Arkitektúr og skipulag - 01.06.1989, Page 91
„dramatískt rými” í myndlist, það er, hvernig staðsetning
myndverks í ákveðnu rými getur aukið á, eða dregið úr, virkni
þess. Þess sér stað í mörgum þrívíddarverkum listamannsins,
einkum gifssteypum hans og samsettum installa-sjónum.
Næmi af því tagi er nauðsynlegt öllum þeim sem fást við
stærri listskreytingar. En sennilega hafa afskipti Magnúsar af
ýmiss konarmyndlistartilraunum og „framúrstefnu” orðið til
að fæla frá arkitekta og aðra þá sem voru á höttunum eftir
slíkum skreytingum.
Það var ekki fy rr en seint á áttunda áratugnum að Magnúsi var
falið að gera veggmynd í afgreiðslusal Utvegsbankans við
Hlemm. Þar setti hann saman tilbrigði um þjóðsagnaminni -
slík minni eru fyrirferðarmikil í myndlist hans allri -og notaði
til þess bæði blandaða tækni, m.a. múrristu og Iitað gler, og
blandaða framsetningu inntaksins, þ.e. bæði orð og myndir.
Arið 1985 réðu svo arkitektamir Magnús Skúlason og Sigurður
Harðarson Magnús til að skreyta nýbyggingu Snælandsskóla
í Kópavogi og fengu til þess styrk úr Listskreytingasjóði. Er
áætlað að ljúka byggingu skólans, svo og listskreytingunni,
innan tveggja ára.
Eins og við mátti búast fór Magnús ekki troðnar slóðir í
skreytingu sinni. Ákvað hann að leggja út af gamalkunnri og
elskulegri þjóðsögu um Karlsson, Lítil, Trítil og fuglana, en
tók sér nokkur skáldaleyfi við úrvinnslu hennar. Karlsson
skírði hann upp á nýtt og kallaði Blæng og kóngsdóttur Snúllu.
Til að leggja áherslu á sérstæði konungsfjölskyld-unnar í
ævintýrinugerði Magnús kóngsdótturtvíhöfða, létkóng standa
á öðrum fæti og skenkti drottningu óvenjulegt gæludýr, þ.e.
skötu.
Sagan er sögð bæði í máli og myndum og hefst utan á
skólabyggingunni og heldur áfram sólarsinnis í kringum hana
og niður í leikfimissal. Inni í almenningi skólans er þráðurinn
tekinn upp aftur og sagan leidd til lykta. Samtals eru mynd-
fletir um 250 m2.
„Mér fannst vel við hæfi að nota þjóðsögumar til að
myndskreyta skólabyggingu,” segirMagnús. „Þannigkynnast
börnin þjóðsagnaarfleifðinni. Þegar þau koma fyrst í skólann
má byrja á því að leiða þau um bygginguna, sýna þeim
myndimar og segja þeim söguna. Um leið og bömin verða læs
er hægt að fara aðra umferð og hjálpa þeim að lesa textann sem
ristur er í múrinn.”
Magnús viðurkennir að ekki hafi allir kennarar við skólann
verið sáttir við úrvinnslu hans á sögunni. Einkum hafi sumir
sett fyrir sig fremur frjálslega rithönd hans og handahófs-
kennda notkun á hástöfum og lágstöfum.„Ætli þeim hafi ekki
þótt ég hafa vond áhrif á skriftarkennsluna,” segir Magnús og
brosir góðlátlega.
Hins vegar var ekki annað að heyra á þeim börnum sem
undirritaður tók tali fyrir utan skólann í vor en að þau væru
hæstánægð með „myndimar sínar”, eins og þau kölluðu
skreytingu Magnúsar.
Persónur sögunnar eru samansettar úr einingum úr brenndum
og glerjuðum leir, en Magnús hefur áratuga reynslu af þeim
efniviði. Utan á skólanum notar hann gegnþéttan steinleir,
sem áður hafði verið rækilega veðurprófaður hjá Rannsókna-
stofnun byggingariðnaðarins, en venjulegan keramíkleir
innanhúss.
I myndmótuninni virðast uppáfinningarsemi og ímyndunarafli
Magnúsar fá takmörk sett, og ekki nema von að bömin kunni
að meta útkomuna. Það er einnig einkennandi fyrir vinnu-
brögð listamannsins að á frumstigi vinnslunnar fékk hann
vinum og vandamönnum í hendur formyndir sínar og bað þá
auka við þær eftir eigin höfði. Að hluta til er listskrey tingin því
samvinnuverk.
Með þessari óvenjulegu listskreytingu Magnúsar Pálssonar
á og í Snælandsskóla hefur verið tæpt á nýjum möguleikum og
nýjum viðhorfum til listskreytinga á Islandi. I
ARKITEKTUR OG SKIPULAG
89