Úrval - 01.09.1974, Page 58

56
ÚRVAL
sársauka „upp í höfuð og ofan í
tær“.
Það er vegna þessara aukaverk-
ana, sem stundum er gripið til upp
skurðar, fremur en nokkuð sé raun
verulega að liðunum sjálfum og
þeirra umbúnaði. Við rannsókn í
New York háskóla sannaðist, að af
5000 sjúklingum með bakverk hafði
81 prósent engin sjúkleikseinkenni
í hryggjarliðum, beinum eða brjósk
flögum.
Þrautirnar stöfuðu frá vöðvum,
sinum og taugum og áttu orsakir í
spennu, skekkju, ofreynslu eða
hreyfingarleysi. í þessu tilliti bentu
læknar á þrjú meginatriði.
Sjúklingur með bakverk þarf
ekki á uppskurði að halda, ef ekk-
ert er að beinum hans.
Jafnvel 90 prósent þeirra, sem
beintruflanir finnast hjá, þurfa
ekki skurðaðgerðar við.
Þeim batnar bezt við „stöðuga
meðferð", — það er hvíld og heppi
lega hreyfingu undir lækníseftir-
liti.
Þau 10 prósent sjúklinga, sem þá
eru eftir ættu ekki að fara í „að-
gerð“, nema eftir nákvæmar rann-
sóknir sérfræðinga, taugalækna og
fótalækna, og eftir að sjúkleikinn
eða þrautin í bakinu hefur verið
nákvæmlega staðsett. Jafnvel
sprautur geta þá gefið góða raun.
Hverjar eru þá batahorfurnar
fyrir hinn mikla fjölda fólks með
bakverk? Það er að segja vægari
tilfelli af lendagigt?
Hið fyrsta, sem náttúran gerir,
ef þú flettir og spennir bakið, er
að „setja því spelkur“.
Það er, veita því sterkan stuðn-
ing með því að spenna vöðvana,
sem næst liggja, með krampateygj-
um.
Þótt sárt sé, veitir þetta viðnám
lækningu.
Ef þú værir til dæmis villimaður
og ofreyndir hrygginn í viðureign
við bjarndýr, mundurðu fyrst leggj
ast niður stynjandi af kvölum og
snúa baki í átt til eldsins.
Eftir nálægt þriggja daga hvíld
eða takmarkaða áreynslu hefðu
vöðvarnir náð sér nægilega til átaks
að nýju.
Aukin hreyfing yrði svo aftur tii
að styrkja vöðvana til áframhald-
andi starfa, og bakið yrði sterkara
en áður.
Aðferð hellisbúans er í aðalat-
riðum hið sama og læknar ráð-
leggja nú við lendagigt eða bak-
verk.
Fyrst að hvíla sig í rúmi sínu, og
nota þá nokkuð stífa undirdýnu.
En ekki skyldi sú hvíld of löng.
Þessir þrír dagar steinaldarmanns-
ins yrðu sennilega heppilegur tími
í flestum vægari tilfellum.
Sé legið of lengi í rúminu, gæti
það orðið til þess, að sjúkleikinn
yrði margfalt verri, þegar farið
skyldi á fætur, þar eð vöðvarnir
hefðu veikzt en ekki styrkzt til
áreynslu að nýju.
Verkjatöflur verka aðeins í bili
en eru engin varanleg bót.
Margir læknar álíta einnig heita
bakstra til dæmis hitapoka verka
vel. Hæfilegur hiti eykur hvíldina
og auðveldar því sársaukann. En
líklega mundu „kaldir bakstrar“
verka eins vel, til dæmis íspoki.
Ethyl-cloride, sem aflraunamenn