Skinfaxi - 01.03.2021, Blaðsíða 34

34 S K I N FA X I
Hvernig sástu þetta vaxa upp
og hvað kom út úr þessu?
„Maður batt miklar vonir við
þetta. Maður trúði því bara að
allir myndu verða ræðumenn eða
stjórnarmenn, en það gekk nú
ekki eftir. Margir fengu örugg-
lega þarna stuðning og héldu
sína fyrstu ræðu, reikna ég með.
Ég man líka eftir Guðmundi Guð-
mundssyni, sem var líklega fram-
kvæmdastjóri hjá HSK á þessum
tíma, en hann setti þann metnað
að halda félagsmálanámskeið hjá
hverju einasta félagi innan HSK og
ég hugsa að hann hafi gert það. Á HSK-svæðinu var þessi félagsmála-
hefð til staðar. Hún var ekki með þeim hætti austur í Skaftafellssýslu.
Það má því segja að við höfum svolítið verið að finna upp hjólið þar.“
Tvær konur á fyrsta þinginu
Helgi fór á fyrsta UMFÍ-þingið á Húnavöllum árið 1971. Þar voru þá tvær
konur á þinginu, önnur var þingfulltrúi frá HSK en hin starfsmaður í hálfu
starfi hjá UMFÍ. Síðan eru þingin orðin býsna mörg hjá Helga. Stund-
um hefur hann brugðið sér í pontu og farið með tækifærisvísur. Á
sambandsráðsfundi á Kirkjubæjarklaustri 2012 var mataræði íþrótta-
fólks til umræðu. Stefán Skafti Steinólfsson hélt því fram að betra væri
að éta feita rollu en duft úr dollu. Þá varð þessi vísa til hjá Helga:
Feita rollan fór á fjall
finnst það mikils virði.
Duft úr dollu er drullumall
djöfullinn það hirði.
Félag fyrir gamla skarfa
Helgi fór árið 1978 til Gautaborgar í Svíþjóð í rekstrarhagfræðinám
og tók þaðan háskólapróf í viðskiptafræðum, rúmum fjórum árum
síðar. Sumarið 1981 var hann þó framkvæmdastjóri hjá UMSK. Þá fór
hann m.a. með rútu og flokk manna á Landsmótið á Akureyri. Helgi
kom svo heim úr námi 1983 og fór að kenna við Flensborgarskóla.
Helgi starfaði á þessum árum m.a. með Umf. Vesturhlíð, frá stofnun
þess árið 1987, og tók við formennsku af Agli Heiðari Gíslasyni árið
1990. Félagið vann að ýmsum málum, en það var stofnað sem nokkurs
konar stuðningsfélag fyrir ungmennafélagshreyfinguna á höfuðborgar-
svæðinu. „Þetta var svona félag fyrir gamla skarfa sem voru hættir og
komnir á mölina. Var hugsað til að hafa hitting fyrir þá, nokkurs konar
„old boys“ hugsun. Það voru Gunnar Sveinsson í Keflavík og Pálmi
Gíslason sem höfðu frumkvæði að stofnun félagsins,“ segir Helgi.
Skallagrímur er alvöru félag
Í kringum 1992 fór Helgi að vinna hjá KPMG og veitti skrifstofu fyrir-
tækisins í Borgarnesi forstöðu. Fljótlega eftir að hann fluttist til Borgar-
ness sogaðist hann inn í íþróttastarfið og tók að sér formennsku í aðal-
stjórn Umf. Skallagríms. „Skallagrímur er alvöru félag með margar
deildir. Aðalstjórn er í raun samræmingaraðili fyrir deildir félagsins og
kemur fram út á við fyrir hönd félagsins. Það var einkum um tvennt sem
ég minnist þ.e. að útdeila takmörkuðum tímum í íþróttahúsinu, en það
var slegist um þá, og að deila út styrk til deildanna frá Sparisjóði Mýra-
sýslu. Þá veitti Sparisjóðurinn alltaf einni milljón til Skallagríms. Það
voru þarna badmintondeild, frjálsíþróttadeild, sunddeild, körfuknatt-
leiksdeild, knattspyrnudeild, leikdeild og skákdeild. Ég tengdist UMSB
ekki mikið nema að ég mætti á þing auðvitað fyrir hönd Skallagríms.“
Í öllum fjandanum hjá UMFÍ
Eftir dvölina í Borgarnesi 1993 hóf Helgi störf á skrifstofu UMFÍ, sem þá
var í Fellsmúla. „Þá var ég bara í öllum fjandanum. Ég var í fræðslumál-
unum og svo bókhaldi og fjármálum því ég hafði lært það og kunni á
það. Einhvern tíma á þessum tíma varð ég titlaður skólastjóri Félags-
málaskóla UMFÍ. Ég var hjá UMFÍ í fimm ár, til 1998, en þá fór ég til
Samskipa. Ég kom svo aftur til UMFÍ 2006 og var þar allar götur síðan,
þar til ég hætti að vinna í fyrra.“
Meginstarf Helga hjá UMFÍ frá 2006 var bókhald og fjármál. Þekking
hans á fundum og fundarstjórn var þó oft nýtt og reynsla hans af félags-
málum í ýmislegt annað. Helgi vann þar með gömlum sveitunga sín-
um úr Vík í Mýrdal, Sæmundi Runólfssyni, framkvæmdastjóra UMFÍ.
„Sæmundur er mikill áhlaupamaður og það var oft farið í alls konar
verkefni. Mér er minnisstætt Lífshlaupið, sem haldið var sumarið 1995.
VÍS var styrktaraðili verkefnisins og gaf m.a. verðlaun. Það var gefin út
sérstök bók sem fólk gat fengið stimpil í, í sundlaugum og á fleiri stöð-
um, fyrir hreyfingu sína sem var að hlaupa, synda eða ganga. Þetta sló
algjörlega í gegn og var rosalega vinsælt. Það var meira að segja ver-
ið að hlaupa úti um allan heim. Og allir vildu vera með. Í þetta verk-
efni, eins og mörg önnur á þessum tíma, var ráðinn sérstakur verkefnis-
stjóri. Þetta var ungt og öflugt fólk, kannski úr Háskólanum, sem vissi
kannski ekki mikið um hreyfinguna en var öflugt fólk sem vildi vinna og
þetta gekk svona glimrandi. Annað verkefni sem ég man eftir var um
vatn, sjó og strendur. Þegar verkefnunum lauk hætti þetta fólk. Það var
því í raun ekki verið að ráða fólk sem var á launaskrá áfram. Styrkirnir
sem komu í verkefnin dekkuðu launakostnaðinn.
Ég hef svolítið verið að tala fyrir þessu hjá UMFÍ. Í stað þess að fjölga
fólki á launaskránni væri fólk ráðið tímabundið í verkefni. Nýir vendir
sópa best. Einhvern tíma datt mér í hug að fara af stað með UMFÍ-lest-
ina hringinn í kringum landið þar sem yrði stoppað og gerðar æfingar
og svona. Ég tel að þetta væri vert að skoða. Mér finnst að starfsfólk
UMFÍ eigi sem minnst að vera á skrifstofunni en sem mest úti á akrinum.“
Ósérhlífið fólk í forystu fyrir UMFÍ
Þú hefur starfað lengi í ungmennafélagshreyfingunni. Hvað er þér
minnisstæðast í samskiptum við forystufólk UMFÍ?
„Hafsteinn Þorvaldsson var fyrirmynd margra, held ég. Það litu marg-
ir upp til hans. Hann var mjög reffilegur karl og mikill leiðtogi. Hann og
Sigurður Geirdal, framkvæmdastjóri, fóru í mikla útreiðslu og heimsóttu
flest félög og sambönd á landinu um og eftir 1970. Þær ferðir höfðu
Kennarar á leiðbeinendanámskeiði Æskulýðsráðs ríkisins 1982. F.v.:
Helgi Gunnarsson skólastjóri Félagsmálaskóla UMFÍ, Sigurður Geirdal
framkvæmdastjóri UMFÍ, Gunnar Baldvinsson varaformaður ÆRR, Níels
Árni Lund æskulýðsfulltrúi og Diðrik Haraldsson félagsmálakennari.
Helgi Gunnarsson var skipaður
skólastjóri Félagsmálaskóla UMFÍ
1982.
Helgi ásamt fulltrúum frá mennta- og menningarmálaráðuneytinu
(vinstra megin við borðið) og Önnu Möller og Helgu Árnadóttur frá
Evrópu unga fólksins (2009).