Læknaneminn - 01.04.1985, Blaðsíða 23

Rafeindasmásjármynd af HAV ásamt teikningu af líklegri gerð hans.
mánuði. Önnur notkun þeirra er
umdeild.
- Bólusetning.
Sennilegt er að innan fárra ára
verði komið fram lifandi eða dautt
bóluefni. Það mætti þá nota á
svæðum þar sem HA er algengur
og kæmi í stað mótefna þar sem
þeirra er þörf nú.
Hepatitis A er sjúkdómur sem gengur
yfir og menn ná sér oftast fullkom-
lega af. Dauðsföll eru óalgeng; mest
er dánartíðnin meðal þungaðra
kvenna (immunosuppression?) og
kvenna yfir fimmtugt. Hvíld er talin
æskileg sjúklingum svo og að forðast
allt lifrareitur.
Hepatitis B vírusinn (HBV)
HBV tilheyrir hepadnavírusum og er
um 42 nm í þvermál (Dane particle).
læknaneminn '/i985 - 38. árg.
Yst er einslags himna gerð úr pró-
teini og fitu. Fyrir innan er icosa-
hedral próteinhjúpur um 27 nm í
þvermál, og inniheldur hann gen-
mengið; hringlaga tvíþátta DNA ca.
3200 basapör. (Mynd 3).
Antigen vírusins eru:
HB surface antigen (HBsAg) er
hluti af ysta laginu. Það er að sjá í
rafeindasmásjá sem spheriskar og tu-
bular agnir ca. 22 nm í þvermál.
Þekktir eru 4 aðal undirflokkar þess -
adw, ayw, adr, ayr - og svo eru til
undirgerðir af þeim (samtals 9). Þeir
hafa þó enga kliniska þýðingu en far-
aldursfræðilega séð eru þeir áhug-
averðir. a þátturinn er hluti af öllum
gerðum og er talið að verndandi mót-
efni myndist gegn honum.
HB core antigen (HBcAg) myndar
prótinþjúpinn. Mótefni gegn því
virðast ekki vera vemdandi fyir vír-
usnum.
HB e antigen (HBeAg) er þriðja
antigenið. Af því eru þekktar 3 gerðir
en líkt og undirgerðir HBsAg eru þær
ekki kliniskt mikilvægar.
DNA háður DNA polymerasi til-
heyrir vírusnum einnig.
Ekki hefur tekist að rækta HBV í
frumuræktunum. Aftur á móti hefur
gengið vel að sýkja simpansa og
fleiri prímata. í íkomum, pekingönd
og múrmeldýrum hafa fundist aðrir
hepadnavírusar sem eru svipaðir að
stærð og HBV og valda svipuðum
einkennum í þessum dýrum og hann í
mönnum.
Rannsóknir á þeim vírusum hafa
fært okkur nær skilningi á hegðan
HBV. Markfruma er talin vera lifr-
arfruman sjálf en margt er þó enn á
21