Úrval - 01.12.1969, Síða 120

118
ÚRVAL
að það sé ekki unnt að framkvæma
uppskurði utan sjúkrahússins. Þeir
eru þannig að afsaka á ómeðvitaðan
hátt eigin getuleysi, hvað þetta
snertir. Ég hef verið svo heppinn að
fá tækifæri til þess að vinna árum
saman í sjúkrahúsum við hinar
beztu aðstæður og njóta aðstoðar
færra aðstoðarlækna og hjúkrunar-
liðs. En samt álít ég, að ég hafi innt
af hendi bezta starfið í sveitaeldhús-
um við aðstæður, sem nú væru
álitnar mjög slæmar.
Saga eldhússkurðaðgerðanna má
ekki gleymast, vegna þess að af
henni má læra margt og mikið, sem
getur komið að góðu gagni nú á dög-
um. ,.EldhússkurðIæknir;nn varð að
láta sér nægia hið lífsnauðsynleg-
asta, hvað tæki og aðbúnað snerti.
Og því lærðist honum, hvað var
allra nauðsynlegast og hvernig bæri
að nota það. Það, er meira en hægt
er að segja um marga skurðlækna
nútímans.
Mér lærðist af reynslunni, að það,
sem dró mest úr hættu á sýkingu,
var að gæta fyllsta hreinlætis og
hraða aðgerðinni eft'r beztu föng-
um.
Ég fékk miög lærdómsríka sönn-
un þessa snemma á ferli mínum. í
siúkrahúsinu, sem ég starfaði við
ásamt nokkrum öðrum nýjum lækn-
um, var skurðlæknir einn, sem var
alger snillingur í líffærafræði og
hafði geysilega starfsreynslu, svo að
hann var hvergi smeykur að beita
hnífnum hratt og ákveðið. Hann
reyndi að tileinka sér öruggar sótt-
varnaraðferðir síðar á ævinni, en
honum gekk það ekki vel. Honum
yfirsást oft mjög hrapallega á því
sviði. Og við ungu mennirnir vor-
um ekki lengi að koma auga á það.
En samt var sjaldnar um sýkingu að
ræða hjá sjúklingum hans en okk-
ar h;nna. Á stundarfjórðungi lauk
hann skurðaðgerð, sem tók okkur
hina nokkrar klukkustundir að
framkvæma. Við vorum með allan
hugann við hinar fullkomnustu sótt-
varnaraðgerðir, sem gæti fyrirbyggt
alla möguleika á sýkingu. Og þetta
kom í veg fyrir, að við gætum fram-
kvæmt skurðaðgerðirnar greiðlega.
Hann var sem sagt að framkvæma
„eldhússkurðaðgerðir“ í sjúkrahúsi.
Aðalókostir ,,eldhússkurðaðgerða“
voru tveir: þreyta læknisins vegna
hinna erfiðu ferðalaga, því að oft
var um langar ferðir að ræða, og
umstangið við að undirbúa sjúkl-
inginn og umhverfið vegna aðkall-
andi skurðaðgerðar. Það varð lækn-
irinn sjálfur að sjá um. Og eld-
hússkurðlæknirinn“ gat ekki ráð-
fært sig við neina starfsbræður.
Hann varð einn og óstuddur að
ákveða, hvaða áhætta væri skurð-
aðgerðinni samfara og hvað um
sjúklinginn yrði, ef enginn skurð-
aðgerð yrði framkvæmd. Mundi
hann kjósa, að slík skurðaðgerð
yrði gerð á honum sjálfum, ef hann
væri í sporum sjúklingsins? Við
slíkar aðstæður voru ígerðir í gall-
blöðru og botnlangatotu bara
hre:nsaðar burt. En slík líffæri eru
einfaldlega fjarlægð í skurðstofum
sjúkrahúsa nútímans. Læknirinn
neyddist því til að vera íhaldssam-
ur fremur en róttækur. Og þar eð
hann komst að því, að slíkt veitti
betri árangur, gerði hann slíkt að
einni meginreglu sinni. En þeim