Arkitektúr og skipulag - 01.09.1990, Qupperneq 54

Að gera út á
HUGMYNDAFLUG
í byggingarlist
GESTUR ÓLAFSSON
arkitekt/skipulagsfræðingur
Hugvitsmenn hafa yfirleitt ekki veriö
hátt skrifaðir á íslandi. Þó er þetta svolítið
að breytast og menn eru farnir að sjá þess
víða merki hvað ein lítil hugmynd getur
skilað miklu í askana.
Margir þeir sem hafa ætlað sér að
finna nýjum hugmyndum í byggingarlist
einhvern jarðveg hér á landi hafa ekki haft
erindi sem erfiði. Bæði er að tilrauna-
starfsemi í byggingarlist getur verið mjög
dýr og eins hefur skilningur á því að til-
rauna sé þörf ekki verið fyrir hendi. Oft er
ekki nægilegt að gera tilraunir með teiknin-
gum og líkönum, heldur er nauðsynlegt að
byggja viðkomandi hús í fullri stærð.
Arkitektar geta ekki ætlast til að
viðskiptamenn sínir séu tilbúnir til að taka
þátt í tilraunastarfsemi nema að ákveðnu
marki. Byggingar eru dýrar. Þær þarf að
vera hægt að nota og auk þess eru þær
fjárfesting í augum flestra. Þessar ytri
aðstæður setja því nýjungum í bygg-
ingarlist oft mjög þröngar skorður.
Arkitektar hafa líka átt fáa talsmenn
hjá stjórnum opinberra rannsóknarsjóða
enda er byggingarlist ekki enn kennd hér á
landi. Oftar en ekki hafa umsóknir um styrki
til nauðsynlegustu rannsókna í bygging-
arlist og skipulagi strandað á deilum um
það hvort arkitektúr sé hugvísindi eða
raunvísindi, án þess að fé fengist til
rannsóknanna.
Við getum margt lært af Hollendingum.
Eitt af því er sú áhersla sem þeir hafa lagt
á að fá fram nýjungar í byggingarlist. Fyrir
nokkrum árum var haldin samkeppni um
52
L'L-l