Læknaneminn - 01.04.1985, Blaðsíða 36

Skýring
Ástæðan fyrir þessari aukaverkun er
mótefni gegn eggjahvítuefni í blóð-
vökvanum sem er gefið inn.
Varnir
Meðferð með barksterum er notuð til
að minnka aukaverkun. Ráðlagt er
að gefa inn sem minnst blóðvökva og
helst þvegin rauð blóðkom.
C. Graft-versus-host reaktion
Einkenni
1) hiti
2) lymphocytosis
3) beinmergsbreytingar
4) útbrot
5) niðurgangur
Skýring
Lífvænlegar eitlafrumur (lymphocyt-
ar) blóðgjafans lifa áfram í blóðþeg-
anum og ónæmiskerfi þeirra veldur
sjúkdómi hjá honum. Þessi veikindi
sjást hjá sjúklingum, sem eru mjög
ónæmisbældir með lyfjagjöf og
geislum, t.d. eftir mergflutning eða
aðra líffæraflutninga.
Varnir
Blóðeiningar em geislaðar fyrir
inngjöf.
D. Purpura
Einkenni
1) háræðablæðing
2) blóðflöguskortur
Tímasetning
Einkennin sjást u.þ.b. viku eftir
blóðinngjöf.
Skýring
Blóðþeginn myndar mótefni gegn
inngefnum blóðflögum. Antigen-
antibody komplexið festist einnig á
blóðflögur blóðþegans, sem leiðir til
eyðileggingu þeirra.
Aukaverkanir við blóðinngjafir
Tegund Einkenni Meðferð Varnir
Ofnæmi Urticaria án annarra einkenna. Stöðva blóðinngjöf. Antihistaminica. Halda hægt áfram blóðinngjöf eftir 15-30 mín. Antihistaminica fyrir blóðinn- gjöf Gefa blóðkoma- þykkni. Forðast plasmainngjöf.
Anaphylaxis Öndunarerfiðleikar, útþot, andlits- bjúgur, andlitsroði, cyanosis, barkabjúg- ur, skjálfti, ógleði, kvið- hrygg- og brjóstverkir, lost. Stöðva inngjöf. Adrenalin, anti- histaminica, morfin, súrefni, barksterar. Rannsaka immuno globul- inm.t.t. IgA- skorts. Gefa Ig-A snautt blóð
Tandurefni Hiti, skjálfti, kvíði, hvfldarleysi. Stöðva inngjöf. Antipyretica, antihistaminica Forðast inngjöf hvítra blóð- koma. Gefa rauð blóðkorna- þykkni, hvít blóðkomasnautt eftir þriðju hitareaktionina.
Blóðrás Þensia í hálsæðum, lungnabjúgur, önd- unarerfiðleikar, höfuðverkur, þyngsli í útlimum blóð- þrýstingshækkun. Stöðva inngjöf. Diuretica, digi- toxin, súrefni, venesectio, stasa á útlimi. Gefa allan vökva hægt. Gefa rauð blóð- blóðkornaþykkni
Sýkt blóð Hár hiti, verkir í útlimum, kviðar og brjóstverkir, höfuð- verkur, hypotensio, tachycardia, lost. Stöðva inngjöf. Lost-meðferð, antibiotica. Fylgja geymslu reglum.
Blóðleysing (hemolysis) Hiti, skjálfti, verkuríbláæðinni, bakverkur, öndunar- erfiðleikar, höfuð- verkur, þrengsli í Stöðva inngjöf. Sérfræðileg ráð. Taka blóðsýni og þvagsýni sem fyrst. Athuga vel merkingar á blóðeiningum, fylgdi glösum og skjölum.
brjóstholi, hypotensio,
lost, tachycardia, rautt
plasma, rautt þvag,
þvagleysi, blæðingar-
tilhneiging, gula.
Við hvers konar kvartanir eða einkenni sem berast í sambandi við blóð/blóðhiuta-
inngjöf, skal fyrst stöðva inngjöfina, halda bláæðarinnrennsli opnu með isotonisku
saltvatni, tilkynna viðkomandi lækni, skrá ailar aukaverkanir í sjúkraskrá og senda
afrit til Blóðbankans ásamt viðeigandi blóðsýni, blóðeiningu og fylgiskjölum.
34
LÆKNANEMINN '/i9S5 - 38. árg.