Úrval - 01.09.1974, Page 22

20
ÚRVAL
hafði verið njósnari bandamanna í
Búdapest, bæði meðan borgin var
hersetin af Þjóðverjum og síðar,
þegar kommúnistar tóku völdin.
En nýlega höfðu flestir starfsbræð-
ur mínir lent í höndum sovézkra
leynilögreglumanna. Ég gat ekki
lengur orðið landi mínu að neinu
gagni og varð að hverfa af yfir-
borði jarðar.
Ef ég breytti nafni mínu úr Fer-
enc Laszlo í Oscar Zinner, þyrfti
ég ekki falskt vegabréf. Rússarnir
höfðu stolið öllum skilríkjum frá
svo gott sem öllum heimilum í
Búdapest. En nú lagði vinur minn
nokkrar vélritaðar síður fyrir fram
an mig — persónulegar upplýsing-
ar um Oscar Zinner.
„Nú ertu málarinn Oscar Zinn-
er,“ sagði hann. „Setztu við og
lærðu þetta utan að. Þú verður að
breyta þér að fullu og öllu í Zinn-
er — gera eins og hann, hugsa
eins og hann . . .“
Hann sló með einum fingri á
blöðin. „Landamæraverðir kommún
ista hafa eintök af þessum upplýs-
ingum. Ég þarf ekki að segja þér,
hve nákvæmlega þeir rannsaka
hvert smáatriði. Fararstjórinn þinn
tilvonandi hefur líka eintak. Hann
þekkir Zinner ekki.“ Hann sagði,
að þegar nafnið yrði kallað upp á
brautarstöðinni, yrðirðu að bíða
áður en þú svaraðir.
„Bíða?“ spuri ég.
„Það er möguleiki, að Zinner
skjóti upp kollinum á elleftu
stund,“ svaraði hann. „Ef þið svar-
ið tveir, verður það afar óþægilegt
fyrir þann, sem ekki er Zinner.
Næstu daga lærði ég ævisögu Os-
cars Zinners, þar til ég vissi næst-
um eins mikið um hann og sjálfan
mig. Ég gat lýst nákvæmlega hús-
inu í austurrísku borginni Graz.
þar sem hann var fæddur. Ég vissi
hvar hann hafði farið í skóla, hvað
honum geðjaðist og hvað honum
var illa við, ég þekkti alla hans
vana og siði. Ég vissi meira að
segja hvernig hann málaði. Ég gat
romsað upp úr mér hvað listgagn-
rýnendurnir höfðu sagt og skrifað
um myndirnar hans, hvaða verð
hann hafði fengið fyrir þær, hverj-
ir hefðu keypt þær og hvenær.
Að lokum var ég tilbúinn. Ég
reif þessa hættulegu pappíra í smá
búta og seint kvöldið áður en ég
lagði af stað, eigraði ég út á Frans-
Jóseps brúna og lét sneplana flögra
niður í Dóná.
Það brakaði í hátalaranum á
járnbrautarstöðinni og ég kipptist
við. Hás rödd byrjaði að kalla upp
nöfn í stafrófsröð.
Maginn í mér herptist saman.
Hvers vegna í ósköpunum þurfti
nafn mitt að byrja á staf, sem var
aftastur í stafrófinu? Ég keyrði
hendurnar á kaf ofan í buxnavas-
ana til þess að ekki sæist hvað
þær skulfu.
Loks hljómaði hátt og urgandi í
hátalaranum: „Zinner — Oscar
Zinner!"
Mig langaði mest til að hrópa
svar mitt, en ég vissi, að ég átti að
bíða. Hjartað barðist í brjósti mínu
og ég hafði þyt fyrir eyrunum. Ég
bað þess heitt og innilega að eng-
inn svaraði.
„Zinner," hrópaði röddin aftur,
og nú full óþolinmæði.