Læknaneminn - 01.10.1988, Blaðsíða 33

Fylgikvillar:
I. Hjartssláttartruflanir
II. Leiðslutruflanir
III. Míturlokuleki
IV. Míturlokuþrengsli
V. Blóðrek
Taflal
sjúklinga með kím háþrýstingshjartasjúkdóm. Ekki eru
þó allir sammála því að hár blóðþrýstingur sé
sjálfstæður áhættuþáttur og eru nokkra rannsóknir til
sem styðja þá efasemd (1). A hinn bóginn eru tengsl
ósæðarlokuþrengsla og kím vel þekkt eins og áður er
getið. Þegar Brock lýsti fyrstur manna obstructivri
hypertrophiskri cardiomyopathiu (HCM), árið 1957,
var aðeins einn af sjúklingum hans einnig með kím.
Algengi HCM meðal sjúklinga með kím er um 6,5 %
(1). Rannsókn semgerð vará68 sjúklingum með HCM
sýndi að flestir sjúklinga með idiopathic hypertrophic
subaortic stenosis höfðu einnig kölkun í anulus
mitralis. Hins vegar var út frá þeirri rannsókn ekki hægt
með óyggjandi hætti að segja til um orsök eða
afleiðingu. Þeir sjúklingar með HCM sem höfðu kím
voru flestir í eldri kantinum og styður það heldur þá
skoðun að HCM sé orsökin og valdi langvarandi
auknum þrýstingi í vinstri slegli og auknu álagi á
míturloku (10).
Eins og áður var vikið að er kím talinn 2—3svar
sinnum algengari hjákonum en körlum. Astæðurþessa
eru ekki vel þekktar og í raun eru sumar rannsóknir sem
draga þennan kynjamismun í efa, sumir hafa viljað
bendla þetta við óeðlileg kalkefnaskipti þó það sé alls
ekki vel staðfest (2).
Einkenni og fylgikvillar (sjá töflu).
Hjartsláttartruflanir. Meðal þeirra
hjartsláttartruflana sem oft sjást hjá sjúklingum með
kím eru endurtekin gáttatif (paroxysmal atrial
fibrillation), hægra og vinstra greinrof, truflun í sinus
hnút og algjört leiðslurof (total AV—blokk). Vegna
nálægðar míturlokuhrings við His búntið er því verulega
hætt við starfstruflun. Því hefur verið lýst að
kalkútfellingar hreinlega rjúfi búntið. Rannsókn sem
gerð var á 123 sjúklingum með kím sýndi að greinileg
tengsl eru á milli þess hversu mikil kölkunin er og
einkenna sem hún veldur. Þannig var miðlungs til
svæsin kölkun, kím > 5mm, samfara verulega auknum
líkumáatrioventricularleiðslutruflunum(II). Taliðer
að allt að 76 % sjúklinga með kím hafi leiðslutruflanir
(12). Framingham rannsóknin sýndi einnig fram á að
sjúklingar með kím fá tólf sinnum oftar gáttatif
(fibrillatio atriorum) en einstaklingar sem ekki höfðu
submitral kölkun (5). Skýring þessa er talinn sá
langvarandi aukni þrýstingur sem í vinstra forhólfi er,
valdandi útvíkkun á hólfinu og auknum líkum á
gáttatifi. Svæsnar leiðslutruflanir, hraðataktur
(tachyarrythmiur) og hægataktur (bradyarrythmiur)
sjásteinnigofthjáþessumsjúklingum. Sjúklingarmeð
fremri kím hafa hærri tíðni af atrioventricularblokki og
greinrofum eða vinstra fremra helftarrofi og
intraventricular leiðslutrutlunum heldur en sjúklingar
með aftari kím (12). Allt að 26 % sjúklinga með
hægatakttruflanir þurftu meðferð með gangráð, sem er
um fimm sinnum algengara en hjá samanburðarhópi
fólks án kím. Af 68 sjúklingum sem þurftu gangráð
vegnabradyarrhytmiavoru87%meðkím,enaðeins 14
% í samanburðarhóp (13). Sjúklingar með kím hafa
einnig aukna tíðni á tímabundnu sinus arrest þó það
stafi nú líklega f.o.f. af því að um almenna hrörnun í
bandvefsgrind hjartans sé að ræða.
Truflun á starfsemi míturloku. Með Doppler
ómskoðunum hefur verið unnt að meta áhrif kím á
starfsemi míturlokunnar mun betur en áður. Með
þessari rannsóknaraðferð hefur verið sýnt fram á að 3 3—
55 % sjúklinga hafa einhvern lokuleka (4). Systólískt
óhljóð sem bendir til míturlokuleka heyrist hjá 33 —
100 % sjúklinga með kím (1). Þetta óhljóð er þó ekki
alltaf talið stafa út frá míturlokuleka í öllum tiivikum.
Talið er að þetta sé algengasta ástæða klíniskrar
greiningar nema þegar greining er gerð við rútínu
ómskoðun af hjartanu. Hjá flestum sjúklingum hefur
þessi míturlokuleki ekki hemodynamisk áhrif, jafnvel
þó hann geti verið alvarlegur. Sumir sjúkl ingar með kím
hafa einnig míturlokuprolaps. Hjá þessum sjúklingum
geta margir þættir valdið míturlokuleka. Hins vegar
geta báðir þessir sjúkdómar í sama sjúklingnum í raun
unnið hver á móti öðrum, valdandi minni leka um
lokuna. Míturlokuleki hjá sjúklingum með
míturlokuprolaps er oftast samfara auknum hreyfan-
leika á míturloku en sami leki hjá sjúklingum með kím
LÆKNANEMINN M.ma-41. árg.
31