AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1996, Qupperneq 59

STAÐLAGERÐ
Staðlagerð er mikilvæg m.a. til þess að
einfalda samskipti á milli manna þegar
um er að ræða viðskipti, rannsóknir og
hönnun svo dæmi séu tekin. Brýnterað
hagsmunaaðilar nýti sér kosti staðla og stöðlunar til
þess að efla samkeppnisstöðu sína og um leið
þjóðarinnar. Til þess að gæta hagsmuna sinna þurfa
þeir að fylgjast með þeirri vinnu sem er í gangi við
staðla hverju sinni.
Viðurkennt er að staðlar séu mikilvægt tæki til að ryðja
burt viðskiptahindrunum. Evrópusambandið (ESB)
og EFTA nýta sér þennan möguleika með því að gera
samninga við Stöðlunarsamtök Evrópu (CEN) um
staðlagerð. Mikill fjöldi samevrópskra staðla hefur
tekið gildi hér á landi sem íslenskir staðlar. í febrúar-
lok á þessu ári voru 2484 slíkir staðlar í gildi hér á
landi. Þar af voru komnir 120 staðlar á þessu ári og
710 komu út á síðasta ári. Áætlað er að um 860
staðlar komi út á þessu ári þannig að í árslok verði
komnir rúmlega 3200 staðlar á hinum ýmsu sviðum.
BYGGINGARSTAÐLARÁÐ
Byggingarstaðlaráð (BSTR) er vettvangur
hagsmunaaðila á sviði bygginga og mannvirkja-
gerðar. Á vegum ráðsins er unnið að ýmsum verk-
efnum. Um er að ræða séríslensk verkefni, norræn
verkefni og síðast en ekki síst evrópsk verkefni.
Hér á eftir verður greint frá nokkrum þessara verk-
efna. Hagsmunaaðilar eru hvattir til þess að kynna
sér þau mál er þá varða.
SÉRÍSLENSK VERKEFNI
ÍST 30
Fyrsta útgáfa staðalsins ÍST 30: Almennir útboðs- og
samningsskilmálar um verkframkvæmdir, tók gildi
1969. Þessi fyrsta útgáfa mun að miklu leyti hafa
verið þýðing á danska skjalinu Almindelige betingels-
erom arbejderog leverancer. Miklar breytingar hafa
verið gerðar frá fyrstu útgáfunni til aðlögunar að
Islenskum aðstæðum og nú er í gildi 3. útgáfa sem
tók gildi 1988.
Síðastliðin þrjú ár hefur verið unnið að endurskoðun
staðalsins. Breytingar sem gerðar hafa verið frá nú-
gildandi útgáfu miða aðallega að því að sérskilmálar
verði óþarfir.
Frumvarp að 4. útgáfu var auglýst til gagnrýni í
Staðlatíðindum ívetur. Gagnrýnisfrestur er útrunninn.
Athugasemdir bárust frá tveimur aðilum. Nefndin
sem vann að endurskoðun staðalsins fær athuga-
semdirnar til umfjöllunar. Ef athugasemdirnar eru ekki
of alvarlegar þá ætti ný útgáfa að geta litið dagsins
Ijós á haustdögum.
í frumvarpinu eru gerðar breytingar á nærri 50
ákvæðum staðalsins. Þetta eru þó mun minni breyt-
ingar en gerðar voru við næstu endurskoðun á
undan. Margar breytingar núna eru til einföldunar.
Til dæmis eru felldir niður tveir heilir kaflar, þ.e. kafli
29 Endurmat og kafli 34 Samskipti aðalverktaka og
undirverktaka. Kafli 29 var felldur niður vegna mjög
takmarkaðrar notkunar. Hins vegar var kafli 34 felldur
niður vegna þess að talið er að staðallinn í heild geti
gilt um samskipti aðalverktaka og undirverktaka.
ÍST 50
Nú er í gildi 2. útgáfa af staðlinum ÍST 50: Flatarmál
og rúmmál bygginga. Sú útgáfa tók gildi 1986 -12-
01. Ný lög um fjöleignarhús sem sett voru á árinu
1994 urðu þess valdandi að vinna hófst við endur-
skoðun staðalsins á þvl ári.
Frumvarp að 3. útgáfu staðalsins var auglýst til gagn-
rýni í Staðlatíðindum í vetur. Gagnrýnisfrestur er út-
runninn og bárust athugasemdir frá einum hópi fjög-
urra aðila sem höfðu með sér samstarf við skoðun
frumvarpsins. Á sama hátt og varðandi ÍST 30 þá
fær nefndin sem vann að endurskoðun staðalsins
athugasemdimar til umfjöllunar. Ný útgáfa ætti síðan
að geta litið dagsins Ijós á haustdögum ef athuga-
semdirnar eru ekki of alvarlegar.
Frumvarpið að 3. útgáfu staðalsins gerir ráð fyrir
gerbreyttum staðli. Við endurskoðunina voru ýmsir
erlendir staðlar hafðir til hliðsjónar en einkum þó ISO
9836:1992 Performance standards in building - Defi-
nition and calculation ofarea and space indicators.
57
DR. HAFSTEINN PÁLSSON VERKFRÆÐINGUR