úr mörgum laxa-
stofnum og geta þannig haft meiri áhrif á
einn heldur en annan, en þær hafa í minna
mæli bein áhrif á genatíðnina í viðkom-
andi stofni.
C. Acetlun til varðveislu stað-
bundinna laxastofna
Þegar um er að ræða beinar varnarað-
gerðir, væri æskilegt að hafa handbær gögn
um stærðargráðu þeirra áhrifa sem óæski-
legt flakk hefur á genatíðnina í stofnunum.
Til þess að áhrif stofnblöndunar komi
fram, verða rannsóknir að standa í nokkur
ár. Á meðan eykst umfang fiskeldisins og
áhrif blöndunarinnar hlaðast upp á meðan.
Verið getur að þá verði orðið of seint að
gera eitthvað til þess að bjargaséreinkenn-
um stofnanna.
1. Stofnun sérstakra genabanka fyrir
norska laxastofna
Það virðist augljóst að koma verður upp
geymslu eða lager þar sem hægt er að
geyma svil úr laxi í langan tíma.
Nú hefur tekist að þróa þá tækni sem
nauðsynleg er til þess að frysta og geyma
svil úr laxi.
Sá sem mest hefur lagt til á þessu sviði
er Dr. Joachim Stoss, er var um tíma við
háskólann í Göttingen. Frjógvunarpró-
sentan með frosnum svilum er ívið lægri en
þegar notuð eru fersk svil. Hún er samt
nægjanleg til þess að hægt sé að koma upp
genabanka fyrir marga stofna.
Vinnuhópur um laxahafbeit sem DNF
(stofnun sú sem fer með nýtingu villtra
dýrastofna) tilnefndi, beitti sér fyrir því í
fyrra, að safnað yrði svilum úr öllum stað-
bundnum laxastofnum. DNF hóf söfnun-
ina s.l. haust og kom þar með genabankan-
um á stað. Búist er við að verkið verði kom-
ið langleiðina eftir tvö ár.
Reynist óttinn um genamengun á rök-
um reistur er seinna hægt að snúa til baka í
átt til þess ástands sem ríkir í dag, með því
að nota djúpfryst svil.
Þetta er ekki nein trygging gegn erfða-
mengun í laxinum okkar, en vekur þó vissa
öryggiskennd. Ekki er vitað til að farið sé
að gera þetta í nokkuru landi öðru.
2. Aðrar varnaraðgerðir
1. Hætta öllum innflutningi á göngu-
seiðum. Þetta dregur úr líkum á blöndun
frá stofnum með mikil frávik í genatíðni
frá norskum laxi.
2. Nota heimastofna í alla fískrækt.
Þetta á við um: - Reglulegar seiðaslepping-
ar í veiðiár. - Gönguseiðasleppingar og
hafbeit.
Ef um er að ræða laxlausar ár geta menn
valið sjálfir það hráefni sem þeir vilja nota.
Jakt og Fiske, nr. 12, 1986.
Þýðing: Jón Kristjánsson.
VEIÐIMAÐURINN
45