Úrval - 01.07.1968, Blaðsíða 80

78
ÚRVAL
enginn þurfa að hneykslast yfir
því, þótt smávegis ósamræmis gæti
í öllum þeim aragrúa frásagna, sem
þar eru. Frásagnirnar af kraftaverk-
unum í Biblíunni eru miklu skilj-
anlegri, ef maður álítur þær bland-
aðar skáldlegu hugmyndaflugi, jafn-
framt því, sem þær eru túlkanir
þekkingarsnauðra fornaldarmanna á
atburðum, sem við mundum alls
ekki álíta kraftaverk nú til dags.
Ég álít að góður Guð birtist nú-
tímamanninum stöðugt nú til dags,
ekki með kraftaverkum heldur í til-
verunni og þekkingarleitinni, Sér-
hver ný uppgötvun vísindanna sýnir
betur það skipulag, sem ríkir í al-
lieimi Guðs.
Ég trúi á Guð, vegna þess að ég
er vísindamaður. Og nú ætla ég að
sýna þér, lesandi góður, svör mín
við tveimur eftirfarandi spurning-
um. Hvernig getur trú mín sam-
ræmzt trausti mínu á vísindunum?
Og hvernig er trú mín í raun og
veru?
Og nú kem ég að fyrri spurning-
unni. Vísindunum hafa orðið á skyss-
ur, enda eru þau fullkomin mann-
anna verk, en þó veit ég að allir
vísindamenn hafa mikinn hag af
allri viðleitni til að trúa á Guð. Vís-
indamaðurinn á að geta séð það
ósýnilega og trúað því óskýranlega
eins og trúmaðurinn. Tökum dæmi
um þetta. Sérhver nútímavisinda-
maður hefur tvenns konar hug-
myndir um þann heim, sem hann
lifir í, einfaldar og skýrar hugmynd-
ir um hinn sýnilega heim og hluti
umhverfisins, þar með taldir þú og
ég, borð, stólar, hús, dýr, klettar og
fjöll. Við allt þetta eru bundnar
aðrar hugmyndir, t.d. um nothæfni,
traustleika, staðsetningu o.fl.
En beini vísindamaðurinn hugan-
um og starfseminni að því að kanna
eðli hlutanna blasa nýjar og allt aðr-
ar hugmyndir við. Ef við lítum á
borð með augum og tækjum kjarn-
eðlisfræðingsins, kemur í ljós að
það er eins og skug'gakennt mengi
eða samsafn óákveðinna rafeinda,
sem vart er hægt að henda reiður á.
Þannig séð blasir við nýr heimur
og borðið missir eiginlega gildi sitt.
Hér hef ég sett fram tvenns konar
hugmyndir mínar um Guð, önnur
er persónuleg og tilfinningabundin,
en hin óhlutstæð, almenn og sam-
kvæm. Get ég haft báðar þessar
skoðanir í einu? Svarið er: Ég þarf
þess ekki. Þær eru báðar settar fram
til uppfyllingar á sama hátt eins og
kenningar vísindamannanna um raf-
eindina. Eðlisfræðingurinn lítur á
hana sem „hlut“, samræmis er ekki
lengur leitað með vísindalegum
rannsóknum, því slíkt er ófram-
kvæmanlegt. Næsta spurning verð-
ur: Eru þeir árangrar gagnlegir,
sem mannkynið hefur náð. Trúar-
brögðin geta svarað þessari spurn-
ingu eins vel og vísindi,
I kirkjunni syngjum við sálminn
„Dýrð sé Guði í hæstum hæðum“,
og við skulum ekki sjá eftir því að
taka undir. Leggjum sál okkar í
sönginn eins og annað, sem við ger-
um. Með allri virðingu fyrir vís-
indunum, sem hafa opnað okkur víð-
áttur geimsins og firnavíddir al-
heimsins handan hans, getum við
samt viðurkennt með gleði, að Guð
er rrestur. Hann er hinn mikli eilífi