Ský - 01.08.2013, Blaðsíða 26

Sá sem heldur til fjalla ætti aö halda sig á
göngustígum og vel merktum leiðum. Sé farið
um ótroðnar slóðir kemur til þeirrar góðu reglu
að vera ekki einn síns liðs og helst að einhverjir
viti um ferðir og áætlaðan heimkomutíma.
Sá sem hyggur á fjaUgöngu aflar sér
upplýsinga um leiðina eftir því sem kostur
er. Hér kemur stórgóður vefur Landmæl-
inga ríkisins að góðu gagni, www.lmi.is,
sérstaklega sá hluti sem heitir kortasjá.
Svo er rétt að horfa á veðurspána og hafa
þá í huga að landslag og staðhættir á vett-
vangi geta haft áhrif sem sjást ef til vill
ekki á vef Veðurstofunnar. Veðurspá gildir
fyrst um fremst um láglendi en vindur
eykst jafnt og þétt eftir því sem göngu-
maður kemur í meiri hæð. Svo nærtækt
dæmi sé tekið þá er oft bjart veður við
Faxaflóa þegar vindur stendur af norðri. Þá
getur manni vel dottið í hug að ganga á
Esjuna. Norðanvindurinn lyftir sér yfir
fjallið og nær sér svo vel á strik niður
hlíðina og þess vegna mætir göngumanni
oft meiri vindur í fjallinu sjálfu en ætla
mætti.
Klókur göngumaður sér auðvitað við
þessu með því að hafa alltaf með sér bak-
poka sem inniheldur skjólfatnað því það er
sjaldan logn á toppnum, hvaða fjall sem
stefnt er á.
Bakpokinn góði ætti alltaf að vera með í
för. I honum er t.d. flíspeysa, hlífðargalli
(buxur og úlpa), vettlingar og aukahúfa.
Mikið varmatap verður út um háls, höfuð
og hendur og því ágætt að geta sett upp
misjafnlega þykkar og gerðarlegar húfur
eftir því sem veður breytist.
I pokanum er líklega einnig nesti í boxi
og heitt á brúsa. Besta stundin í hverri
gönguferð er stundum þegar menn setjast
niður og fá sér í gogginn og ræða landsins
gagn og nauðsynjar eða íhuga tilganginn
með þessu jarðlífi yfirhöfuð.
Til þess að njóta útivistar er skemmtilegt
að þekkja það sem fyrir augu ber í náttúr-
unni. Myndavél er sjálfsagður ferðafélagi.
Léttur sjónauki auðveldar fuglaskoðun og
rannsóknir og til eru léttar og handhægar
bækur til þess að bera kennsl á fugla,
plöntur og steina.
FJALL ER EKKI ÞREKSTIGI MEÐ ÚTSÝNI
Fjallgöngur eru ekki áhugamál sem hentar
vel keppnismiðaðri hugsun. Fjall er ekki
þrekstigi með útsýni. Stundum er sagt um
útivist og fjallgöngur að maður eigi að
njóta en ekki þjóta. Þetta er afbragðs slag-
orð og fellur vel að kenningunni um að
það sé ekki áfangastaðurinn sem skiptir
máli heldur ferðalagið sjálft.
Það er semsagt ekki reglulega gott
veganesti fyrir vel heppnaða fjallgöngu að
leggja af stað að heiman staðráðinn í því að
sigrast á fjallinu, komast á toppinn, hvað
sem það kostar. Mörg og á stundum sorg-
leg dæmi eru um að kappsemi og ákefð
hafi leitt duglega fjallamenn og konur í
vandræði og hættur.
Enn og aftur er Esjan - sem er áreiðan-
lega það fjall á Islandi sem flestir ganga á
- ágætt dæmi. Vinsæll áfangastaður í
Esjunni er hinn svokaliaði Steinn. Steinn-
inn er í 600 metra hæð undir Þverfells-
horni og þangað liggur göngustígur sem er
á köflum brattur en hvergi illfær. Til þess
að komast frá Steini og upp á Þverfells-
hornið sjálft þarf að fara gegnum kletta-
belti og þótt þar séu á fáeinum stöðum
keðjur og tröppur göngumönnum til
stuðnings þá er leiðin ekki reglulega vel
fær nema snjólaust sé. Þetta þýðir að þeir
sem ganga á Esjuna að vetrarlagi ættu ekki
að fara upp fyrir Stein nema vera með
mannbrodda og ísöxi og kunna fótum
sínum forráð í hættulegu færi. Hlíðin fyrir
ofan Stein er snarbrött og efst í fjallinu eru
klettar.
Leiðin upp að Steini er í hópum fjalla-
manna og hlaupara notuð sem æfinga-
svæði. Meðal fjallgöngufólks er sagt að sá
sem kemst upp að Steini á einni klukku-
stund eða minna sé „Hnúksfær". Það þýðir
að viðkomandi ráði við göngu á Hvanna-
dalshnúk án teljandi vandræða og ágæt
viðmiðun í sjálfu sér þótt ekki eigi að
leggja of mikið upp úr henni sem slíkri.
En þegar lítill hópur vaskra göngu-
manna kemur upp að Steini þá horfa
menn oft skáhallt upp hlíðina og hafi
mönnum runnið kapp í kinn þá þarf oft
ekki nema einn gikk til þess að æsa fleiri
upp í að ráðast til uppgöngu á Þverfells-
hornið.
Þá er gott ráð að setjast niður við Stein-
inn, horfa yfir höfuðborgina og eyjarnar á
sundunum og njóta stundarinnar. Fá sér
nesti, hrósa ferðafélögunum fyrir góðan
tíma upp að Steini og íhuga um stund hver
tilgangurinn sé með því að ganga á fjöll.
Hann felst nefnilega að miklu leyti í því að
eiga góðar stundir undir berum himni með
góðum félögum og losna um stund við
amstrið og stressið sem fylgir daglegu lífi
auk þess að fá nauðsynlega heilsubót og
vellíðan í kaupbæti.
Móðir náttúra tekur okkur í faðm sinn
hvort sem við förum alla leið á toppinn eða
ekki. Fjallið er eilíft og verður þarna áfram
þegar við komum aftur á öðrum degi í
betri aðstæðum og betur undirbúin. Það er
ekkert athugavert við að snúa við og láta
sér í léttu rúmi liggja hvort einhverjum
sérstökum keppnismetnaði sé fullnægt
eingöngu með því að stíga á tindinn. Því sá
sem snýr við tekur ákvörðun á sínum eigin
persónulegu forsendum ótruflaður af
áhrifum annarra. Slíkt sjálfstæði er afar
dýrmætt. SKV
26 SKÝ 4. tbl. 2013